Katil İsrail, ateşkes sonrasında Gazze'ye geçecek 26 bin yardım tırını engelledi

Gazze'deki hükümet tarafından yapılan açıklamada, Hamas ve İsrail arasında 10 Ekim'de varılan ateşkes anlaşmasından sonra yaşanan gelişmeler aktarıldı.

İsrail'in ateşkesin başladığı 10 Ekim'den bu yana 875 defa anlaşmayı ihlal ettiği, saldırılarda 411 Filistinlinin öldürüldüğü ve 1112 kişinin yaralandığı kaydedildi.

Saldırıların 265'inin sivillere doğrudan saldırı niteliği taşıdığı, askeri araçların yerleşim noktalarına 49 kez girdiği, 421 defa sivillerin ve evlerinin saldırıya uğradığı, 150 saldırıda ise sivil kurumların hedef alındığı aktarıldı.

Yardımın sadece yüzde 41'i karşılandı

Ateşkes anlaşmasına göre İsrail'in Gazze'ye günde 600 yardım tırının girmesine izin vermesi gerektiği vurgulanan açıklamada, Gazze'ye ulaşması gereken 42 bin 800 kamyondan sadece 17 bin 819'unun bölgeye girebildiği ve yaklaşık 26 bin tırın engellendiği bilgisi verildi.

Gazze'de anlaşmanın aksine günde ortalama 244 yardım tırının giriş yapabildiği, böylece ulaşması gereken yardımın yalnızca yüzde 41'inin karşılandığı ifade edildi.

Anlaşmanın bu şekilde İsrail tarafından ihlal edilmesiyle Gazze'de "gıda, ilaç, su ve yakıt kıtlığının devam ettiği ve Gazze Şeridi'nde felaket niteliğindeki insani krizin derinleştiği" ifadelerine yer verildi.

​​​​​​Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşması

ABD Başkanı Donald Trump, 9 Ekim'de Mısır'da devam eden müzakerelerde Hamas ve İsrail'in Gazze'de ateşkes planının ilk aşamasını onayladığını duyurmuştu.

Müzakerelerin yapıldığı Mısır'da anlaşma imzalanmış, İsrail hükümetinin onayıyla 10 Ekim'de devreye girmişti.

İsrail ordusunun anlaşmada belirtildiği üzere "Sarı Hat"a çekilmesinin ardından Gazze Şeridi'nde ateşkesin aynı gün yürürlüğe girdiği açıklanmıştı.​​​​​​​

İtalya'dan Apple'a 98,6 milyon euro para cezası

Antitrust kurumundan yapılan açıklamaya göre, Apple firmasının "Apple Inc.","Apple Distribution International Ltd." ve "Apple Italia S.r.l." şirketlerine mobil uygulama piyasasındaki hakim konumlarını kötüye kullandıkları gerekçesiyle 98 milyon 635 bin 416 euro para cezası kesildi.

Açıklamada, "İtalya Rekabet Kurumu, Avrupa Komisyonu ve diğer ulusal rekabet otoriteleri ve İtalyan Veri Koruma Kurumu ile koordinasyon içinde yürüttüğü karmaşık bir soruşturma çerçevesinde, Apple'ın Nisan 2021'den itibaren iOS mobil işletim sistemi için App Store üzerinden dağıtılan uygulamaların üçüncü taraf geliştiricilerine dayattığı gizlilik kuralları olan Uygulama İzleme Şeffaflığı (ATT) politikasının rekabet açısından kısıtlayıcı olduğuna karar vermiştir." ifadeleri kullanıldı.

Antitrust'un açıklamasında, Apple'ın "App Store" aracılığıyla bu pazarda "aşırı derecede baskın" konuma sahip olduğu aktarıldı.

Açıklamada, İtalya Rekabet Kurumunun ATT politikasının koşullarının tek taraflı olarak dayatıldığını ve Apple'ın ticari ortaklarının çıkarlarına zarar verdiğini tespit ettiği, ayrıca bu koşulların şirketin açıkladığı veri koruma hedeflerine ulaşmak açısından orantısız olduğu da kaydedildi.

Hamas: İsrail hapishanelerindeki Filistinli kadınlar darbediliyor, başörtüleri zorla çıkarılıyor

Hamas'a bağlı Esirler Medya Ofisinden yapılan açıklamada, İsrail'in hapishanelerdeki Filistinli kadınlara yönelik uygulamalarıyla insancıl hukuku ihlal ettiği aktarıldı.

İsrail'in Damon Hapishanesindeki Filistinli kadınlara yönelik ihlallerine dikkat çekilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Kadın esirler avluya çıkarılarak zorla yerlerde oturtuluyor, darbediliyor ve başörtüleri zorla çıkarılıyor. Filistinli kadın esirler ayrıca ses bombaları ve köpeklerle korkutuluyorlar."

Söz konusu saldırılar sırasında bazı kadın esirlerin yaralandıkları aktarılan açıklamada, İsrail'in bu saldırılarını son haftalarda birçok kez tekrarladığı ifade edildi.

Açıklamada, uluslararası insan hakları kuruluşlarına İsrail hapishanelerindeki Filistinli kadınlara yönelik ihlallere karşı harekete geçme çağrısında bulunuldu.

Filistinli ilgili kurumlar, İsrail hapishanelerinde halihazırda aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 9 bin 300 Filistinlinin olduğunu açıklamıştı.

İşgalci İsrailliler, Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi

Filistin resmi ajansı WAFA'da yer alan habere göre, onlarca fanatik Yahudi, İsrail polisinin koruması altında "Hanuka Bayramı"nın sekizinci ve son gününde Aksa'ya baskın gerçekleştirdi.

Filistin topraklarını gasbeden İsrailliler, Aksa'nın avlusunda provokatif şekilde Talmudik ayin yaptı.

Yahudi takvimine göre 14 Aralık pazar başlayan ve bir hafta süren "Hanuka (Işık) Bayramı"nda, fanatik Yahudilerin Mescid-i Aksa'ya yönelik provokatif baskınlarında artış yaşanıyor.

Kudüs Valiliğinin verilerine göre, pazar günü 900'den fazla İsrailli, Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi. Kasım ayında ise Aksa'ya 4 bin 300'ye yakın İsrailli baskın gerçekleştirdi.

Mescid-i Aksa baskınları

Mescid-i Aksa, İsrail ile Ürdün arasında 26 Ekim 1994'te imzalanan barış antlaşmasına göre Ürdün Vakıflar, İslami İşler ve Mukaddesat Bakanlığına bağlı Kudüs İslami Vakıflar İdaresinin himayesinde bulunuyor.

İsrailliler, 2003'ten bu yana İdarenin izni olmadan İsrail'in tek taraflı kararıyla polis eşliğinde kutsal mabet Mescid-i Aksa'ya giriyor. Bu girişleri baskın olarak nitelendiren Kudüs İslami Vakıflar İdaresi, Müslümanların egemenliğinin ihlal edildiğini vurguluyor.

İçinde Kıble Mescidi ile Kubbetu's Sahra'nın yanı sıra müze, medreseler ve büyük avlunun yer aldığı Mescid-i Aksa Külliyesi altında, "Süleyman Mabedi kalıntılarının bulunduğu" iddiasıyla kazı çalışmaları yapılıyor.

İsrail yönetimi, Mescid-i Aksa'da "sadece Müslümanların ibadet edebildiği diğer dinlerin mensuplarınınsa sadece ziyarette bulunabileceği" tarihi statükonun korunduğunu savunuyor.

Ancak fanatik Yahudilerin, İsrail polisi korumasında Aksa'ya düzenledikleri baskınlarda dua etmeleri ve dini ritüeller icra etmeleri sıkça kameralara yansıyor.

DSÖ: Gazze'de nisana kadar 100 binden fazla çocuğun akut yetersiz beslenmeden muzdarip olacağı öngörülüyor

Ghebreyesus, ABD merkezli X şirketinin sosyal medya platformundan paylaşımda bulundu.

Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı kuruluşların hazırladığı Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması'nın (IPC) Gazze için yaptığı son analizde, Gazze Şeridi'nin hiçbir bölgesinin halihazırda "kıtlık altında" olarak sınıflandırılmadığını aktaran Ghebreyesus, bu ilerlemeye rağmen yaşanan kısıtlamalar nedeniyle insani operasyonların son derece kırılgan olduğunu belirtti.

Ghebreyesus, "(Gazze'de) 100 binden fazla çocuk, 37 bin hamile ve emziren kadının gelecek yıl nisana kadar akut yetersiz beslenmeden muzdarip olacağı tahmin ediliyor." ifadesini kullandı.

Gazze'deki sağlık tesislerinin yalnızca yüzde 50'sinin kısmen işlevsel durumda olduğuna işaret eden Ghebreyesus, birçok kısıtlama nedeniyle tıbbi malzeme eksikliğinin yaşandığını kaydetti.

Ghebreyesus, "Temel tıbbi malzeme, ekipman girişi ve prefabrik hastane yapılarının acil onayı çağrısında bulunuyoruz." ifadesine yer verdi.

Sınır Tanımayan Doktorlar: İsrail'in yeni kayıt kuralları, Gazze'deki yardım faaliyetlerini riske atıyor

MSF, İsrail'in uluslararası STK'ler için 2026 yılı için getirdiği yeni kayıt kurallarına ilişkin yazılı açıklama yaptı.

Açıklamada, "İsrail'in uluslararası STK'ler için getirdiği yeni kayıt kuralları, Gazze ve Batı Şeria'da yaşayan yüz binlerce insanı 2026'da hayati önem taşıyan sağlık hizmetlerinden mahrum bırakma riski taşıyor. Gazze'de faaliyet gösteren en büyük sağlık kuruluşlarından biri olan MSF, yeni şartların 1 Ocak'tan itibaren STK'lerin kayıtlarının iptal edilmesiyle sonuçlanabileceğini belirtiyor. Bu kayıt iptali, MSF de dahil kuruluşların Gazze ve Batı Şeria'daki insanlara temel hizmetler sunmasını engelleyecek." ifadeleri kullanıldı.

Gazze'nin sağlık sisteminin halihazırda tahrip olduğuna işaret edilen açıklamada, bağımsız ve deneyimli insani yardım kuruluşlarının müdahale etme imkanını kaybetmesinin Filistinliler için bir felaket olacağı vurgulandı.

Açıklamada, "İsrailli yetkilileri, uluslararası sivil toplum kuruluşlarının Gazze'deki tarafsız ve bağımsız müdahalelerini sürdürebilmelerini sağlamaya çağırıyoruz." ifadesine yer verildi.

Gazze'deki insani yardım müdahalesinin kısıtlı olduğuna dikkat çekilen açıklamada, bunun daha fazla engellenemeyeceğine değinildi.

"Eğer kaydedilirsek, 2026'ta faaliyetlerimizi güçlendirmeye devam etmeyi planlıyoruz"

Açıklamada görüşlerine yer verilen MSF'nin Gazze Acil Durum Koordinatörü Pascale Coissard, MSF ekiplerinin geçen yıl yüz binlerce hastayı tedavi ettiğini ve yüz milyonlarca litre su dağıttığını belirtti.

Coissard, "MSF ekipleri faaliyetlerini genişletmeye ve Gazze'nin çökmüş sağlık sistemini desteklemeye çalışıyor. Sadece 2025'te yaklaşık 800 ayakta hasta muayenesi gerçekleştirdik ve 100 binden fazla travma vakasına müdahale ettik. Eğer kaydedilirsek, 2026'da faaliyetlerimizi güçlendirmeye devam etmeyi planlıyoruz." ifadelerini kullandı.

Avusturya'da koalisyon hükümetindeki partinin Müslüman karşıtı paylaşımı tepki gördü

ÖVP'nin, sosyal medya platformu hesabından yapılan Müslüman karşıtı paylaşıma ilişkin birçok siyasetçi açıklama yaptı.

Sosyal Demokrat Partiden (SPÖ) Maliye Bakanı Markus Marterbauer, yaptığı açıklamada, Avusturya'daki Boşnak vatandaşların, onlarca yıldır hastane, ticaret ve endüstri alanında çalışan insanlarla empati kurduğunu belirterek, ÖVP'nin bu açıklamasından dolayı özür diledi.

Marterbauer, "Özür dilerim! Biz böyle değiliz." ifadesini kullandı.

Yeni Avusturya Partisi NEOS'tan Yannich Shetty, ABD merkezli X şirketinin sosyal medya platformundaki hesabından yaptığı açıklamada, söz konusu tutumu "temelden yanlış ve siyasi açıdan beceriksiz" diye nitelendirerek, tüm Müslümanları "şüpheli" konumuna getirmenin toplumu bölmek anlamı taşıdığını belirtti.

Yeşiller Partisi lideri Leonore Gewessler ise paylaşımın başbakanın partisine yakışmadığını vurguladı.

Gewessler, "On yıllardır Avusturya'da yaşayan, çalışan ve toplumumuzun bir parçası olan insanların böyle bir şey okumak zorunda kalması utanç verici." değerlendirmesinde bulundu.

ÖVP'nin sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, "İnsanların üçte ikisinin Müslümanlarla birlikte yaşamayı zor bulduğunu biliyor muydun?" ifadeleri yer almıştı.

İsrail'in Gazze'ye saldırılarında can kaybı 70 bin 937'ye yükseldi

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklamada, İsrail’in saldırılarında yaşanan can kayıpları ile enkazdan yeni çıkartılan cenazelere ilişkin son bilgiler paylaşıldı.

İsrail saldırılarıyla, son 48 saatte 8'i enkaz altından çıkarılan 12 Filistinlinin naaşı ile 7 yaralının hastanelere ulaştırıldığı belirtildi.

Ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana düzenlenen saldırılarda, 405 sivilin yaşamını yitirdiği, 1115 kişinin yaralandığı, enkaz altından da 649 kişinin cesedinin çıkarıldığı ifade edildi.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne Ekim 2023'te başladığı saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısının ise 70 bin 937, yaralıların sayısının da 171 bin 192 olduğu kaydedildi.

Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşması

ABD Başkanı Donald Trump, 9 Ekim'de Mısır'da devam eden müzakerelerde İsrail ile Hamas'ın Gazze'de ateşkes planının ilk aşamasını onayladığını duyurmuştu.

Müzakerelerin yapıldığı Mısır'da imzalanan anlaşma İsrail hükümetinin onayıyla 10 Ekim'de devreye girmişti.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde varılan ateşkese rağmen ara ara çeşitli iddialarla Filistinlilere yönelik saldırılarda bulunuyor.

İsrail eleştirisi yazara bedel ödetti: Üç gazete yazarlığını sonlandırdı

ABD’li gazeteci Dave Seminara, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında yaşanan sivil kayıpları ve bu politikalara verilen koşulsuz desteği eleştirdiği yazılar sonrası, uzun süredir yazdığı üç gazetede artık yer bulamadığını söyledi.

İsrail politikalarına eleştiri sonrası süreç değişti

Seminara, yıllar boyunca The Wall Street Journal, City Journal ve The Daily Telegraph gibi sağ çizgide yayın yapan gazetelerde göç, ekonomi, dış politika ve ifade özgürlüğü üzerine 100’ü aşkın köşe yazısı kaleme aldı. Ancak İsrail hükümetinin Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonlara yönelik eleştirilerini bu yayınlar dışında dile getirdiğini vurguladı.

Kasım 2023’ten itibaren farklı mecralarda yayımlanan yazılarda, İsrail saldırılarında binlerce Filistinli sivilin, çocuklar da dahil, hayatını kaybettiğine dikkat çekildi ve ABD yönetiminin İsrail eleştirilerine yönelik baskıcı tutumu ele alındı.

Seminara, 7 Ekim’de Hamas’ın saldırılarını açıkça kınadığını ancak buna rağmen İsrail’in Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonların yol açtığı büyük yıkımın ve sivil ölümlerinin görmezden gelindiğini ifade etti. Yazılarında, Filistinli sivillerin yaşadığı insani trajedinin Batı medyasında yeterince yer bulmadığını savundu.

Yazılar sessizce geri çevrildi

Gazeteciye göre, İsrail politikalarına yönelik eleştirilerin ardından editörlerle iletişim kesildi, gönderilen yazı teklifleri yanıtsız kaldı ve daha önce düzenli olarak yayımlanan köşeleri fiilen sona erdi. İlgili gazeteler ise bu durumun İsrail konusuyla bağlantılı olmadığını öne sürdü.

Seminara, İsrail hükümetine yönelik eleştirilerin ABD kamuoyunda giderek arttığını belirterek, kamuoyu yoklamalarında Amerikalıların önemli bir bölümünün Gazze’deki saldırılara olumsuz baktığını hatırlattı.

Yaşananları ifade özgürlüğü açısından değerlendiren gazeteci, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarını eleştirmenin özellikle muhafazakâr medyada “kırmızı çizgi” haline geldiğini savundu. Gazze’de yaşanan sivil kayıpların görmezden gelinmesinin, insan hakları söylemiyle çeliştiğini dile getirdi.

Paşinyan'dan Ermenistan'a yönelik mal transiti ablukasını kaldırması nedeniyle Aliyev'e teşekkür

Armenpress'in haberine göre, Paşinyan, Rusya'nın St. Petersburg kentinde Boris Yeltsin adını taşıyan Cumhurbaşkanlığı Kütüphanesi'nde düzenlenen, Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) bünyesinde en üst organ olan Avrasya Yüksek Ekonomik Konseyi Toplantısı'nda konuştu.

Güney Kafkasya'da devam eden "olumlu ve yapıcı değişimlerin" daha geniş bölgedeki tüm devletler için "yeni fırsatlar yarattığını" ve ekonomik istikrarı güçlendirdiğini söyleyen Paşinyan, ulaşım ve lojistik alanında işbirliğinin geliştirilmesine yönelik yaklaşımlara değindi.

Paşinyan, Ermenistan ile Azerbaycan arasında kısa süre önce gerçekleştirilen ve 2 ülke arasında onlarca yılın ardından "ilk ikili ticaret" olan sevkiyata atıfta bulunarak, bunu, "bölgede barış ve istikrarın tesis edilmesine yönelik elde edilen ilk önemli başarılardan biri" olarak değerlendirdi.

Ermenistan Başbakanı, Azerbaycan toprakları üzerinden ülkesine yönelik mal transiti ablukasını kaldırma kararıyla ikili ticaretin başlaması yolunda gerekli koşulları sağlaması dolayısıyla Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e teşekkürlerini sundu.

Azerbaycan menşeili yaklaşık 1200 tonluk yakıtı taşıyan bir tren, 19 Aralık'ta Gürcistan üzerinden Ermenistan'a ulaşmıştı.

Paris'te bu kez Elysee Sarayı soyuldu: Gümüşçübaşı binlerce euroluk takımlarla yakalandı

Paris Savcılığı, olayla ilgili üç kişinin önümüzdeki yıl yargılanacağını duyurdu. Elysee Sarayı'nın baş kâhyası, saray envanterindeki eksikliği fark ederek durumu yetkililere bildirdi. Çalınan eşyaların tahmini değerinin 15 bin ile 40 bin euro arasında olduğu belirtiliyor.

Çalınan parçalar internetten satışa çıkarıldı

Sarayın mobilya ve sofra takımlarının çoğunu tedarik eden Sèvres İmalathanesi, kayıp olan bazı parçaları internetteki açık artırma sitelerinde tespit etti. Saray personeli üzerinde yapılan incelemeler, müfettişleri gümüş eşyalardan sorumlu olan bir görevliye yönlendirdi. Yetkililer, şüphelinin envanter kayıtlarının yeni hırsızlıklar planladığı izlenimini verdiğini ifade etti.

Soruşturma derinleştirildiğinde, görevlinin sofra takımları satışı yapan bir şirketin yöneticisiyle ilişkisi olduğu ortaya çıktı. Şüphelinin internetteki satış profilinde, genel halka açık olmayan ve üzerinde "Fransız Hava Kuvvetleri" ibaresi bulunan tabaklar ile "Sevres İmalathanesi" damgalı kültablaları bulundu.

Milli miras kapsamında yargılanacaklar

Gümüş görevlisinin kişisel dolabında, aracında ve evinde yapılan aramalarda yaklaşık 100 parça eşya ele geçirildi. Kurtarılan eşyalar arasında bakır tencereler, Sevres porselenleri, Rene Lalique imzalı bir heykelcik ve Baccarat kristal şampanya kadehleri yer alıyor. Ele geçirilen eşyalar Elysee Sarayı'na iade edildi.

Gözaltına alınan üç zanlı, "ulusal mirasın parçası olan taşınır malları çalmak" ve "nitelikli hırsızlık malı kabul etmek" suçlamalarıyla perşembe günü hakim karşısına çıktı. Milli miras kapsamındaki malları çalmanın cezası 10 yıla kadar hapis ve 150 bin euro para cezasına kadar varabiliyor. Yargılama süreci 26 Şubat tarihine ertelenirken, sanıkların birbirleriyle iletişim kurmaları ve mesleki faaliyetlerini sürdürmeleri yasaklandı.

Japonya felaketten 15 yıl sonra dünyanın en büyük nükleer santralini yeniden açıyor

Birçok yerel sakinin endişelerine rağmen, Kaşivazaki-Kariva santraline ev sahipliği yapan Niigata eyalet meclisi, pazartesi günü işletmeci firma Tokyo Electric Power Company'nin (TEPCO) yedi reaktörden birini yeniden başlatmasının önünü açan tasarıyı onayladı. Japon kamu yayıncısı NHK'nin haberine göre şirket, 6 numaralı reaktörü 20 Ocak civarında yeniden devreye almayı planlıyor.

Fukuşima sonrası temkinli yaklaşım

Japonya, 2011 yılında meydana gelen 9.0 büyüklüğündeki deprem ve tsunaminin Fukuşima Daiichi santralinde yol açtığı nükleer erimenin ardından nükleer enerjiye karşı son derece temkinli bir tutum sergilemişti.

1986'daki Çernobil'den bu yana dünyanın en kötü nükleer felaketi olan bu olayın ardından Japonya, Kaşivazaki-Kariva da dahil olmak üzere 54 nükleer santralinin tamamını kapatmıştı.

Dünya Nükleer Birliği verilerine göre, o tarihten bu yana çalışabilir durumdaki 33 reaktörden 14'ü yeniden faaliyete geçti. Niigata'daki santral ise Fukuşima'yı da işleten ve o dönem büyük eleştirilere maruz kalan TEPCO tarafından yeniden açılan ilk tesis olacak.

Enerji bağımsızlığı ve iklim hedefleri

Fukuşima öncesinde Japonya'nın elektriğinin yaklaşık yüzde 30'u nükleer reaktörlerden sağlanıyordu. O tarihten bu yana ülke, enerji ihtiyacını karşılamak için kömür ve gaz gibi maliyetli ithal fosil yakıtlara olan bağımlılığını artırdı. Japonya'nın elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 60-70'i, ülkeye geçen yıl 10,7 trilyon yene (yaklaşık 68 milyar dolar) mal olan bu ithal kaynaklardan geliyor.

İki ay önce göreve gelen Başbakan Sanae Takaichi, maliyetleri düşürmek, enflasyonla mücadele etmek ve enerji güvenliğini sağlamak amacıyla nükleer enerjinin canlandırılmasını güçlü bir şekilde destekliyor. Japonya, 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmayı taahhüt ederken, yapay zeka altyapısını besleyen veri merkezlerinin artan enerji talebi nedeniyle nükleer enerjinin payını 2040'a kadar yüzde 20'ye çıkarmayı hedefliyor.

Yerel halkın endişeleri ve alınan önlemler

Fukuşima'nın anıları tazeliğini korurken, bölge halkının büyük bir kısmı güvenlik gerekçesiyle nükleer enerjinin canlandırılmasına karşı çıkıyor. Ekim ayında yapılan bir anket, Niigata sakinlerinin yüzde 60'ının yeniden başlatma koşullarının henüz karşılanmadığını düşündüğünü ortaya koydu.

TEPCO ise Kaşivazaki-Kariva santralinin "Fukuşima'dan dersler çıkarılarak" kapsamlı denetimlerden ve güncellemelerden geçtiğini duyurdu. Şirket, yeni dalgakıranlar, su geçirmez kapılar ve acil durumlar için mobil jeneratörler ile güçlendirilmiş filtreleme sistemlerinin kurulduğunu belirterek tesisin güvenli olduğunu savunuyor. Ekim ayı sonunda yapılan son bütünlük kontrollerinde 6 numaralı ünitenin başlatılmaya hazır olduğu onaylanmıştı.

Elon Musk'ın 55 milyar dolarlık Tesla tazminat paketi iade edildi

Cuma günü açıklanan karar, bu yılın başlarında söz konusu ödeme planını iptal eden alt mahkemenin kararını bozdu. Bu karar, Musk'ın Tesla'yı hızlı büyüme yıllarında ve önemli ticari dönüm noktalarında yönetmesi karşılığında ödüllendiren 2018 tarihli tarihi anlaşmayı yeniden yürürlüğe koydu.

Mahkeme, ödeme paketinin iptal edilmesinin haksız olduğunu ve aşırıya kaçıldığını hükme bağladı. Hakimler, anlaşmanın iptal edilmesinin Musk'ı elektrikli otomobil şirketindeki altı yıllık emeği ve başarısı için ödemesiz bıraktığını belirtti.

Önceki kararı "adaletsiz" olarak nitelendiren mahkeme, bir sözleşmenin feshedilmesinin ancak nadir durumlarda gerçekleşmesi gerektiğini ifade etti. Kararın bir parçası olarak Tesla'ya 1 dolarlık sembolik tazminat ödenmesine karar verildi.

2018 anlaşmasının hedefleri gerçekleştirildi

Orijinal ödeme paketi, 2018 yılında Tesla hissedarları tarafından onaylanmıştı. O dönemde Tesla üretim artırma mücadelesi veriyor ve hala zarar ediyordu. Plan, Musk'ın ödemesini araç satışlarının artması ve şirketin piyasa değerindeki büyük sıçrama gibi katı hedeflere bağlamıştı. Bu hedeflere ulaşıldığı takdirde Musk, maaş veya nakit bonus yerine hisse senedi opsiyonu kazanacaktı.

Takip eden yıllarda Tesla'nın performansı arttı, üretim sorunları aşıldı ve şirketin değeri yaklaşık 50 milyar dolardan zirve noktasında 1 trilyon doların üzerine çıktı. Bu kazanımlar, Musk'ın 2018 anlaşmasında vaat edilen tüm ödemeyi almaya hak kazanmasını sağladı.

Hukuki süreç ve merkezin Texas'a taşınması

Ancak Ocak 2024'te Delaware Chancery Mahkemesi Yargıcı Kathaleen St. Jude McCormick, bir hissedar davasının ardından ödeme paketini iptal etmişti.

Yargıç, Tesla yönetim kurulunun Musk'a çok yakın olduğunu ve anlaşmayı onaylarken yatırımcıları yeterince korumadığını savundu. Bu karar Musk'ın tepkisini çekmiş ve iş insanı Delaware hukuk sistemini açıkça eleştirmişti.

Bu gelişmenin ardından Tesla, kurumsal merkezini Delaware'den Texas'a taşıdı. Ayrıca Tesla yönetim kurulu, hissedarlardan 2018 ödeme paketi için tekrar oy kullanmalarını istedi. Yatırımcılar, paketi ikinci kez onaylayarak Musk'ın liderliğine güçlü destek verdi.

Delaware Yüksek Mahkemesi'nin son kararı bu tartışmayı sonlandırırken, orijinal tazminat planını da resmileştirmiş oldu.

Bu karar, Tesla hissedarlarının geçtiğimiz ay onayladığı ve Musk'ın önümüzdeki on yıl içinde şirketi iddialı büyüme hedeflerine ulaştırması durumunda değeri 1 trilyon dolara kadar çıkabilecek yeni ve daha büyük bir ödeme planının hemen ardından geldi.

Starlink uydusu yörüngede patladı: SpaceX Dünya'ya düşeceğini doğruladı

Son birkaç gündür, patlamanın Çin'e ait bir uyduyla yaşanan çarpışmadan kaynaklandığına dair spekülasyonlar yapılıyordu.

Bu iddialar, her iki uydunun yörüngede birbirine çok yaklaştığına dair raporların ardından gündeme gelmişti. Ancak SpaceX, olayın herhangi bir dış müdahale veya çarpışma sonucu değil, uydunun kendi sistemindeki bir arıza nedeniyle yaşandığını açıkladı.

Teknik arıza patlamaya neden oldu

Starlink'in resmi sosyal medya hesabı üzerinden yapılan açıklamada, 17 Aralık tarihinde 35956 numaralı uyduda bir anomali yaşandığı ve 418 kilometre irtifada araçla iletişimin kesildiği belirtildi. Arıza sonucunda itki tankında sızıntı meydana geldiği ve uydunun yörüngesinin yaklaşık 4 kilometre hızla alçaldığı ifade edildi.

Şirket, patlama sonrası ortaya çıkan küçük parçaların takip edilebilir olduğunu ve düşük hızları nedeniyle alçak Dünya yörüngesindeki diğer uydular veya nesneler için bir tehdit oluşturmadığını bildirdi.

Buna rağmen yaşanan durum, gökbilimcilerin ve araştırmacıların son yıllarda sıkça dile getirdiği uzay çöplüğü sorununa dair endişeleri yeniden tetikledi. SpaceX, yörüngede yüzen bu parçaları izlemek için NASA ve ABD Uzay Kuvvetleri ile koordineli çalıştığını duyurdu.

Dünya'ya giriş süreci güvenli mi?

İşlevini yitiren uydunun şu anda kontrolsüz bir şekilde yalpalayarak alçaldığı ve önümüzdeki haftalarda Dünya atmosferine girmesinin beklendiği açıklandı. SpaceX, uydunun büyük ölçüde tek parça halinde olduğunu ancak atmosfere girdiğinde tamamen yanarak yok olacağını vurguladı.

Uydunun mevcut rotasının Uluslararası Uzay İstasyonu'nun altından geçeceği, bu nedenle istasyon veya mürettebat için herhangi bir risk teşkil etmediği belirtildi.

Özel uzay şirketi, yeniden girişin tam olarak ne zaman gerçekleşeceğine dair bir takvim paylaşmadı ancak aracın yer yüzeyine düşmeden atmosferde tamamen imha olacağı konusunda kamuoyuna güvence verdi.

Daha önce de Starlink uydularının diğer şirketlere ait araçlarla çarpışma tehlikesi atlattığı bildirilmiş ancak bugüne kadar herhangi bir fiziksel temas yaşanmamıştı.

MIT bilim insanları bağışıklık sistemini gençleştirmenin yolunu buldu

İnsanlar yaşlandıkça bağışıklık sistemi genellikle etkinliğini yitiriyor. T hücresi sayısının azalması ve bu hücrelerin istilacı mikroplara daha yavaş tepki vermesi, yaşlı bireyleri pek çok enfeksiyona karşı daha savunmasız hale getiriyor.

Bu sorunu çözmek için MIT ve Broad Enstitüsü'nden bilim insanları, karaciğer hücrelerini T hücresi performansını güçlendirecek şekilde geçici olarak programlayan bir yöntem geliştirdi. Bu yöntemle, T hücrelerinin normalde olgunlaştığı ancak yaşla birlikte işlevini yitiren timus bezinin eksikliğinin giderilmesi hedefleniyor.

Karaciğerde yapay bir fabrika kuruluyor

Kalbin önünde bulunan küçük bir organ olan timus, T hücresi gelişiminde kritik bir rol oynuyor. Ancak erken yetişkinlik döneminden itibaren küçülmeye başlayan bu organ, 75 yaşına gelindiğinde neredeyse işlevsiz hale geliyor.

Araştırma ekibi, vücutta timus tarafından üretilen sinyalleri taklit eden geçici bir "fabrika" kurmak için karaciğeri seçti. Karaciğerin yaşlılıkta bile yüksek protein üretim kapasitesine sahip olması ve kanın tamamının bu organdan geçmesi, bu tercihte etkili oldu.

Bilim insanları, T hücresi olgunlaşması için önemli olan üç bağışıklık sinyalini (DLL1, FLT-3 ve IL-7) mRNA dizilerine kodlayarak lipit nanoparçacıklar aracılığıyla karaciğere iletti. Kana enjekte edilen bu parçacıklar karaciğer hücreleri tarafından emilerek, hücrelerin bu kritik proteinleri üretmesini sağladı.

Aşı ve kanser tedavilerinde başarı sağlandı

Fareler üzerinde yapılan deneyler oldukça çarpıcı sonuçlar verdi. İnsanlarda 50'li yaşlara tekabül eden 18 aylık farelere uygulanan tedavi sonrasında, T hücresi popülasyonlarında ve işlevlerinde önemli artışlar gözlendi.

Araştırmacılar, bu tedavinin aşıya verilen yanıtı nasıl etkilediğini test etmek için fareleri belirli bir proteine karşı aşıladı. mRNA tedavisi alan farelerde, aşıya özel üretilen öldürücü T hücre sayısının almayanlara oranla iki katına çıktığı tespit edildi.

Yöntemin ayrıca kanser immünoterapisine verilen yanıtı da güçlendirdiği belirlendi. Tedavi uygulanan ve ardından tümör nakledilerek bağışıklık sistemini uyaran ilaçlar verilen farelerin, hayatta kalma oranlarının ve ömürlerinin ciddi şekilde arttığı görüldü.

Gelecek çalışmalar umut verici

Araştırmacılar, bağışıklık sistemini bu şekilde yenileyebilmenin insanların ömürleri boyunca hastalıklardan uzak kalmalarına yardımcı olabileceğini belirtiyor.

Ekip, şimdi bu stratejiyi diğer hayvan modellerinde incelemeyi ve bağışıklık fonksiyonunu daha da artırabilecek ek sinyal faktörlerini belirlemeyi planlıyor. Ayrıca bu yöntemin B hücreleri gibi diğer bağışıklık hücreleri üzerindeki etkilerinin de araştırılması hedefleniyor.

Kadın mühendis engelini aştı, uzaya çıktı

Amerikalı milyarder Jeff Bezos'un sahibi olduğu uzay şirketi, New Shepard yörünge altı görevini Texas'taki merkezinden yerel saatle 08.15'te gerçekleştirdi. Avrupa Uzay Ajansı bünyesinde havacılık ve mekatronik mühendisi olarak görev yapan Michaela Benthaus, yaklaşık 10 dakika süren uçuş sırasında uzayın uluslararası sınırı kabul edilen Karman hattını geçen yolcular arasında yer aldı.

Bir dağ bisikleti kazası sonrası omurilik yaralanması yaşayan ve o günden bu yana tekerlekli sandalye kullanan Benthaus, uçuş öncesi yayınlanan videoda engelli bireylerin yaşadığı zorluklara dikkat çekti.

Kapsayıcı toplum mesajı

Benthaus, kaza sonrası dünyanın engelli bireyler için ne kadar erişilemez olduğunu fark ettiğini belirterek, "Eğer kapsayıcı bir toplum olmak istiyorsak, sadece istediğimiz alanlarda değil her alanda kapsayıcı olmalıyız" ifadelerini kullandı.

Tamamen otonom olan küçük roket dikey olarak havalandıktan sonra turistleri taşıyan kapsül uçuştan ayrıldı. Kapsül, paraşütler yardımıyla yavaşlayarak Texas çölüne yumuşak bir iniş yaptı. Bu uçuş, Blue Origin'in New Shepard roketiyle gerçekleştirdiği 16. mürettebatlı görev oldu.

NASA Başkanı'ndan kutlama mesajı

NASA'nın yeni başkanı Jared Isaacman, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda Benthaus'u kutlayarak, "Tebrikler Michi! Milyonlarca insana gökyüzüne bakmaları ve nelerin mümkün olduğunu hayal etmeleri için ilham verdin" dedi.

Blue Origin ile bugüne kadar aralarında şarkıcı Katy Perry ve Star Trek dizisinin Kaptan Kirk'ü William Shatner'ın da bulunduğu onlarca kişi uzaya seyahat etti. Şirket, bu tür tanınmış isimlerle özel uzay şirketleri arasındaki rekabette kamuoyunun ilgisini canlı tutmayı hedefliyor.

Virgin Galactic de benzer bir yörünge altı uçuş deneyimi sunarken, Blue Origin aynı zamanda Elon Musk'ın SpaceX şirketiyle yörünge uçuşu pazarında rekabet etmeyi planlıyor. Bezos'un şirketi bu yıl, New Shepard'dan çok daha güçlü olan devasa New Glenn roketiyle iki başarılı insansız yörünge uçuşu gerçekleştirmişti.