Dünyadan Haberler

Uzay çöpleri geleceğin uzay araçlarına dönüşebilir

Uzmanlar, her yıl artan uydu ve roket fırlatmalarının hem Dünya atmosferi hem de uzay yörüngesi üzerinde giderek büyüyen bir çevresel yük oluşturduğunu vurguluyor. “Uzay çöplüğü” olarak bilinen birikim, kullanılmayan uydular, görevini tamamlayan araçlar ve parçacıklardan oluşuyor.

Araştırmacılardan ‘Döngüsel Uzay Ekonomisi’ önerisi

Chem Circularity dergisinde yayımlanan çalışmada, birçok ülkeden bilim insanı uzay faaliyetleri için “azalt–yeniden kullan–geri dönüştür” prensiplerini temel alan bir model önerdi.
Araştırmaya göre, gelecekte uzay araçları ve uydular daha dayanıklı, tamir edilebilir ve yeniden kullanılabilir malzemelerle tasarlanırsa hem atık miktarı azalabilir hem de maliyetler düşebilir.

Çalışmanın yazarlarından Surrey Üniversitesi’nden Prof. Jin Xuan, “Keşif hızlanırken, Dünya’da yapılan hataların uzayda tekrarlanmaması için sürdürülebilir tasarım şart” dedi.

Roketlerin çevresel etkisi ve ‘mezarlık yörüngeleri’

Her roket fırlatışı büyük miktarda malzeme kullanıyor ve atmosfere sera gazları ile ozon tabakasına zarar veren maddeler bırakabiliyor.
Görevini tamamlayan uydular ise çoğunlukla “mezarlık yörüngelerine” itilerek kullanım dışı bırakılıyor ya da uzay çöpüne dönüşüyor. Bu durum, aktif uydular için çarpışma risklerini artırıyor.

Araştırmacılar, uzay istasyonlarının gelecekte yalnızca araştırma merkezleri değil, aynı zamanda: tamir ve bakım noktaları, yakıt ikmal merkezleri, yörüngede üretim yapılabilen tesisler olarak tasarlanabileceğini belirtiyor.

Bu sayede daha az roket fırlatılarak yeni parçalar üretilebileceği ve uzay araçlarının ömrünün uzatılabileceği ifade ediliyor.

Uzay çöplerinin toplanması için yeni teknolojiler

Bilim insanları, yörüngedeki atıkların temizlenmesi için ağlar, robot kollar ve özel yakalama sistemlerinin kullanıldığı aktif geri toplama yöntemlerini destekliyor. Bu malzemeler geri dönüştürülerek yeni görevlerde değerlendirilebilir.

Yapay Zekâ Uzay Trafiğini Yönetebilir

Çalışmada ayrıca, büyük veri ve yapay zekâ tabanlı sistemlerin uzay araçlarının daha verimli tasarlanmasına, risklerin analiz edilmesine ve çarpışmaların önlenmesine yardımcı olabileceği vurgulanıyor.

Uluslararası iş birliği şart

Araştırma ekibi, uzay trafiği yönetimi ve geri dönüşüm uygulamalarının sadece teknolojik değil aynı zamanda politik bir konu olduğunu belirtiyor. Sürdürülebilir bir yapı için uluslararası standartların ve iş birliğinin gerekliliği vurgulanıyor.

Prof. Xuan, “Malzemeden tasarıma, geri dönüşümden yönetişime kadar tüm sistemin birlikte ele alınması gerekiyor” diye konuştu.

Araştırma: Yaşlanmada ‘kırılganlık eşiği’ 75 yaş civarında belirginleşiyor

Kanada’daki Dalhousie Üniversitesi’nden bilim insanları, insan yaşlanmasını “hasar ve onarım dengesi” üzerinden inceleyen yeni bir matematiksel model geliştirdi. Hakem değerlendirmesi sürecinde olan çalışma, arXiv’de ön baskı (preprint) olarak yayımlandı.

73–76 yaş arasında bir ‘dönüm noktası’

Araştırmacılar, sağlık verileri uzun yıllar boyunca takip edilen 12 bin 920 kişinin kayıtlarını analiz etti. Katılımcıların sağlık durumları, kronik hastalıklardan günlük aktiviteleri yerine getirme güçlüğüne kadar 30’dan fazla ölçütün değerlendirildiği “Kırılganlık İndeksi” ile takip edildi.

Model, yaşla birlikte hem sağlık sorunlarının hem de iyileşme süresinin arttığını gösterdi. Bulgulara göre yaklaşık 73–76 yaş aralığında, vücudun toparlanma kapasitesi sağlık sorunlarının hızına ayak uyduramaz hâle geliyor. Bilim insanları bu durumu, yaşlanma sürecinde bir “kırılganlık eşiği” olarak tanımlıyor.

‘Kesin sonuç değil, yol gösterici bir bulgudur’

Araştırma ekibi, bu eşiğin yaşlanmanın doğal bir parçası olduğunu, ancak her bireyin farklı bir biyolojik yolculuğa sahip olabileceğini vurguluyor. Matematiksel model, yaşlanmayı “kesin” bir noktaya bağlamıyor; yalnızca gözlemlenen eğilimi ortaya koyuyor.

Dalhousie Üniversitesi’nden Glen Pridham, “75 yaş civarında dayanıklılık ve toparlanma kapasitesinin belirgin biçimde düştüğü bir dönem görüyoruz. Bu bulgu, sağlık sisteminin planlamalarında yol gösterici olabilir” dedi.

Toplum sağlığı için yeni ipuçları

Uzmanlar, bu tip modellerin yaşlılık dönemindeki sağlık risklerini daha erken dönemde öngörmeye yardımcı olabileceğini belirtiyor. Araştırmaya göre, bu eşiğe gelmeden önce bireylerin genel sağlık durumunu güçlendirmeye yönelik adımların daha etkili olabileceği değerlendiriliyor.

Ayrıca çevresel ve yaşam tarzı kaynaklı streslerin azaltılmasının, kırılganlık sürecinin etkilerini hafifletebileceği ifade ediliyor.

Yaşlanmanın bilimsel haritası genişliyor

Son yıllarda yapılan farklı araştırmalar, insan yaşlanmasının sabit bir hızla ilerlemediğini; belirli dönemlerde hızlanmalar olabildiğini ortaya koyuyor. Bu yeni çalışma, matematiksel modellerin biyolojiye uygulanmasının yaşlanma sürecini anlamada önemli bir araç olabileceğini gösteriyor.

Bilim insanları, modelin daha geniş örneklemler ve farklı toplumlarda test edilmesi hâlinde yaşlanma stratejilerinin daha etkili planlanabileceğini belirtiyor.

Yaygın akne ilaçları şizofreni riskini yüzde 30 azaltıyor

İskoçya’daki Edinburgh Üniversitesi öncülüğünde yürütülen yeni bir çalışma, akne tedavisinde sık kullanılan doksisiklin ile şizofreni gelişimi arasındaki olası ilişkiyi inceledi. Finlandiya’da 1987–1997 arasında doğan ve ergenlik döneminde ruh sağlığı hizmeti alan 56 binden fazla kişinin sağlık verileri analiz edildi.

Araştırmada, ergenlik yıllarında doksisiklin kullanan gençlerin, diğer antibiyotikleri kullananlara kıyasla yetişkinlik döneminde şizofreni tanısı alma riskinin yaklaşık yüzde 30 oranında daha düşük olduğu gözlendi.

Nedensellik kanıtlanmadı

Uzmanlar, elde edilen sonuçların gözlemsel veri üzerinden elde edildiğini, bu nedenle doksisiklinin şizofreniyi önlediğinin söylenemeyeceğini vurguluyor. Araştırmacılara göre ilaç; bağışıklık tepkileri, iltihaplanma ve hücre ölümü süreçleri üzerindeki etkileri nedeniyle sinir sistemi gelişiminde rol oynuyor olabilir.

Edinburgh Üniversitesi’nden Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi uzmanı Dr. Ian Kelleher, “Bu bulgular kesin değil ancak gençlik döneminde yeni koruyucu yaklaşımlar geliştirmek için önemli ve umut verici” değerlendirmesinde bulundu.

Şizofreni dünya genelinde yaklaşık 23 milyon kişiyi etkileyen ciddi bir ruh sağlığı sorunu olarak biliniyor. Hastalık çoğunlukla geç ergenlik veya yirmili yaşlarda ortaya çıkıyor ve ani psikotik ataklarla başlayabiliyor.

Araştırmada, gençlik döneminde psikiyatrik hizmetlere başvuran kişilerin ileride psikoz gelişme riskinin daha yüksek olduğu da teyit edildi. Bilim insanları, bu dönemin potansiyel olarak erken müdahale için kritik bir zaman olabileceğini belirtiyor.

Benzer Antibiyotiklerde de Bulgular Var

Doksisiklin gibi tetrasiklin sınıfına ait bir antibiyotik olan minosiklin üzerine yapılan önceki araştırmalarda da beyindeki sinaptik bağlantıların fazla budanmasını azalttığı görülmüştü. Bu durum şizofreninin olası biyolojik mekanizmalarından biri olarak değerlendiriliyor.

Araştırma, Amerikan Psikiyatri Dergisi’nde (American Journal of Psychiatry) yayımlandı. Bilim insanları, bulguların yeni tedavi stratejilerine ışık tutabileceğini ancak klinik uygulamaya geçmek için çok daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor.

Kramp şikayetiyle gittiği hastanede kalbi çalındı

İngiliz çift Yvonne Graley ile Michael Graley'in Güney Kıbrıs Rum Yönetimi tatili umulmadık bir sonla tamamlandı.

76 yaşındaki Michael Gray, bacağındaki kramp nedeniyle Paralimni'deki hastaneye kaldırıldı. Ancak hastaneye gitmesinden 10 dakika sonra eşi 73 yaşındaki Yvonne Graley'e ölüm haberi verildi.

Manchester'da yaşayan Yvonne, "Doktor odadan çıktı ve 'Öldü' dedi" açıklamasını yaptı. İddiaya göre kendisine kendisine bir patolog tarafından otopsi yapıldığı da söylendi.

Ancak yaşlmı adamın cenazesi İngiltere'ye getirildiğinde yetkililer ölüm raporunda ölüm nedeninin yazmadığını gördü. Bunun üzerine Rochdale'deki adli tıp ofisinin ikinci bir otopsi yapması gerektiği belirtildi.

Ancak otopside inanılmaz bir gerçek ortaya çıktı. Yvonne, "Michael'ın kalbinin çıkarıldığını ve bu nedenle ölüm nedenini belirleyemediklerini söylediler" derken, herkesi şoke etti.

Çiftin 47 yaşındaki kızı Hayley'in "Çok öfkeliyiz ve cevaplara ihtiyacımız var" dediği de haberde yer aldı.

Temasa geçilen Kıbrıs Rum Kesmi polisi kalbinin çıkarıldığını kabul ederken, bir araştırma merkezine gönderildiğini bildirdi.

Rochdale Adli Tıp Kurumu soruşturmanın sürdüğünü söyledi.

Haberleri izinsiz kullanan yapay zekaya tazminat davası

Japon haber ajansı Kyodo News, "telif hakkı ihlali" iddiasıyla ABD merkezli yapay zeka girişimi Perplexity AI'a tazminat talebinde bulundu.

Tokyo merkezli ajans, Perplexity AI'a gönderdiği mektupta, çeşitli gazete ve ajanslar tarafından hazırlanan haberlerin yer aldığı "47 News" internet sitesindeki içeriklerinin izinsiz şekilde alındığını ve yapay zeka destekli arama motorunda kullanıcı yanıtları oluşturmak için kullanıldığını öne sürdü.

Perplexity AI'ın Ağustos 2024'ten bu yana söz konusu haber sitesine yüz binlerce kez eriştiğini gösteren kayıtlar tespit ettiklerini belirten ajans, bu durumun "açık bir telif hakkı ihlali" olduğunu savundu.

Ajans, Perplexity AI'ın, Kyodo News'ü kaynak gösterirken "hatalı bilgiler içeren içerikler ürettiğini" ve böylece kurumun "güvenilirliğine ve marka değerine zarar verdiğini" belirtti. Perplexity AI'ın bu ihlallere derhal son vermesini, izinsiz kullanımların neden olduğu zararı karşılamak üzere tazminat ödemesini ve içeriklerin hangi yöntemle toplandığına ilişkin açıklama yapmasını talep eden ajans, taleplerinin karşılanmaması halinde hukuki süreç başlatacaklarını duyurdu.

30 milyon dolarlık dava

Kyodo News'ün yanı sıra ajansın haberlerine aboneliği bulunan "Mainichi" ve "Sankei Shimbun" gazeteleri de ABD merkezli yapay zeka girişimine benzer protesto mektupları iletti.

Japonya merkezli "Nikkei" ve "Asahi Shimbun" gazeteleri, ağustosta, telif hakkı ihlali iddiasıyla Perplexity AI'a toplamda yaklaşık 30 milyon dolarlık tazminat davası açtıklarını bildirmişti.

ABD'nin önde gelen gazetelerinden The New York Times da 27 Aralık 2023'te yapay zeka teknolojilerinin eğitilmesi amacıyla çalışmalarının izinsiz kullanıldığı ve telif hakkının ihlal edildiği iddiasıyla OpenAI ve Microsoft'a dava açmıştı.

Japonya Başbakanın "Çalışmaya söz veriyorum" ifadesi "yılın en popüleri" seçildi

Asahi gazetesinin haberine göre T&D Hoken Groups tarafından ülke çapında "2025 Yılının Yeni ve Moda İfadeleri" yarışması düzenlendi.

Yarışmanın sonuçlarına göre Takaiçi'nin ekimde seçilmesi sonrası zafer konuşmasında art arda 5 kez tekrarladığı "Çalışmaya söz veriyorum." ve "Kadın başbakan" ifadeleri, 2025'in en popülerleri seçildi.

Ödül töreninde konuşan Takaiçi, ifade tekrarının olumlu ve olumsuz tepki aldığına işaret ederek, ülkenin "iş-yaşam dengesinde" önemli bir dönemden geçtiğini söyledi.

Çok çalışmak ve ülkeye katkıda bulunmak istediğini vurgulayan Takaiçi, "Kesinlikle birçok vatandaşı çok fazla çalışmaya teşvik etmeyi amaçlamadım. (Konuşmamda) Uzun çalışma saatlerini bir erdem olarak tanıtmayı amaçlamadım, lütfen beni bu konuda yanlış anlamayın." diye konuştu.

Takaiçi, güçlü ekonomi, güvenlik ve diplomasi ile verimli geçim kaynaklarıyla halkın umut besleyebileceği gelecek için elinden geleni yapacağını dile getirdi.

Popüler ifadelerin arasında "Trump'ın gümrük tarifeleri", stoklanmış pirinci anlatan "kokokomai" ve Osaka Expo 2025 maskotu "Myakumyaku" da yer aldı.

Art arda 5 kez "çalışma" kelimesini kullanmıştı

Takaiçi, ekimde yaptığı zafer konuşmasında "Çalışmaya, çalışmaya, çalışmaya, çalışmaya ve çalışmaya söz veriyorum." ifadesini kullanmıştı.

İktidardaki Liberal Demokrat Partinin (LDP) liderlik seçimini kazanan Takaiçi, Mecliste ülkenin ilk kadın başbakanı seçilmişti.

Hamas: Gazze Şeridi'ne giren tırlar, halkın asgari temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım, yaptığı açıklamada, "Gazze Şeridi'ne giren tırlar, halkın asgari temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor." ifadelerini kullandı.

İsrail’in bölgeye girişine izin verdiği tırların çoğunun ticari ürünler olduğunu ifade eden Kasım, mevcut insani felaket içerisinde "zorunlu olmayan malzemeler" taşındığını kaydetti.

Kasım, "İki milyondan fazla insanı etkileyen krizin büyüklüğüne uygun miktarda temel yardım malzemesi taşıyan tırların girişinin sağlanması gerektiğini" vurgulayarak, "kışın yaklaşması ve zorlu hava koşulları sebebiyle tırların taşıdığı yardımların barınma ihtiyaçlarını karşılayamadığını" kaydetti.

Taşınabilir evlerin önceki ateşkes anlaşmasında kararlaştırıldığını ve Şarm el-Şeyh Barış Anlaşması'nda da kabul edildiğini hatırlatan Kasım, arabulucu ve ilgili ülkeleri Gazze'deki Filistinlilere barınak sağlanması için harekete geçme çağrısında bulundu.

Ateşkes anlaşmasına göre, İsrail'in Gazze'ye her gün 600 tırdan oluşan insani yardımın girişine izin vermesi gerekiyor.

Gazze Hükümeti Medya Ofisine göre, İsrail anlaşmaya aykırı biçimde en fazla 200 tırın bölgeye girişine izin veriyor.

Hollanda'dan Ukrayna'ya 250 milyon euroluk askeri destek paketi

Hollanda Savunma Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, bu bütçeyle ABD yapımı hava savunma sistemleri, mühimmat ve çeşitli askeri ekipmanın satın alınacağı bildirildi.

Hollanda’nın Amerikan silahları ve ekipmanlarının Ukrayna'ya tedarikini içeren "Ukrayna'nın Öncelikli İhtiyaçlar Listesi (PURL)" kapsamında 250 milyon euro katkıda bulunacağı ifade edildi.

Hollanda'nın bugünden itibaren 6 ay boyunca NATO'nun doğu kanadını ve Ukrayna’ya yönelik destek akışının sağlandığı Polonya'daki lojistik merkezini de koruyacağı kaydedilen açıklamada, bunun için 2 Patriot hava savunma sistemi, "Ulusal Karadan Havaya Füze Sistemi (NASAMS)" tipi füzeler ve dron karşıtı sistemler ile 300 askerin görevlendirileceği belirtildi.

"Tüm Avrupa müttefiklerinin katkı sağlamaya devam etmesi büyük önem taşıyor"

Hollanda Savunma Bakanı Ruben Brekelmans da yaptığı açıklamada, Ukrayna’nın Rusya’nın hava saldırılarına karşı kendisini savunabilmesi ve kış aylarını atlatabilmesi için acilen daha fazla askeri desteğe ihtiyacının bulunduğunu bildirdi.

Brekelmans, “Geçen hafta sonu Rusya'nın hava saldırılarıyla yine çok üzücü bir dip nokta yaşandı. Barış müzakereleri, Ukrayna’yı tam ve kitlesel şekilde desteklemekten dikkatimizi uzaklaştırmamalı.” görüşünü paylaştı.

Diplomatik ve ekonomik kanallar aracılığıyla ve Ukrayna’ya askeri teslimatlar yoluyla Rusya üzerindeki baskının yüksek tutulmasının büyük önem taşıdığına işaret eden Brekelmans, şunları kaydetti:

"Bu, Ukrayna’nın müzakere masasındaki konumunu güçlendiriyor. Bu yeni katkıyla desteğimizin tam hız devam ettiğini bir kez daha gösteriyor. Tüm Avrupa müttefiklerinin katkı sağlamaya devam etmesi büyük önem taşıyor çünkü bu, hepimizin güvenliğidir."

Kremlin: Rus ordusu, Krasnoarmeysk ve Volçansk kentlerini ele geçirdi

Kremlin Sarayı'ndan yapılan açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ortak Askeri Grubu'nun yönetim merkezini ziyaret ettiği belirtildi.

Rusya Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov, Merkez Askeri Grubu Komutanı Valeriy Solodçuk ve Doğu Askeri Grubu Komutanı Andrey İvanayev'ın Putin'e Ukrayna'da cephedeki durum konusunda bilgi verdiği ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Gerasimov, Donetsk Halk Cumhuriyeti'nin Krasnoarmeysk (Pokrovsk) ile Harkiv bölgesindeki Volçansk (Vovçansk) şehirlerinin kurtarıldığını bildirerek, Rus birliklerinin cephenin diğer yönlerindeki eylemlerine dair bilgi paylaştı. Solodçuk, Dimitrov (Mirnograd) kentinin güney kısmının Rus birliklerince kontrol altına alındığını bildirdi. İvanayev de Zaporijya ve Dnipropetrovsk bölgelerinin kurtarılması süreciyle ilgili bilgi vererek, birliklerin Gayçur Nehri'ne doğru ilerlediğini ve Zaporijya bölgesindeki Gulyaypole kentini kurtarmaya başladıklarını bildirdi."

Açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Putin'in komutanları "başarılı eylemlerinden" dolayı tebrik ettiği ve birliklere kış dönemi için gerekli malzemelerin sağlanması talimatını verdiği belirtildi.

İsrailli işgalciler Batı Şeria'da 850 ağacı yok etti

Bedevi Haklarını Savunma Örgütü'nden (BEYDER) yapılan açıklamada, Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin Hillat el-Hums bölgesinde Filistinlilere ait tarım alanlarına zarar verdiği belirtildi.

Saldırgan İsraillilerin yaklaşık 500 üzüm ağacı ile 350 zeytin ağacını yok ettiği, çiftçilere ait tarım kulübelerini yıktığı ve yaklaşık 10 dönümlük tarım alanının çitlerini tahrip ettiği aktarıldı.

Hillat el-Hums bölgesinde uzun zamandır günlük ihlallerin yapıldığı, inek ve koyunların ekili arazilere sokulduğu ve tarım alanlarına girilerek zarar verildiği, bu sebepten Masafir Yatta’da en fazla zarar gören bölgelerden birisi haline geldiği kaydedildi.

Filistin yönetimine bağlı Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonuna göre, Filistin topraklarını gasbeden İsrailliler ekim ayında Filistinlilere yönelik yaklaşık 766 saldırı düzenledi.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırı başlattığı Ekim 2023'ten bu yana işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te de Filistinlilere yönelik gözaltı, baskın ve saldırılarda artış yaşanıyor.

İsrail ordusu ile Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin Ekim 2023'ten bu yana devam eden saldırılarında Batı Şeria'da 1085 Filistinli hayatını kaybederken, 11 bin kişinin yaralandığı ve 21 binden fazla kişinin gözaltına alındığı belirtiliyor.

Endonezya'da şiddetli yağışların yol açtığı afetlerde ölenlerin sayısı 604'e yükseldi

Endonezya'da son zamanlarda birçok kişinin hayatını kaybetmesine yol açan olumsuz hava koşulları etkisini sürdürüyor.

Jakarta Globe'un haberine göre, Endonezya Ulusal Afet Yönetim Ajansının (BNPB) internet sitesindeki veriler güncellendi.

Buna göre, Endonezya'nın Sumatra Adası'nda şiddetli yağışların neden olduğu sel ve toprak kaymalarında hayatını kaybedenlerin sayısı 604'e yükseldi.

Kayıp yaklaşık 500 kişiyi arama kurtarma çalışmaları sürüyor.

BNPB yetkilileri, Kuzey Sumatra'daki önemli ulaşım yollarının, özellikle Güney Tapanuli, Orta Tapanuli ve Sibolga'da kapalı kaldığını, ağır hasar nedeniyle kurtarma çalışmalarının yavaşladığını söyledi.

İletişim ağlarının kısmen çalıştığını aktaran yetkililer, Kuzey Tapanuli'nin büyük ölçüde toparlandığını ancak Güney Tapanuli'deki bazı köylerin hala acil durum Starlink terminallerine bağımlı olduğunu ifade etti.

Yetkililer, Orta Tapanuli'de büyük kesintiler yaşanmaya devam ederken, Sibolga'nın şebekesinin büyük ölçüde istikrara kavuştuğunu aktardı.

Endonezya Meteoroloji, İklim Bilim ve Jeofizik Ajansı, olumsuz hava koşullarının birkaç gün daha süreceği uyarısında bulunmuştu.

Endonezya Afetle Mücadele Ajansı Başkanı Suharyanto, Sumatra Adası'nın kuzeyinin afetlerden en ağır etkilenen bölge olduğunu belirterek, arama kurtarma çalışmalarının zorlu arazi koşulları, hasar gören yollar ve olumsuz hava şartları nedeniyle güçlükle sürdürüldüğünü kaydetti.

Tahran'da hava kirliliği nedeniyle yarın okullar ve resmi kurumlar tatil edildi

İran resmi haber ajansı IRNA, Tahran Valiliğinden yapılan yazılı açıklamayı yayımladı.

Açıklamada, yüksek seviyelerde devam eden hava kirliliği nedeniyle Malard, Rebat-i Kerim, Demavend, Firuzkuh ve Pardis ilçeleri dışında Tahran'da okullar ve resmi daireler için tatil ilan edildiği kaydedildi.

Buna göre, eğitimin uzaktan yapılacağı bildirildi.

Kamu kurumlarının da halk hizmeti gereklilikleri doğrultusunda yöneticilerinin onayıyla uzaktan çalışabileceği belirtildi.

Tahran Hava Kalitesi Ölçme Şirketi tarafından yapılan ölçümlere göre Tahran'da bugün hava kirliliği 153 mikrogram/metreküp olarak ölçüldü.

Hava kalitesi endeksinde bir metreküp hava içindeki partikül maddeye (PM10) göre belirlenen değerler şöyle sıralanıyor:

0-50 arası "temiz hava" (yeşil), 51-100 "orta" (sarı), 101-150 "hassas" (turuncu), 151-200 "sağlıksız" (kırmızı), 201-300 "kötü" (mor), 301-500 "tehlikeli" (kahverengi).

DSÖ, dünya genelinde bir milyardan fazla kişinin obeziteyle yaşadığını bildirdi

DSÖ Genel Direktörü Ghebreyesus, obezitenin, kalp hastalıkları, diyabet ile bazı kanser türlerine yol açan kronik ve tekrarlayan bir hastalık olduğunu aktardı.

Ghebreyesus, obezitenin 2024'te dünya genelinde 3,7 milyon ölümle ilişkilendirildiğinin, sağlık sistemleri ve ekonomiler üzerinde büyük bir baskı oluşturduğunun altını çizdi.

Ghebreyesus, "Son yıllarda, başlangıçta diyabet tedavisi için geliştirilen glukagon benzeri peptid-1 reseptör agonistleri (GLP-1'ler) adı verilen bir ilaç sınıfı, birçok ülkede obezite tedavisi için onaylandı. Bu yıl eylülde DSÖ, yüksek riskli gruplarda diyabet tedavisi için GLP-1'i temel ilaçlar listesine ekledi. Bugün, yetişkinlerde obeziteyi tedavi etmek için GLP-1'lerin kullanımına ilişkin yeni öneriler yayınlıyoruz. Bu yeni ilaçlar, milyonlarca kişiye umut veren güçlü bir klinik araçtır." dedi.

Obezite krizini yalnızca ilaçların çözmeyeceğine vurgu yapan Ghebreyesus, obezitenin, kapsamlı ve yaşam boyu bakım gerektiren karmaşık bir hastalık olduğunu söyledi.

Ghebreyesus, obezitenin birçok sosyal, ticari ve çevresel belirleyicisi olduğuna ve mücadele için birçok alanda çaba gerektiğini bu nedenle yayımladıkları kılavuzdaki terapilerin entegrasyonla ilgili olduğunu kaydetti.

Kılavuzda, 3 terapi üzerine kurulu bütüncül bir strateji olduğunu vurgulayan Ghebreyesus, "Birincisi, güçlü politikalarla daha sağlıklı ortamlar oluşturmak. İkincisi, tarama ve erken müdahale yoluyla yüksek risk altındaki bireyleri korumak. Üçüncüsü ise obeziteyle yaşayanlar için yaşam boyu, kişi merkezli bakıma erişimi sağlamak." diye konuştu.