TİKA, Sri Lanka'daki sel mağdurlarına yardım malzemesi ulaştırdı

TİKA'dan yapılan yazılı açıklamaya göre, Sri Lanka'da şiddetli yağışların yol açtığı sel ve heyelan felaketinin ardından harekete geçen TİKA, afetzedelerin acil ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla yardım çalışması başlattı.

Sri Lanka Afet Yönetim Merkezi işbirliğinde hazırlanan ve içerisinde temel gıda ürünleri ile acil ihtiyaç malzemelerinin bulunduğu 3 bin yardım kolisi, başkent Colombo’da düzenlenen törenle Afet Yönetim Merkezi yetkililerine teslim edildi.

Teslim törenine Türkiye’nin Colombo Büyükelçisi Semih Lütfü Turgut ile TİKA Güney Asya Masası sorumluları Tuba Özütok ve Kazım Karabacak katıldı.

Büyükelçi Turgut, törende yaptığı konuşmada, Sri Lanka halkına geçmiş olsun dileklerini ileterek, Türkiye’nin dost ve kardeş ülkelerin zor zamanlarında yanlarında olmaya devam edeceğini vurguladı.

Sri Lanka Afet Yönetim Merkezi Genel Direktörü Sampath Kotuwegoda ise Türkiye'nin zamanında sağladığı yardımdan dolayı duyduğu memnuniyeti ifade ederek teşekkür etti.

"Acılarını yürekten paylaşıyoruz"

Açıklamada görüşlerine yer verilen TİKA Başkanı Abdullah Eren, Sri Lanka’daki gelişmeleri büyük bir üzüntüyle takip ettiklerini belirterek, şunları kaydetti;

Şiddetli yağışların yol açtığı sel felaketinin en ağır hissedildiği ülkelerden biri olan Sri Lanka’da yüzlerce insanın hayatını kaybettiğini derin bir hüzünle öğrenmiş bulunuyoruz. Bu kapsamda, TİKA olarak Büyükelçiliğimizle koordinasyon içinde gelişmeleri yakından takip ediyor; kardeş Sri Lanka halkının yaşadığı bu zor günlerde acılarını yürekten paylaşıyoruz. Rabb'im insanlığı her türlü afet ve felaketten muhafaza eylesin.

Yardım kolilerinin, selden en çok etkilenen bölgelerdeki ailelere dağıtımının sürdüğü, proje ile afet sonrası toparlanma sürecine katkı sunulmasının hedeflendiği bildirildi.

Endonezya'da şiddetli yağışların yol açtığı afetler, orangutan popülasyonunu olumsuz etkiledi

BBC'nin haberine göre, Endonezya'da 950 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan şiddetli yağışların ardından Tapanuli orangutanlarının akıbetine ilişkin endişeler arttı.

Doğayı koruma uzmanları, 25 Kasım'da Sumatra'yı vuran Senyar Tropikal Fırtınası sonrası, Ada'nın kuzeyindeki dağlık alanlarda yaşayan Tapanuli orangutanlarının bölgede uzun süredir görülmediğini bildirdi.

Uzmanlar, nesli tehlike altındaki bu orangutan türünde yaşanabilecek herhangi bir kaybın, hem türün geleceği hem de ekosistem üzerinde ciddi etkiler yaratacağını vurguladı.

Uydu görüntüleri üzerinden inceleme yapan uzmanlar, toprak kaymaları nedeniyle binlerce hektarlık ormanlık alanın tahrip olduğunu vurgulayarak, bu bölgelerde yaşayan çok sayıda orangutanın yaşamını yitirmiş olabileceğini ifade etti.

Liverpool John Moores Üniversitesinden primat biyolojisi profesörü Serge Wich, orangutanların şiddetli yağışlar sırasında genellikle ağaçlarda beklediğini ve yapraklarla kendilerine siper oluşturduğunu belirtti.

Wich, "Ancak bu kez yağmur dindiğinde çok geçti. Yaşam alanlarının bulunduğu vadi yamaçları toprak kaymalarıyla yok oldu. Bunun orangutanlar üzerinde mutlaka sonuçları olmuştur." ifadelerini kullandı.

Tapanuli orangutanları, yalnızca Endonezya'nın Sumatra Adası'ndaki Batang Toru ormanlarında yaşayan ve dünyadaki en nadir büyük maymun türü olarak biliniyor.

Sayılarının 800'ün altında olduğu belirtilen tür, daralan yaşam alanları ve iklim kaynaklı afetler nedeniyle tehlike altında bulunuyor.

İsrail Lübnan'daki Hizbullah hedeflerini bombalamaya başladı

İsrail, 27 Kasım 2024'te yapılan ateşkes anlaşmasına rağmen Lübnan'a saldırılarını sürdürüyor.

Lübnan resmi ajansı NNA'nın haberine göre, İsrail savaş uçakları, ülkenin güneyindeki Çarmak, Mahmudiye, Zarariye, Ansar, Tuffahta, Beyseriyye, Rafi Dağı, Saced, Reyhan, Armata, Ceba, Tebne ve Vadi Benafol bölgelerini hedef aldı.

Lübnan'ın doğusundaki Batı Bekaa bölgesindeki Zalaya Vadisi'ne de 4 hava saldırısı düzenlendi.

Lübnan makamlarından saldırılarda can kaybı olup olmadığına ilişkin henüz açıklama yapılmadı.

İsrail ordusu: Hizbullah'a ait hedefleri vurduk

İsrail ordusundan yapılan açıklamada ise Lübnan'ın güneyine yönelik hava saldırılarında Hizbullah'ın hedef alındığı ileri sürüldü.

Savaş uçaklarının saldırı düzenlediği bir bölgede Hizbullah'ın Rıdvan Gücü'ne ait bir eğitim kampının vurulduğu iddia edildi.

Lübnan'ın güneyi ve doğusuna gerçekleştirilen diğer hava saldırılarında da aynı şekilde Hizbullah hedeflerinin vurulduğu savunuldu.

Ateşkese rağmen İsrail'in saldırıları ve işgali sürüyor

İsrail, Ekim 2023'te Lübnan'a yönelik saldırı başlatmış, Eylül 2024'te bu saldırı geniş çaplı savaşa dönüşmüştü. Savaşta 4 binden fazla kişi hayatını kaybetmiş, yaklaşık 17 bin kişi yaralanmıştı.

Lübnan ile İsrail arasında 27 Kasım 2024'te sağlanan ateşkes anlaşmasına rağmen İsrail'in ateşkesi binlerce kez ihlal ettiği bildirilmişti.

İsrail, Lübnan'da 8 Ekim 2023'ten sonra ele geçirdiği 5 tepeyi hala işgal altında tutarken, onlarca yıldır elinde bulundurduğu bazı bölgelerdeki varlığını da sürdürüyor.

Lübnan Sağlık Bakanlığı, ateşkesi ihlal eden İsrail'in 27 Kasım 2024 ile 27 Kasım 2025 tarihleri arasındaki bir yılda, ülkeye düzenlediği saldırılarda 335 kişinin hayatını kaybettiğini, 973 kişinin yaralandığını bildirmişti.

NATO Genel Sekreteri Rutte: Rusya'nın bir sonraki hedefi biziz

NATO Genel Sekreteri Rutte, Münih Güvenlik Konferansı tarafından Berlin'de Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul'un moderatörlüğünde düzenlenen panelde konuştu.

NATO Genel Sekreteri, "Bugün size NATO'nun nered​​​​​​​e durduğunu ve bir savaş başlamadan önce onu durdurmak için ne yapmamız gerektiğini anlatmak için buradayım. Rusya'nın bir sonraki hedefi biziz." ifadesini kullandı.

Son bir yılda savunma üretiminin arttığını ancak yine de "tebrik etme zamanı" olmadığını vurgulayan Rutte, "Korkarım ki; çok fazla kişi sessizce kayıtsız kalıyor. Çok fazla kişi aciliyet duygusunu hissetmiyor ve çok fazla kişi zamanın bizim lehimize işlediğine inanıyor. Öyle değil. Harekete geçme zamanı şimdi." uyarısında bulundu.

"Savunma harcamaları ve üretimi hızla artmalı"

Genel Sekreter, "Savunma harcamaları ve üretimi hızla artmalı. Silahlı kuvvetlerimiz bizi güvende tutmak için ihtiyaç duydukları şeye sahip olmalı. Ukrayna, kendini savunmak için ihtiyaç duyduklarına şimdi sahip olmalı." değerlendirmesinde bulundu.

Rusya'nın NATO'ya ve Ukrayna'ya karşı bu yıl "daha da pervasız, umursamaz ve acımasız" hale geldiğine işaret eden Rutte, bu ülkenin ayda 2 bin 900 silahlı insansız hava aracı ürettiğinin tahmin edildiğini dile getirdi.

Rutte Ukrayna'da barış anlaşmasının Noel'den önce sağlanması ihtimaliyle ilgili soruya "Bunu söylemek zor." yanıtını verdi.

ABD öncülüğünde müttefiklerin bunu sağlamak için çok çalıştığına dikkati çeken Rutte, "Ukrayna söz konusu olduğunda, ABD ve Avrupa'nın aynı sayfada buluşacağına inanıyor muyum? Evet, eminim. Bence başarabiliriz. Rusların kabul edeceğinden emin miyim? Bilmiyorum." diye konuştu.

Rutte, bunun Rusya için yaklaşan "büyük bir sınav" olduğunun altını çizdi.

ABD'nin ulusal stratejisi

Rutte, ABD'nin ulusal stratejisinde yer alan ve çokça yankılanan Avrupa'ya yönelik eleştirilerle ilgili "(Strateji) Aslında Avrupa güvenliğine tam bağlılık, NATO'ya tam bağlılık ve 'Avrupa-Atlantik bölgesini ancak birlikte hareket ederek savunabileceğimiz' gerçeğine tam bağlılığı öngörüyor. Tartışabileceğiniz birçok şey var ama bunun özünde yatan şey bu." yorumunu yaptı.

Japonya açıklarında 6,7 büyüklüğünde deprem

Japonya Meteoroloji Ajansından (JMA) yapılan açıklamaya göre, merkez üssü Aomori eyaletinin doğu açıkları olan 6,7 büyüklüğünde sarsıntı kaydedildi.

Yaklaşık 20 kilometre derinlikte meydana gelen depremin ardından ülkenin kuzey ve kuzeydoğu bölgeleri için tsunami uyarısı yapıldı.

4 gün önce 7,5 ile sallanmıştı

Japonya'nın Aomori eyaletine bağlı Misawa bölgesi açıklarında 8 Aralık'ta meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki depremde 50 kişi yaralanmıştı.

JMA, gelecek günlerde benzer veya daha yüksek büyüklükte artçı depremler olabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu.

ABD'nin Venezuela'ya baskısı artıyor

ABD yönetimi Venezuela Devlet Başkanı Maduro üzerindeki baskıyı artırdı. Trump yönetimi Maduro'nun bazı aile üyelerine yaptırım kararı aldı.

ABD Hazine Bakanlığı, Maduro'nun eşinin 3 yeğenine ve Venezuela petrol sektöründe faaliyet gösteren 6 nakliye şirketine yaptırım açıkladı. Açıklamada, Maduro'nun eşinin yeğenlerinin 2015'te ABD'ye kokain taşımaya hazırlanırken gözaltına alınarak hüküm giydikleri hatırlatıldı.

6 geminin ise aldatıcı ve güvenli olmayan nakliye uygulamalarında bulunduğu ve Maduro yönetimine finans sağladığı gerekçesiyle yaptırım listesine eklendiği belirtildi. ABD Başkanı Trump ise Beyaz Saray'daki basına değerlendirmesi sırasında kara operasyonlarının yakında başlayacağı sinyalini verdi.

Petrol tankerine el koymuştu

ABD yönetimi Çarşamba günü de Venezuela'ya ait bir petrol tankerine, İran Devrim Muhafızlarına petrol taşıdığı gerekçesiyle el koymuştu.

Konuyla ilgili konuşan Beyaz Saray Sözcüsü tankerin ABD'deki bir limana götürüleceğini ve soruşturmanın sürdüğünü söyledi.

Birleşmiş Milletler ise ABD'nin Venezuela açıklarındaki tankere el koymasıyla iki ülke arasında artan gerginlikten endişe duyduğunu açıkladı.

ABD'de doğal gaz patlaması sonucu 6 kişi yaralandı

Alameda İtfaiyesi tarafından yapılan açıklamada, San Francisco Körfez Bölgesi'ndeki bir mahallede meydana gelen patlamanın ardından yangın çıktığı ve bazı evlerin hasar gördüğü belirtildi.

Açıklamada, patlama nedeniyle 6 kişinin yaralandığı, olay yerinde zarar gören başka kişilerin olup olmadığı yönünde arama kurtarma çalışmalarının devam ettiği aktarıldı.

Pacific Gas & Electric Co. şirketinden yapılan açıklamada, patlamanın, bir inşaat ekibinin sabah saatlerinde yer altındaki bir doğal gaz hattına zarar vermesi sonucu yaşandığı, inşaat ekibinin, şirketin çalışanları olmadığı ifade edildi.

Bölgedeki bir evin güvenlik kamerası görüntülerinin sosyal medyada paylaşılması sonucu, gaz sıkışması kaynaklı patlamanın ardından çıkan yangında alevlerin binaları sardığı ve basınç nedeniyle bazı evlerin camlarının kırıldığı görüldü.

ABD'den Maduro'nun aile üyelerine yaptırım

ABD Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, yeni yaptırımlarla Maduro yönetimi ile Venezuela petrol sektöründe yaptırımlardan kaçanların hedef alındığı belirtildi.

Açıklamada, Maduro'nun eşi Cilia Flores'in 3 yeğeni, Maduro ile bağlantılı bir iş insanı ve Venezuela petrol sektöründe faaliyet gösteren 6 nakliye şirketinin yaptırım listesine alındığı bildirildi.

Aldatıcı ve güvenli olmayan nakliye uygulamalarında bulunduğu ve "narko-terörist rejime" finansal kaynak sağlamaya devam ettiği öne sürülen 6 geminin de yaptırım listesine eklendiği açıklamada ifade edildi.

Maduro'nun eşi Cilia Flores'in 2 yeğeninin 2015'te yüzlerce kilogram kokaini ABD'ye taşımak amacıyla bir anlaşmayı tamamlamak için bulundukları Haiti'de gözaltına alındıkları ve 2016'da uyuşturucu kaçakçılığı suçlamalarıyla hüküm giydikleri anımsatılan açıklamada, ancak Eski ABD Başkanı Joe Biden tarafından 2022'de affedildikleri belirtildi.

Açıklamada, yaptırım uygulanan üçüncü yeğenin de Venezuela'nın ulusal haznedarı ve devlet petrol şirketi PDVSA'nın başkan yardımcısı olarak görev yaptığı kaydedilerek, ilk olarak 2017'de yatırıma tabi tutulduğu ancak 2022'de listeden çıkarıldığı bildirildi. 

Suriye, 40 yıl sonra Dünya Bankası ile ilk projeyi imzaladı

Suriye Maliye Bakanı Muhammed Yaser Berniye, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, elektrik iletim hatlarının onarımı ve güçlendirilmesini kapsayan projenin son belgesinin imzalandığını duyurdu.

Berniye, projenin kredi değil hibe kapsamında finanse edildiğini belirterek, "Bu çalışma, özellikle Enerji Bakanlığının elektrik arzını güçlendirme yönündeki çabalarına destek sağlayacak ve ülke ekonomisine katkı sunacaktır." ifadelerini kullandı.

Haziran ayında Dünya Bankası Yönetim Kurulu, Suriye'de elektrik iletim hatlarının onarımı için 146 milyon dolarlık hibe sağlanmasını onaylamıştı.

Zelenski: ABD'nin barış planıyla ilgili hala soru işaretlerimiz olan konular var

Zelenski, başkent Kiev'de yerli ve yabancı gazeteciler için düzenlediği basın toplantısında, ABD'nin, savaşı sona erdirmek için önerdiği ve üzerinde çalışmaya devam ettikleri barış planın ayrıntıları hakkında bilgi verdi.

Söz konusu planın 20 maddeye kadar kısaltıldığını ve revize edilip ABD tarafına geri gönderildiğini aktaran Zelenski, "Bu bir nihai plan değil." diye konuştu.

Ukrayna'nın toprak bütünlüğü konusunun kendileri için son derece önemli olduğunu vurgulayan Zelenski, "20 maddelik bir planla ilgili hala üzerinde soru işaretleri olan konular var. Özellikle topraklar meselesi çok hassas. Ruslar, Donbas'ın tamamını istiyor ama biz bunu elbette kabul etmiyoruz." dedi.

ABD'nin, söz konusu plana göre Donbas bölgesini bir "serbest ekonomik bölge" olarak değerlendirdiğini, Rusya'nın ise burada bir "silahsızlandırılmış bölgenin" olmasını istediğini aktaran Zelenski, "Bizim bulunduğumuz yerde, yani temas hattında durmak adil olur. Bu nedenle, bu farklı pozisyonlar arasındaki görüşmeler devam ediyor ve henüz bir sonuca varılmadı." ifadelerini kullandı.

ABD'nin, Rus ordusunun Zaporijya ve Herson bölgelerinde temas hattında kalmasını önerdiğini aktaran Zelenski, "Bu konu şimdilik değerlendiriliyor. (Rus ordusu) Bulundukları Harkiv, Sumi ve Dnipropetrovsk bölgelerindeki ilgili alanlardan çekilecek." diye konuştu.

Ülkenin toprak bütünlüğü meselesiyle ilgili kararların Ukrayna halkı tarafından verilmesi gerektiğini vurgulayan Zelenski, "Seçimler veya referandum yoluyla Ukrayna halkının bu soruyu yanıtlayacağına inanıyorum. Ukrayna halkının görüşü mutlaka bu kararda yer almalıdır." dedi.

ABD'nin, Rusya'nın işgal ettiği topraklarda bulunan Zaporijya Nükleer Güç Santralı için de bir "ortak yönetim" çözümü önerdiğini belirten Zelenski, "Eğer Amerikalılar istasyonu üzerine alabiliyorsa, istasyondaki paylarının ne anlama geldiği açıkça bellidir. Bu onların etkisi, onların parası olur ve bize ait olan da bizimdir." şeklinde konuştu.

"En önemlisi, seçimlerin meşru şekilde yapılmasıdır"

Zelenski, ülkesinde devam eden savaş nedeniyle gerçekleşmeyen devlet başkanı seçimleri hakkında da değerlendirmede bulundu.

Çatışmalar sürerken ülkesinde gerekli güvenliğin sağlanması halinde seçimlerin yapılabileceğini belirten Zelenski, "En önemlisi, seçimlerin meşru bir şekilde yapılmasıdır." ifadesini kullandı.

Zelenski, "Milletvekillerinden, sıkıyönetim sırasında seçimlerin yapılması olasılığına ilişkin yasa değişikliği taslağı hazırlamalarını talep ettim." diye konuştu.

"Rusya, anlaşma imzalanmadan ateşkesi kabul etmeyecek"

Zelenski, Rusya'nın, barış planını imzalanmadan ateşkesi kabul etmeyeceğini savunarak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Rus tarafıyla yapılan görüşmelerin ardından, ABD tam bir ateşkesin ancak bir çerçeve anlaşmasının imzalanmasıyla sağlanabileceğine inanıyor. Bana göre Rusların, bir anlaşma olmadığı sürece ateşkesi kabul etmeyecekleri bir sır değil."

Zelenski, Türkiye’nin denizde ve enerji altyapılarına yönelik bir ateşkes sağlanması için çaba gösterdiğini, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu konuda üst düzey bir görüşme düzenlemek istediğini belirterek, şunları kaydetti:

"(Cumhurbaşkanı Erdoğan) Önce heyetler düzeyinde, sonra da liderlik düzeyinde bir toplantı düzenlemek istedi. Ona, hazır olduğumuzu söyledim. ABD bugün bir anlaşmaya yakın olduğumuza inanıyor. Hadi yapalım bunu, hemen bir ateşkes olsun ve ardından diğer adımlarla ilerleyelim."

"Geniş kapsamlı esir takası için hazırlıklar sürüyor"

Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov'un Rus yetkililerle kısa süre önce bir görüşme yaptığını aktaran Zelenski, geniş kapsamlı esir takası için çalışmaların sürdüğünü dile getirdi.

Zelenski, "Taraflar, yılbaşı öncesinde oldukça geniş kapsamlı bir takasın gerçekleşeceği ve listelerin kesinleştirilmesi gerektiği konusunda anlaştı. Ancak özellikle Rusya tarafından bir gecikme var." ifadelerini kullandı.

Ateşin icadı zannedilenden çok daha eski çıktı

Ateşin keşfi ve kontrolü, insanlığın evrimsel yolculuğundaki en önemli dönüm noktası olarak kabul edilir. Ancak bu kritik becerinin ne zaman ortaya çıktığına dair bilinenler, İngiltere'deki bir kazı çalışmasıyla kökten değişti.

Yeni bulgular, insanların 400 bin yıldan daha uzun bir süre önce bilerek, alet kullanarak ateş yakabildiğini kanıtlıyor.

Ateş taşı kanıtı tarihi değiştirdi

British Museum arkeologu Rob Davis ve meslektaşları, İngiltere'nin Barnham köyündeki bir kil çukurunda Paleolitik döneme ait önemli kalıntılar buldu. Şimdiye dek bilinen en eski kasıtlı ateş yakma kanıtı 50.000 yıl öncesine dayanırken, bu keşif tarihi yaklaşık 350.000 yıl geriye taşıyor.

Keşfin en önemli dayanağı, ısıdan çatlamış dört adet çakmaktaşı el baltasının ve yanmış (kızarmış) topraktan oluşan bir ocağın (kamp ateşi yeri) yakınında bulunan iki küçük oksitlenmiş pirit parçası oldu.

Araştırmacılar, bu piritin (halk arasında "ateş taşı" olarak bilinen ve kıvılcım çıkaran mineral) bölgede doğal olarak nadir olduğunu tespit etti. Bu durum, pirit parçalarının rastgele değil, kasıtlı olarak, sistematik bir şekilde ateş yakmak amacıyla alana getirildiğini gösteriyor. Ayrıca yanmış topraklarda yapılan testler, bu alanın tek seferlik değil, tekrar tekrar ısıtılıp kullanıldığını, yani bir kamp ateşi olduğunu doğruladı.

Ateşi bulmak ne sağladı?

Uzmanlar, bu ateşi yakanların büyük olasılıkla Neandertaller olduğunu düşünüyor. Bu bulgu, Neandertallerin soyut düşünce gerektiren karmaşık teknolojik davranışlara sahip olduğunu gösteren önemli bir kanıt.

Ateşi yıl boyunca kontrol edebilme yeteneği, erken dönem insanlara büyük sosyal ve biyolojik avantajlar sağladı. Yiyecekleri pişirerek sindirimi kolaylaştırdı, besin ve protein alımını artırdı. Ateşin etrafında toplanma imkanı sunarak daha büyük gruplar halinde yaşamayı ve toplumsal bağları güçlendirdi.

Araştırmacılar, bu beslenme ve sosyal gelişmelerin, insanlarda beyin boyutunun büyümesine, bilişin artmasına ve daha karmaşık ilişkilerin gelişmesine doğrudan katkıda bulunmuş olabileceği sonucuna vardı.

Dünya'nın iklimlerini Mars da etkiliyor

Dünya'nın iklimi, gezegenimizin yörüngesindeki ve eksen eğikliğindeki hafif değişimler nedeniyle milyonlarca yıldır buzul çağları ve daha sıcak dönemler arasında gidip gelmektedir. Milankovitch döngüleri olarak bilinen bu değişimler, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngede yalnız olmamasından kaynaklanır.

Güneş Sistemi'ndeki diğer gezegenlerin kütle çekim kuvveti, sürekli olarak Dünya'yı çekerek yörünge yolunu, eksen eğikliğini ve kutuplarının işaret ettiği yönü yavaşça değiştirir.

Gökbilimciler Jüpiter ve Venüs'ün bu döngülerde önemli roller oynadığını uzun zamandır bilseler de, yapılan detaylı yeni bir analiz, gaz devlerinden çok daha küçük olmasına rağmen Mars'ın da Dünya'nın iklim ritimleri üzerinde şaşırtıcı derecede güçlü bir etki yarattığını ortaya koydu.

Mars olmasaydı ne olurdu?

Stephen Kane liderliğindeki araştırmacılar, Mars'ın kütlesini sıfırdan mevcut değerinin on katına kadar değiştirerek bilgisayar simülasyonları yürüttüler ve bu değişikliklerin milyonlarca yıl boyunca Dünya'nın yörünge değişimlerini nasıl etkilediğini takip ettiler. Sonuçlar, Mars'ın Dünya'daki mevsimleri belirlemede kilit bir rol oynadığını kanıtlıyor.

Tüm simülasyonlarda en istikrarlı özellik, Venüs ve Jüpiter arasındaki etkileşimlerle yönlendirilen 405.000 yıllık eksantriklik döngüsüydü. Bu "metronom", Mars'ın kütlesinden bağımsız olarak varlığını sürdürüyor.

Ancak, buzul çağı geçişlerini belirleyen daha kısa (~100.000 yıllık) döngüler, Mars'a kritik düzeyde bağlı. Simülasyonlarda Mars'ın kütlesi arttıkça, bu döngüler uzuyor ve güçleniyor; bu da iç gezegenlerin yörünge hareketleri arasındaki artan bağlantıyı doğruluyor.

Kritik döngü Mars sayesinde var

Belki de en çarpıcı olanı, modellerde Mars'ın kütlesi sıfıra yaklaştığında, önemli bir iklim düzeninin tamamen ortadan kalkmasıydı.

Uzun vadeli iklim dalgalanmalarına neden olan 2.4 milyon yıllık "büyük döngü", sadece Mars'ın doğru kütle çekim rezonansını yaratmaya yetecek kadar kütleye sahip olması sayesinde var oluyor. Dünya ve Mars'ın yörüngelerinin yavaş dönüşüyle ilgili olan bu döngü, milyonlarca yıl boyunca Dünya'nın aldığı güneş ışığı miktarını etkiliyor.

Ayrıca, Dünya'nın eksen eğikliği (oblikliği) de Mars'ın kütle çekim etkisine tepki veriyor. Jeolojik kayıtlarda görülen 41 bin yıllık eğiklik döngüsü, Mars daha büyük kütleli hale geldikçe uzuyor.

Yaşanabilir gezegenler için yeni kriter

Bu yeni keşif, aynı sistemdeki diğer gezegenlerin etkisini anlayarak Dünya benzeri ötegezegenlerin yaşanabilirliğini değerlendirmemize de yardımcı oluyor. Doğru yörünge konfigürasyonuna sahip büyük kütleli bir komşusu olan karasal bir gezegen, donmayı engelleyebilecek veya mevsimlerini yaşama daha elverişli hale getirebilecek iklim değişimleri yaşayabilir.

Araştırma, Dünya'nın Milankovitch döngülerinin sadece Dünya ve Güneş'ten ibaret olmadığını gösteriyor. Bu döngüler, tüm gezegensel komşuluğumuzun bir ürünü ve Mars, iklimimizi şekillendirmede beklenmedik derecede önemli bir yardımcı rol üstleniyor.

Belçika'da Eurovision kararının gözden geçirilmesini isteyen tasarı, bölge parlamentosuna sunuldu

Frankofon Sosyalist Parti (PS) üyeleri tarafından sunulan karar tasarısı, parlamentonun resmi sitesinde paylaşıldı.

Tasarıda, uluslararası hukuka göre soykırımı önlemek için diplomatik ve ekonomik baskının şart olduğu belirtilerek, bu bağlamda, İsrail'in katılımıyla yapılacak Eurovision Şarkı Yarışması'nı boykot etmenin "sembolik de olsa güçlü ve gerekli" olduğu vurgulandı.

Tasarıda, yarışmaya katılmama kararının devletlerin soykırım karşısında suç ortaklığı ve hoşgörüden kaçınmasını amaçlayan uluslararası yükümlülükleriyle uyumlu olduğu kaydedildi.

Kamu yayıncısı RTBF'nin "yönetim kuruluna danışmadan" Belçika'yı bağlayıcı karar almasının "sorunlu" olduğu belirtilen tasarıda, Fransız Toplumu Hükümeti, bu kararın gözden geçirilmesi için harekete geçmeye davet edildi.

3 resmi dili olan ülke, federal hükümetin yanı sıra Flaman Bölge Hükümeti, Valonya Hükümeti, Brüksel-Başkent Bölgesi Hükümeti, Fransız Toplumu Hükümeti, Alman Toplumu Hükümeti olmak üzere 6 hükümetle yönetiliyor.

Fransız Toplumu Hükümeti'nin, RTBF'nin Eurovision'a katılma kararını iptal etme ya da değiştirme yetkisi bulunmuyor ancak kamu yayıncısının yönetim kurulu üyelerini ataması nedeniyle RTBF üzerinde siyasi etkisi bulunuyor.

Belçika'nın tutumu

4 Aralık'taki Avrupa Yayın Birliği (EBU) Genel Kurulunda, İsrail'in, 2026 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımının oylamaktan kaçınılıp yarışmasına izin verilmesinin ardından birçok ülke, yarışmaya katılmayacağını duyurarak boykot kararı almıştı.

Belçika'da Flamanca yayın yapan kamu yayıncısı VRT, 4 Aralık'ta gelecek sene Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmayacağını duyurmuştu.

VRT tarafından yapılan yazılı açıklamada, televizyonun, "EBU bünyesinde barış, insan hakları ve şefkate daha net bir bağlılığı savunmaya devam edeceği" belirtilmişti.

Açıklamada, "Eurovision Şarkı Yarışması'na olan bağlılığımızın devamı, EBU'nun önümüzdeki yıllarda bu endişeleri nasıl ele alacağına bağlı olacaktır." denilmişti. VRT, buna karşın EBU üyesi olduğu için yarışmayı yayınlayacağını duyurmuştu.

VRT'nin kararı ise Belçika'nın yarışmada temsil edilmeyeceği anlamına gelmiyor. Ülkede buna dair yetki, dönüşümlü olarak VRT ile Fransızca kamu yayıncısı RTBF arasında paylaşılıyor.

Bu sene yarışmacı gönderme hakkını elinde bulunduran RTBF ise 5 Aralık'ta Eurovision'a katılacağını duyurmuştu.

Gazze vurgusu

RTBF’den karara ilişkin AA’ya yapılan açıklamada, Gazze’deki durumun ve çatışma bölgelerindeki vatandaşlar ile gazetecilerin korunmasının öncelikli olduğu belirtildi.

Açıklamada, "Hiçbir kültürel etkinlik veya uluslararası yarışma, çatışma bölgelerindeki vatandaşların ve sahadan haber yapan gazetecilerin korunması zorunluluğunun önüne geçemez." ifadeleri kullanıldı.

Gazze’ye güvenli gazeteci erişiminin sağlanmasının, bağımsız Filistin medyasının desteklenmesinin ve İsrail kamu yayıncısının bağımsızlığının korunmasının acil ve gerekli olduğunun vurgulandığı açıklamada, RTBF’nin EBU içerisinde bu hedefler için aktif rol oynayacağı kaydedildi.

Fransız tenisçi Quentin Folliot, 20 yıl men cezası aldı

Uluslararası Tenis Dürüstlük Ajansının (ITIA) açıklamasına göre Folliot, Tenis Yolsuzlukla Mücadele Programı'nın 27 farklı maddesini ihlal etmesi nedeniyle 20 yıl süreyle spordan men ve 70 bin dolar para cezasına çarptırıldı.

Soruşturma sonucunda Folliot'nun, şike şebekesi adına faaliyet gösteren oyuncu ağının kilit isimlerinden biri olduğu tespit edildi.

Maç sonucunu manipüle etmek, bahis amacıyla en iyi performansı göstermemek için para almak, karşılaşmaları manipüle etmek için diğer oyunculara para teklifinde bulunmak, içeriden bilgi sağlamak, yolsuzluk komplosu kurmak, ITIA soruşturmasıyla iş birliği yapmamak ve delilleri yok etmek, Fransız tenisçiye yöneltilen suçlamalar arasında yer aldı.

Geçici men kararı 17 Mayıs 2024'te verilen Folliot'nun cezası, 16 Mayıs 2044'te sona erecek.

Folliot, Ağustos 2022'de 488. basamağa çıkarak kariyerinin en yüksek dünya tekler sıralamasına ulaşmıştı.

BM: Gazze'de nüfusun yaklaşık yüzde 40'ı yüksek sel riskiyle karşı karşıya

BM Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Farhan Haq, günlük basın toplantısında konuştu.

Gazze'deki şiddetli yağışlar nedeniyle çadırların sular altında kaldığını belirten Haq, BM ve ortaklarının, mümkün olan her yerde kum torbası olarak kullanılmak üzere boş un çuvalları dağıtarak insanlara yardımcı olmaya çalıştığını ifade etti.

Haq, "Sel riski analizlerine göre, yerinden edilmiş yaklaşık 850 bin kişinin yaşadığı 760'tan fazla yerleşim yeri, sel riskinin en yüksek olduğu bölgeler arasında yer alıyor. Bu, Gazze nüfusunun yaklaşık yüzde 40'ına denk geliyor." dedi.

BM ve ortaklarının, bugün erken saatlerden itibaren 160'tan fazla sel uyarısı üzerine harekete geçtiğini aktaran Haq, farklı bölgelerdeki 16 binden fazla aileyi kapsayan değerlendirmeler yaptıklarını söyledi.

Haq, sahadaki ekiplerden daha fazla güncelleme geldikçe bu sayıların artacağının öngörüldüğüne dikkati çekerek, BM ve ortaklarının yağmur suyu ve kanalizasyon sistemlerini temizlemek ve tıkanıklıkları gidermek için yoğun şekilde çalıştığını belirtti.

AA muhabirinin "dar alana sıkışmış Gazzelileri sel riski alanlarından kurtarmak için bir çalışma yapılıp yapılmadığı" sorusuna Haq, "İnsanları daha yüksek rakımlı, yani mümkün olduğunca daha güvenli yerlere taşımaya çalışıyoruz. Ama evet, insanları selden korumak için farklı barınaklar ve farklı altyapı da dahil olmak üzere başka yollara ihtiyacımız var." cevabını verdi.

Haq, İsrail tarafının Gazze'deki sel riski üzerine yardım geçişlerinde herhangi bir kolaylık sağlayıp sağlamadığı sorusunu ise "Bildiğiniz gibi, daha fazla yardım ulaştırmak için her zaman daha fazla desteğe ihtiyacımız var, hala daha fazla geçiş noktasının açılması, daha fazla yolun kullanılabilir olması gerekiyor." şeklinde yanıtladı.

Gazze'deki muazzam ihtiyaçları karşılamak için insani yardımlara ve operasyonlara ilişkin kısıtlamaların hafifletilmesi veya kaldırılması gerektiğini tekrarlayan Haq, ayrıca çoğu uluslararası sivil toplum kuruluşları ile BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansına (UNRWA) uygulanan yasağın sona erdirilmesi çağrısında bulundu.

Gazze'de şiddetli yağış nedeniyle hasarlı evin duvarı çöktü: 1 Filistinli hayatını kaybetti

Gazze'deki Şifa Hastanesi'nden bir yetkili, Gazze kentinin batısındaki Şati Mülteci Kampı'nda üzerine beton duvarın çökmesi sonucu yaşamını yitiren Filistinli Mahmud Şubeyr'in cenazesinin hastaneye getirildiğini söyledi.

Görgü tanıkları ise Şubeyr'in evinin İsrail saldırısında ağır hasar aldığını, duvarlarının neredeyse yıkılacak durumda olduğunu ifade etti.

Şiddetli yağış ve sel nedeniyle evin duvarlarından birinin çöktüğü, betonun altında kalan Filistinli adamın olay yerinde yaşamını yitirdiğini belirtildi.

Gazze Şeridi'nde dünden beri etkili olan şiddetli yağış, bugün Gazze kentinin farklı bölgelerinde 3 binanın çökmesine neden olmuştu.