Dünyadan Haberler - Sayfa 4 - Deren Gümrük Müşavirliği

İspanya, Fransa ve Yunanistan, AB'de sosyal medyaya erişim için yaş sınırı talep etti

AB telekomünikasyon bakanlarının 6 Haziran'da Lüksemburg'da yapacakları toplantı öncesinde İspanya Dijital Dönüşüm Bakanı Oscar Lopez, Fransa Yapay Zeka ve Dijitalleşmeden Sorumlu Bakan Yardımcısı Clara Chappaz ve Yunanistan Dijitalleşme Bakanı Dimitris Papastergiou, reşit olmayanları internet risklerinden korumak için ortak bir belge hazırladı.

İspanyol basınına yansıyan belgeye göre üç ülkenin bakanlıkları, AB ülkelerinde piyasadaki tüm internet bağlantılı cihazlar için kullanıcı yaşı doğrulama ve ebeveyn kontrol yazılımlarına olanak tanıyan zorunlu mekanizmalar oluşturulmasını talep etti.

Üç ülkenin inisiyatif aldığı ortak görüşe göre, özellikle sosyal medyada yaşa uygun tasarımlar gerektiren Avrupa standartları oluşturulması ve böylece "pop-up'lar, profil özelleştirme veya otomatik oynatılan videolar gibi bağımlılık yaratan reklam, yönlendirme ve bilgilendirmelerin en aza indirilmesi gerektiği" vurgulanıyor.

AB ülkelerini 6 Haziran'da yapılacak toplantıda bu konuda ortak karar almaya çağıran İspanya, Fransa ve Yunanistan, sosyal medyaya erişim için 15 yaş sınırı getirilmesi önerisinde bulunuyor.

İnternetteki birçok uygulamanın reşit olmayanların refah ve sağlığı için bir tehdit yarattığını savunan üç AB ülkesi, Birlik içinde ortak karar alınması gerektiğini öne sürüyor.

DSÖ, İsrail ablukasındaki Gazze Şeridi'ne hiçbir şey ulaştıramadığını bildirdi

Harris, Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nin haftalık basın toplantısında değerlendirmelerde bulundu.

İsrail tarafından bombalanan ve Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentinde bulunan Gazze-Avrupa Hastanesi'ndeki duruma işaret eden Harris, saldırı sonrası buradaki kanser hastası çocukların tahliye edildiğini bildirdi.

Harris, "Bombalama gece boyunca devam etti ve bazı hastaların taşındığı Endonezya Hastanesi gerekli malzemelerden yoksun" değerlendirmesinde bulundu.

Yerel sağlık yetkililerine göre, gece boyunca devam eden saldırılarda Gazze'de 61 kişinin öldürüldüğünü hatırlatan Harris, "Diğer insani yardım kuruluşları gibi DSÖ'nün de artık Gazze Şeridi'ne hiçbir şey ulaştırmasına izin verilmiyor" dedi.

Harris, Gazze'de şu ana kadar yaklaşık 53 bin kişinin öldürüldüğünü vurgulayarak, şu anda acil olarak 4 bin 500'ü çocuk 10 binden fazla hastanın tıbbi tahliyeye ihtiyaç duyduğunu belirtti.

Ateşkesi bozan İsrail ordusu, Gazze'ye şiddetli saldırıları yeniden başlattı

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde 19 Ocak'ta yürürlüğe giren ateşkesin ardından 18 Mart sabahı şiddetli saldırılarına yeniden başladı.

İsrail ordusunun saldırıları yeniden başlatmasından itibaren çoğunluğu yaşlı, kadın ve çocuk olmak üzere 2 bin 876 Filistinli hayatını kaybetti, 7 bin 957 kişi yaralandı.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda ise yaşamını yitiren Filistinlilerin sayısı 53 bin 10'a, yaralıların sayısı da 119 bin 998'e yükseldi.

Ateşkesi bozan İsrail, yeni ateşkes tekliflerini reddettiği gerekçesiyle Hamas'a karşı "gittikçe artan askeri güçle" hareket edeceğini duyurdu.

Hamas ise "İsrail'in verdiği sözlere uymadığını ve ateşkese arabulucu ülkelerin gözü önünde sorumluluklarını yerine getirmeyerek Gazze Şeridi'nde Filistin halkına karşı soykırımı yeniden başlattığını" açıkladı.

İstanbul'da Rusya ve Ukrayna'dan esir takas anlaşması

Türkiye-ABD-Ukrayna Üçlü Toplantısı, İstanbul'daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde düzenlendi.

Türk, Amerikalı ve Ukraynalı heyetler, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın başkanlığında İstanbul'daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde bir araya geldi. Bir saat süren toplantıda, Türk heyetinde Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın da yer aldı.

ABD heyetinde ülkenin Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD'nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg hazır bulundu.

Ukrayna heyetinde ise Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha ve Savunma Bakanı Rüstem Umerov yer aldı.

Takas anlaşmasına varıldı

İstanbul barış görüşmelerinin ardından konuşan Ukrayna Savunma Bakanı Umerov, "(Rusya'yla) Bin kişiye karşılık bin kişi takas edilmesi konusunda anlaşmaya vardık." açıklamasında bulundu.

⁠⁠Rusya-Ukrayna Savaşı ve müzakereler

Rusya'nın Ukrayna'ya 24 Şubat 2022'de başlayan saldırısıyla patlak veren savaşta Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgeleri büyük ölçüde ilhak edildi.

Kırım'ın 2014'te Rusya tarafından ilhakıyla Ukrayna, topraklarının yaklaşık beşte birinde kontrolü kaybetti.

ABD ve Avrupa ülkeleri Ukrayna'ya geniş ekonomik ve askeri yardımlarda bulunurken, geniş bir alanı ilhak eden Rusya'ya ağır yaptırımlar uyguladı.

Belarus'taki görüşmelerin ardından Rusya ve Ukrayna Dışişleri Bakanları 10 Mart 2022'de Antalya Diplomasi Forumu’nda bir araya geldi.

Türkiye tarafları 29 Mart 2022’de de İstanbul’da buluşturdu.

İstanbul müzakerelerinde tarafların sağladığı uzlaşma, Buça şehrinde sivillerin öldürüldüğü yönündeki suçlamalarla bozulurken, İngiltere ve ABD'nin anlaşmaya karşı çıktığı iddiaları ortaya atıldı.

Savaşın şiddetlenmesine karşın barış için çabalarını sürdüren Türkiye, Birleşmiş Milletlerin (BM) de desteğiyle tarafları aynı yıl yeniden bir araya getirerek, dünyada geniş yankı uyandıran Karadeniz Tahıl Girişimi Anlaşması'nın imzalanmasını sağladı.

Her iki tarafla da görüşebilen ender liderlerden olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, barış görüşmeleri için ev sahipliği ve arabuluculuk teklifini sürdürürken, ABD'de Donald Trump'ın başkan seçilmesiyle de diplomasi yeniden hareketlilik kazandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 11 Mayıs’ta, 3 yıl önce kesilen doğrudan müzakerelerin ön koşulsuz olarak 15 Mayıs'ta İstanbul'da yeniden başlatılması önerisini gündeme getirerek Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan ev sahipliği yapmasını talep etti.

Ukrayna yönetimi buna olumlu yanıt verirken, uluslararası toplum da İstanbul barış görüşmeleri gündemini memnuniyetle karşıladı.

Trump, Körfez ülkelerinden 3 trilyon doları aşan yatırım ve silah anlaşmalarıyla dönüyor

Trump, 13-16 Mayıs'ta dünyanın yakından izlediği Orta Doğu turu kapsamında sırasıyla Suudi Arabistan, Katar ve BAE'yi ziyaret etti.

İş dünyasından siyasete geçen Trump'ın ziyaretinde yatırım, silah, savunma anlaşmaları birinci gündem oldu.

Trump, üç günlük ziyaretinin ardından ülkesine yaklaşık 3,2 trilyon dolar değerindeki anlaşmalarla döndü.

Katar'ın başkenti Doha'da Hamas ve İsrail arasında Gazze'de ateşkes ve karşılıklı esir takası müzakerelerinden Trump'ın bölge ziyaretine rağmen henüz olumlu bir haber gelmedi. Trump'ın ziyaretinde beklentilerin aksine Gazze'de ateşkese ilişkin bir mesaj çıkmadı.

Trump'ın ziyareti boyunca, Türkiye'nin ev sahipliğinde İstanbul'da Rusya-Ukrayna arasında yapılan barış müzakerelerine ilişkin vereceği mesajlar ve Türkiye'yi ziyaret ihtimali merakla takip edildi. Trump, Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi için çalıştıklarını ve uygun en yakın vakitte Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşeceğini vurguladı.

Suudi Arabistan'dan 600 milyar dolar

Trump, birinci durağı Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman (MBS) tarafından karşılandı.

Trump, ziyareti boyunca Bin Selman'dan övgüyle bahsederek ilişkilerinin "harika" olduğunu dile getirdi.

Riyad'da ABD'nin Suriye'ye yaptırımlarını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Bin Selman'ın talebiyle kaldıracağını dile getiren Trump, Beşar Esed yönetiminin devrilmesinin ardından göreve gelen yeni Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile yüz yüze görüştü. Trump'ın Şara ile bu görüşmesine Erdoğan'ın telefonla katılması dikkati çekti.

Trump'ın, daha önceden ABD'nin Suriye devrimi sırasında başına 10 milyon dolar ödül koyduğu Şara hakkında yaptığı, "Genç, karizmatik, güçlü birisi ve öyle olması gerekiyor, zorlu bir mazisi var, savaşçı" açıklaması öne çıktı.

Trump'ın bu ziyaretinde iki ülke arasında silah alımı, enerji işbirliği, Suud ordusunun eğitimi gibi başlıklarda yaklaşık 600 milyar dolar değerinde anlaşma imzalandı.

Riyad'ın talebi Suudi Arabistan'ın nükleer programın başlatılmasına ilişkinse herhangi bir açıklama ya da gelişme yaşanmadı.

Katar, Amerikan hava üssü el-Udeyd'i geliştirmek için 10 milyar dolar yatırım yapacak

ABD Başkanı Trump'ın, Orta Doğu turu kapsamında ziyaret ettiği ikinci ülke olan Katar'da iki ülke arasında 1.2 trilyon dolarlık yatırım anlaşması imzalandı.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada savunma, havacılık, enerji gibi çok sayıda alanda imzalanan anlaşmaların, Trump'ın iki ülke arasındaki savunma yatırımlarını hızlandırma niyetine işaret ettiği belirtildi.

Trump, Katar'ın ABD'den 42 milyar dolarlık askeri alım yapacağını ve Katar'daki Amerikan hava üssü el-Udeyd'i geliştirmek için 10 milyar dolar yatırım yapacağını açıkladı.

ABD ile Katar arasında Katar Havayolları'na Boeing ve GE Aerospace motorlarının satışını da içeren değeri toplam 243,5 milyar doları aşan anlaşma imzalanması dikkati çekti.

Katar, ABD Başkanı Trump'a yaklaşık 400 milyon dolar değerinde Amerikan basınının "uçan saray" diye nitelediği bir Boeing 747-8 uçağı hediye etti.

BAE'den rekor değerinde 1,2 trilyon dolar

Trump'ın ziyaretindeki son durak Birleşik Arap Emirlikleri oldu. BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid Al Nahyan tarafından diğer duraklarında olduğu gibi görkemli biçimde karşılanan Trump, buradan da yaklaşık 1,4 trilyon dolar değerinde anlaşmalarla döndü.

BAE ve ABD arasında, savunma sanayi, enerji, yapay zeka gibi birçok alanı kapsayan ve 10 yıllık sürede 1,4 trilyon dolar değerinde yatırım taahhüdü içeren anlaşma imzalandı.

Trump, BAE'den ayrılarak ABD'ye doğru yola çıktı.

Hamas: İsraillilerin saldırıları, Batı Şeria'yı ilhak ve zorla göç ettirme planının bir parçası

Hamas'tan yapılan yazılı açıklamada, Filistinlilere ait kaynakların yağmalandığı ve Filistinlilerin topraklarına el konulduğu belirtildi.

Hamas'ın açıklamasında Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin, ordunun koruması altında saldırılarını sürdürdüğü kaydedilirken, bu saldırıların, hayati önem taşıyan kaynakları yağmalama ve Filistin halkının topraklarına el koyma şeklinde olduğu ve Batı Şeria'yı ilhak ve Filistinlileri yerinden etme planının bir parçası olduğu kaydedildi.

Batı Şeria'nın birçok bölgesinde devam eden buldozerle yıkım ve arazi tahribatının, yayılmacı işgal projesi kapsamında tehlikeli bir tırmanışı yansıttığı belirtilen açıklamada, Filistin halkına "direnişi artırmaları ve işgalcilerin saldırılarına karşı koymaları" çağrısında bulunuldu.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırı başlattığı 7 Ekim 2023'ten bu yana işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te de Filistinlilere yönelik gözaltı, baskın ve saldırılarda artış yaşanıyor.

Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te 7 Ekim 2023'ten beri İsrail askerleri ile Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin saldırılarında 171'i çocuk olmak üzere 962 Filistinli hayatını kaybetti.

Bu sürede 7 binden fazla Filistinli yaralandı, 16 bin 400 kişi gözaltına alındı.

Gazze'de varılan ateşkesin 19 Ocak'ta yürürlüğe girmesinin ardından İsrail ordusu, 21 Ocak Salı günü işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde yer alan Cenin kenti ve mülteci kampına "Demir Duvar" adını verdiği bir saldırı başlattı.

Saldırılar birkaç gün içinde Tulkerim ve Tubas ile buralardaki mülteci kamplarını kapsayacak şekilde genişletildi.

İsrail ordusu, Cenin ve Tulkerim'deki mülteci kamplarında işgalini sürdürüyor.

AB, Rusya'ya yeni yaptırım hazırlıyor

Von der Leyen, Arnavutluk'ta düzenlenen AB ülkeleri ile birlik dışındaki Avrupa ülkelerinin oluşturduğu Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi öncesi konuştu.

Avrupa Siyasi Topluluğu'nun Rusya-Ukrayna savaşı başladığında kurulduğunu anımsatan von der Leyen, bunun Avrupa kıtasında istikrar sağlamayı amaçladığını anlattı.

Von der Leyen, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna ve Rusya arasında doğrudan Türkiye'de bir toplantı önerdiğini, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin görüşmeye hazır olduğunu bildirdiğini ancak Putin'in katılmadığını hatırlatarak, "Bu, Başkan Putin'in barış istemediğini gösteriyor." dedi.

"Bu yüzden baskıyı artırmalıyız." diyen von der Leyen, Rusya'ya yönelik yeni bir yaptırım paketi üzerinde çalıştıklarını belirtti.

Von der Leyen, "Bu paket Kuzey Akım 1 ve 2'ye yaptırımlar, Rus gölge filosundan daha fazla geminin listelenmesi, petrol fiyat sınırının düşürülmesi ve Rusya'daki finans sektörüne daha fazla yaptırım içerecek." diye konuştu.

AB'nin önceliğinin barış olduğuna işaret eden von der Leyen, bu nedenle Putin'e yönelik baskıyı daha da artırmaları gerektiğini anlattı.

AB, savaş nedeniyle şimdiye kadar Rusya'ya yönelik 16 yaptırım paketini yürürlüğe koydu.

Bu çerçevede Rusya'ya, ticaret, finans, petrol ve kömür de dahil enerji, sanayi, teknoloji, ulaşım, çift kullanımlı ve lüks ürünler ile altın ve elması da içeren geniş yelpazeye yayılmış kısıtlamalar uygulanıyor.

Deniz yoluyla taşınan ham petrol ile bazı petrol ürünlerinin Rusya'dan AB'ye gönderilmesine yönelik yasak, bazı Rus bankalarının uluslararası ödeme sistemi SWIFT'ten çıkarılması ve çok sayıda yayın kuruluşunun faaliyetlerinin askıya alınması da yaptırımlar arasında yer alıyor.

AB'nin yaptırım listesinde 2 binden fazla kişi ve kurum bulunuyor.

Avrupa Siyasi Topluluğu 6. Zirvesi Tiran'da başladı

Tiran'daki İskender Bey Meydanı'nda düzenlenen zirveye, AB'ye üye 27 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarının yanı sıra aday ülkeler Bosna Hersek, Karadağ, Kuzey Makedonya, Sırbistan, Gürcistan, Moldova, Ukrayna ve Türkiye ile potansiyel aday Kosova'nın liderleri de katılıyor.

Türkiye, zirvede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından temsil edilirken, İngiltere, İsviçre, Norveç, İzlanda, Azerbaycan, Ermenistan, Andorra, Lihtenştayn, Monako ve San Marino liderleri de zirvede yer alıyor.

Zirvede, liderler ilk olarak Avrupa'nın geleceği için ortak bir vizyonun görüşüleceği genel oturumda bir araya gelecek.

Ardından liderler, yapılacak üç yuvarlak masa toplantısında Ukrayna'daki savaş başta olmak üzere "Avrupa'nın güvenliği ve demokratik dayanıklılığı", "rekabet gücü ve "ekonomik güvenlik" ile "Avrupa içerisinde mobilite ve gençlerin güçlendirilmesi" başlıklı konularda görüş alışverişinde bulunacak.

AST'nin temelleri, 2022'de atıldı

AST'nin temelleri, 2022'deki Avrupa Günü'nde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un teklifiyle atılmıştı.

İlk AST Zirvesi, 6 Ekim 2022'de Çekya'da, 2. zirve 1 Haziran 2023'te Moldova'da, 3. zirve 5 Ekim 2023'te İspanya'da, 4. zirve 18 Temmuz 2024'te İngiltere'de, 5. zirve ise 7 Kasım 2024'te Macaristan'da yapılmıştı.

Yılda iki kez gerçekleştirilen zirvelerin 7'ncisi ise Danimarka'da yapılacak.

Hindistan Savunma Bakanı Singh: Sindoor Operasyonu henüz sona ermedi

Hindustan Times gazetesinin haberine göre, Singh, Gujarat eyaletindeki Bhuj Rudra Mata Hava Kuvvetleri Üssü'nü ziyareti sırasında basına açıklamalarda bulundu.

Pakistan'a karşı başlatılan askeri operasyonun sürdüğünü ve henüz sonuçlanmadığını belirten Singh, "Sindoor Operasyonu henüz sona ermedi; bu, sadece fragmandı." ifadesini kullandı.

Singh, Pakistan'ın faaliyetlerinin yakından izlendiğini vurguladı.

Operasyon kapsamında Pakistan'ın altyapısına "önemli ölçüde" zarar verildiğini öne süren Singh, Pakistan'ın hava üslerinin çoğunun yok edildiğini iddia etti.

Hindistan'ın saldırısı ve çatışmalar

Hindistan'ın, 22 Nisan'da Cammu Keşmir'in Pahalgam bölgesinde 26 kişinin öldürüldüğü terör saldırısına misilleme gerekçesiyle 6 Mayıs'ta Pakistan toprakları ve Pakistan'ın kontrolündeki Azad Keşmir bölgesine füze saldırıları düzenlemesiyle taraflar arasında çatışmalar başlamıştı.

Hindistan Başbakanı Narendra Modi, başkanlık ettiği kabine toplantısında, askeri saldırıları "Sindoor Operasyonu" şeklinde adlandırmış ve operasyonu "gurur anı" olarak nitelendirmişti. Hintçe sözlüğe göre "Sindoor" kelimesi, "evli Hindu kadınların alınlarına sürdüğü kırmızı toz" anlamına geliyor.

Öte yandan iki ülke, 10 Mayıs'ta ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan etmişti.

Hint dağcı Ghosh, Everest zirvesi yakınlarında ölü bulundu

The Himalayan Times gazetesinin haberine göre, yetkililer, Ghosh'un Everest Dağı'nın zirve noktası yakınlarındaki Hillary Basamağı'nın hemen altında hayatını kaybettiğini bildirdi.

Everest Dağı'nda zirve noktasından inerken yaşamını yitiren 45 yaşındaki dağcı Ghosh'ın iniş sırasında bitkin düştüğünü ve yüksek irtifa hastalığı belirtileri gösterdiğini belirten yetkililer, Hint dağcının rehberi Palchen Tamang'ın "Ghosh zirveden inerken hareket etmeyi reddetti." dediğini aktardı.

Yetkililer, Ghosn'un cesedinin ana kampa getirilmesi için çalışmaların devam ettiğini belirtti.

Ghosh'un ölümü, bu sezon Everest Dağı'nda meydana gelen ikinci ölüm olarak kayıtlara geçti.

Filipinli dağcı Philipp Santiago da Everest'in 7 bin 900 metre yüksekliğinde yer alan 4. kampa ulaştıktan sonra yaşamını yitirmişti.

Santiago'nun ölüm nedeninin aşırı yorgunluk olduğu ifade edilirken cansız bedeninin kötü hava koşulları ve lojistik zorluklar nedeniyle kamp alanında bırakıldığı bildirilmişti.

Everest Dağı'ndaki tırmanışlarda kötü planlama ve olumsuz hava koşulları, bazı dağcıların hayatını kaybetmesine yol açıyor.

ABD Başkanı Trump, Orta Doğu turunun ardından ABD'ye dönecek

ABD-BAE İş Konseyi'nde basın mensuplarının sorularını yanıtlayan ABD Başkanı Trump, torununun doğduğunu ve onu görmek için Orta Doğu turunun ardından ülkesine döneceğini söyledi.

Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın sona erme zamanının geldiğini kaydeden Trump, Türkiye'nin ev sahipliğinde İstanbul'da Rusya-Ukrayna arasında düzenlenen barış müzakerelerine katılımına dair "Herkes (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin'in gideceğini söyledi. Ben de dedim ki 'Eğer ben gitmezsem, Putin'in gitmeyeceğini garanti ederim' ve o da gitmedi." ifadelerini kullandı.

Trump, Putin ile ne zaman görüşeceklerine dair soruya, torunu olduğunu belirterek "Aslında buradan ayrılıp gidecektim, güzel torunumu görmek istiyorum." diye cevap verdi ve mümkün olan en kısa sürede bu görüşmeyi ayarlayacaklarını söyledi.

ABD Başkanı, dünyanın güvenli bir yere dönüşmeye başladığını ifade ederek 2-3 hafta içinde dünyanın çok daha güvenli bir yer haline geleceğini kaydetti.

Portekiz son 10 yılda 5. kez genel seçime gidiyor

Portekiz, diktatörlüğü terk edip demokrasiye geçtiği 25 Nisan 1974'teki Karanfil Devrimi'nden bu yana siyasi açıdan en istikrarsız dönemlerden birini yaşıyor.

Siyasi durumdan dolayı hayal kırıklığı yaşayan halk, seçimlere yüzde 60'ı bulmayan oranda katılım gösteriyor.

Portekizlerin çözüm bekleyen öncelikli sorunları, diğer AB ülkelerine oranla düşük asgari ücret ve emekli maaşları, konut krizi ve sağlık başta olmak üzere kamusal hizmetlerdeki eksikliklerin yarattığı sosyal zorluklar olarak sıralanıyor.

Bulgaristan'ın ardından son 10 yılda en fazla genel seçime giden ikinci AB ülkesi olan ve son seçimlerin 10 Mart 2024'te yapıldığı Portekiz'de, pazar günü de siyasi istikrarı sonlandıracak bir sonuç beklenmiyor.

Portekiz'de siyasi görüş olarak solu temsilen Sosyalist Partinin (PS), sağda ise Sosyal Demokrat Partinin (PSD) hakim olduğu, iki büyük partili bir siyasi gelenek bulunuyor.

AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, 2015-2024 yıllarında Portekiz Başbakanı olmuş, daha sonra özellikle yakın çevresiyle bağlantılı yolsuzluk iddialarından dolayı istifa ederek ülkedeki siyasi kariyerini sonlandırmış ve AB'de görev almıştı.

Costa'nın ardından son seçimlerde, Hristiyan Demokratlar (PP-CDS) ile "Demokratik İttifak" (AD) adı altında sağ ittifak kuran PSD'nin lideri Luis Montenegro, PS'nin yeni lideri Pedro Nuno Santos'un çok az bir fark önünde (AD 80, PS 78 milletvekili çıkarmıştı) seçimi kazanmış ve 2 Nisan 2024'te kurduğu azınlık hükümeti ile başbakan olmuştu.

Başbakan Montenegro da geçmiş başbakan Costa gibi yolsuzluk iddialarına maruz kaldı.

Kendisinin kurduğu ve siyasette aktif olduktan sonra hisselerini eşi ve iki çocuğuna devrettiği, bir aile şirketiyle bağlantılı olarak hakkında çıkan yolsuzluk iddialarından dolayı sadece 11 ay ülkeyi yöneten Montenegro, güvenoyu alamayarak hükümetin düşmesiyle Portekiz'i bir kez daha sandığa götürdü.

Bu olay, Portekiz demokrasi tarihinde, 48 yıl aradan sonra ikinci kez bir hükümetin güvenoyunda düşmesine neden olmuştu.

Portekiz'de anketler siyasi istikrarsızlığı sona erdirecek bir sonuç beklemiyor

Ülkede 18 Mayıs Pazar günü yapılacak erken genel seçimlerde de başbakanlık için AD adına yine mevcut başbakan Luis Montenegro, solda ise PS lideri Pedro Nuno Santos yarışıyor.

Anketler her iki siyasi partinin de mecliste çoğunluğu elde edemeyeceğini gösterirken, Montenegro'nun hakkındaki yolsuzluk iddialarına rağmen AD'nin PS'nin 2 puan önünde olduğu iddia ediliyor.

El Electoral adlı kuruluşun yayınladığı anket sonuçlarına göre AD'nin yüzde 30,5, PS'nin yüzde 28,5 oranında oy alması öngörülüyor.

Mevcut durumda ülkede üçüncü büyük siyasi parti konumunda olan, Andre Ventura'nın liderliğini yaptığı aşırı sağcı Chega'nın ise 2024'te yüzde 18 olan oy oranını yüzde 20'ye kadar çıkartabileceği tahmin ediliyor.

Portekiz'de 18 Mayıs'taki seçimlerin ardından en çok merak edilen konu, 2024'te aşırı sağ ile koalisyon kurmak istemeyen Başbakan Montenegro'nun bu kez nasıl bir siyaseti tercih edeceği olarak gözüküyor.

AD lideri ve Başbakan Montenegro'nun, seçim kampanyasının ilk gününde, ülkede izinsiz yaşayan yaklaşık 18 bin göçmenin Portekiz'i terk etmeleri için bildirimde bulunacaklarını açıklaması da aşırı sağdan oy kapma girişimi olarak yorumlanıyor.

Diğer yandan işsizlik, sosyal eşitsizlik, enerji yoksulluğu ve kamu borcunun azaltılması gibi son 10 yılda olumlu ekonomik veriler elde eden Portekiz, AB istatistik kurumu Eurostat'ın verilerine göre asgari ücrette Avrupa'daki ilk 10 ülke arasında yer almıyor.

Portekiz'de 870 euro olan asgari ücret 2025 yılı başından itibaren aylık 1015 euroya, 65 yaş üstü emeklilerin en düşük maaşı da aylık 1020 euroya yükseltilmişti.

Ülkede işsizlik oranı ise yüzde 6,5 düzeyinde bulunuyor.

230 sandalyesi bulunan ve son seçimlerde 8 siyasi parti ile temsil edilen Mecliste en fazla milletvekilini Lizbon (48) ve Porto (40) kentleri çıkartıyor.

Yasaya göre 18 yaşını dolduran her Portekizli seçimlerde oy kullanabiliyor ve 1,5 milyonu yurt dışında olmak üzere toplam 10,8 milyon kayıtlı seçmen var.

Ayrıca Portekiz'de 3 bin civarında Türk vatandaşı yaşıyor.

İkili ticaret hacmi 2,8 milyar doları geçerken Türkiye'de 2024 yıl sonu itibarıyla 78 adet Portekiz sermayeli şirket ve 2 irtibat ofisi faaliyet gösteriyor.

Brent petrolün varili 63,94 dolardan işlem görüyor

Dün 65,01 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 64,24 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varil fiyatı, bugün saat 09.38 itibarıyla kapanışa göre yaklaşık yüzde 0,5 azalarak 63,94 dolar oldu. Aynı saatte Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 60,85 dolardan alıcı buldu.

Fiyatlardaki düşüşte, ABD Merkez Bankasının (Fed) para politikaları stratejilerindeki belirsizlikler, Rusya-Ukrayna barış müzakereleri ve küresel petrol arzının artacağına yönelik haber akışı etkili oluyor.

ABD ile Çin arasındaki tarife gerilimi bir süreliğine yatışsa da, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Önce Amerika" politikası kapsamında uyguladığı ekonomi ve ticaret politikalarının sonuçlarına ilişkin soru işaretleri varlığını koruyor.

Fed Başkanı Jerome Powell, ekonomik ortamın 2020'den bu yana önemli ölçüde değiştiğini ve Bankanın para politikası stratejisinin gözden geçirilmesinin bu değişikliklere ilişkin değerlendirmelerini yansıtacağını ifade ederek, mevcut gözden geçirme sürecinde son 5 yılın deneyimi ışığında Bankanın stratejik çerçevesinin yönlerini yeniden ele alacaklarını belirtti.

Yüksek faiz oranlarının, ABD dolarının diğer para birimleri karşısında değer kazanmasına yol açarak petrol talebini zayıflatacağı ve fiyatları aşağı yönlü etkileyeceği tahmin ediliyor.

Ayrıca, Türkiye'nin ev sahipliğinde Rusya-Ukrayna arasında düzenlenecek barış müzakereleri de piyasa oyuncularının arz konusundaki endişelerini hafifleterek fiyatların düşüşünü destekliyor.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio dün yaptığı açıklamada, Suriye'de barış ve istikrarı desteklemeye hazır olduklarını belirterek, ABD heyetinin, Ukrayna'dan üst düzey bir heyetle görüşeceğini ve Rusya-Ukrayna müzakerelerine katılacağını kaydederek ateşkesin önemine işaret etti.

Türkiye-ABD-Ukrayna Üçlü Toplantısı ile Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı’nın bugün İstanbul'da düzenlenmesi planlanıyor.

Bunun yanı sıra, Uluslararası Enerji Ajansının (IEA), bu yıla ilişkin küresel petrol arzı artış öngörüsü de fiyatları baskıladı.

IEA'nın Petrol Piyasası Raporu'na göre, küresel petrol arzı nisanda önceki aya göre günlük yaklaşık 160 bin varil artarak 104 milyon 460 bin varile yükseldi.

Öte yandan, bu dönemde Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) toplam petrol arzı, geçen ay bir önceki aya göre günlük yaklaşık 120 bin varil düşüşle günlük 33 milyon 50 bin varil oldu. OPEC dışı ülkelerin günlük petrol üretimi ise aynı dönemde günlük yaklaşık 280 bin varil artışla 71 milyon 410 bin varil seviyesine ulaştı.

Brent petrolde teknik olarak 67,66 doların direnç, 59,80 doların ise destek olarak izlenebileceği belirtiliyor.

Katil İsrail gece boyu Gazze'yi vurdu

Gazze’deki sağlık kaynaklarından alınan bilgilere göre, bölgenin kuzeyindeki Endonezya Hastanesi'ne İsrail saldırılarında hayatını kaybeden 100'den fazla kişinin cenazeleri getirildi.

İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya, Cibaliya, Tel ez-Zater ve Tel es-Sultan bölgelerine gece yarısı başlayan ve sabah şiddetlenen saldırılar düzenlediği aktarıldı.

Gazze'de 11 evin hedef alındığı saldırılarda, Beyt Lahiya'da aralarında kadın ve çocukların bulunduğu yerinden edilmiş en az 10 Filistinlinin yaşamını yitirdiği ifade edildi.

Cibaliya'nın doğusundaki Zamu Caddesi'ndeki bir ambulansın İsrail savaş uçakları tarafından saldırıya uğradığı kaydedildi.

İsrail'in saldırılarıyla henüz sayıları tespit edilemeyen çok sayıda yaralının da bulunduğu belirtilirken, Filistinlilerin başka bölgelere kaçmak zorunda kaldığı ifade edildi.

Ateşkesi bozan İsrail ordusu, Gazze'ye şiddetli saldırıları yeniden başlattı

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde 19 Ocak'ta yürürlüğe giren ateşkesin ardından 18 Mart sabahı şiddetli saldırılarına yeniden başladı.

İsrail ordusunun saldırıları yeniden başlatmasından itibaren çoğunluğu yaşlı, kadın ve çocuk olmak üzere 2 bin 876 Filistinli hayatını kaybetti, 7 bin 957 kişi yaralandı.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda ise yaşamını yitiren Filistinlilerin sayısı 53 bin 10'a, yaralıların sayısı da 119 bin 998'e yükseldi.

Ateşkesi bozan İsrail, yeni ateşkes tekliflerini reddettiği gerekçesiyle Hamas'a karşı "gittikçe artan askeri güçle" hareket edeceğini duyurdu.

Hamas ise "İsrail'in verdiği sözlere uymadığını ve ateşkese arabulucu ülkelerin gözü önünde sorumluluklarını yerine getirmeyerek Gazze Şeridi'nde Filistin halkına karşı soykırımı yeniden başlattığını" açıkladı.

Enfeksiyonları günler öncesinden tespit eden akıllı bandaj: iCares

Wei Gao liderliğindeki ekip, 2023 yılında hayvanlar üzerinde yaptığı deneylerde bandajın gerçek zamanlı veri toplayabildiğini ve elektriksel ya da medikal müdahalelerle iyileşmeyi hızlandırabildiğini göstermişti.

İnsan hastalarda test edildi

iCares adı verilen gelişmiş sürüm, diyabet ya da damar tıkanıklığı gibi nedenlerle iyileşmesi geciken yaralara sahip 20 hasta üzerinde denendi. Bandaj, yaranın ürettiği sıvıyı sürekli olarak örnekleyerek iltihap ve enfeksiyon belirtilerini tespit etti.

Üç mikroakışkan modülle donatılmış tasarım

Bandaj; fazla nemi uzaklaştıran, örnekleri analiz eden ve dışarı taşıyan üç mikroakışkan bileşenden oluşuyor. Nano düzeyde geliştirilmiş sensörlerle donatılan cihaz, sadece taze sıvıları analiz ederek yüksek doğruluk sağlıyor.

Gao, “Sadece yeni sıvı örneklerini analiz ederek doğru sonuçlara ulaşabiliyoruz. Bu sayede enfeksiyon belirtilerini hastada semptomlar ortaya çıkmadan 1–3 gün önce fark edebiliyoruz” dedi.

Yapay zekâ ile yara sınıflandırması ve tahmini iyileşme süresi

Araştırmacılar ayrıca, yaranın türünü sınıflandırabilen ve iyileşme süresini tahmin edebilen bir makine öğrenmesi algoritması da geliştirdi. Bu algoritmanın doğruluk seviyesi, deneyimli doktorlarla benzer çıktı.

Bandaj, esnek bir polimer yüzeyden oluşuyor ve 3D yazıcı ile düşük maliyetle üretilebiliyor. Kullan-at tarzında olan sensör kısmı hijyenik kullanım sunarken, sinyalleri işleyip telefonlara ileten elektronik kart kısmı yeniden kullanılabiliyor.

Bu küçük çip hem göz gibi görüyor hem beyin gibi düşünüyor

Profesör Sumeet Walia liderliğindeki ekip, cihazın otonom araçlardan robotlara kadar birçok alanda gerçek zamanlı ve enerji tasarruflu işlem yapabileceğini belirtiyor.

Analog sistemle yüksek enerji verimliliği

Klasik dijital sistemlerin aksine bu cihaz, beynin çalışma prensibini taklit eden analog işlem sistemini kullanıyor. Bu sayede karmaşık görsel verileri çok daha az enerjiyle işleyebiliyor.

RMIT Optoelektronik Malzemeler ve Sensörler Merkezi Müdürü Walia, “Bu teknoloji, bugün kullanılan dijital sistemlere göre çok daha düşük enerjiyle çalışıyor ve karmaşık görsel görevleri yerine getirebiliyor” dedi.

Beyin nöronlarını taklit eden atomik düzeyde algılayıcı

Cihazın temelinde, yalnızca birkaç atom kalınlığında olan molibden disülfür (MoS2) maddesi bulunuyor. Bu materyal, ışığı algılayıp elektrik sinyaline dönüştürebiliyor. İnsan beynindeki nöronlar gibi davranarak görsel bilgiyi gerçek zamanlı işliyor.

Hareketi algılayıp hafızaya kaydediyor

Araştırmalarda, cihaz el hareketlerini kare kare yakalamadan tespit edebildi. Bu “kenar algılama” yöntemi, hem daha az veriyle çalışıyor hem de daha hızlı sonuç veriyor. Cihaz, bu hareketleri tıpkı bir beyin gibi hafızaya kaydedebiliyor.

Araştırma ekibi, cihazın ultraviyole ışıkla yapılan önceki testlerine ek olarak görünür ışık spektrumunda da başarılı sonuçlar elde etti.

Gerçek zamanlı karar alma potansiyeli

Geliştirilen bu nöromorfik sistem, özellikle tehlikeli ortamlarda çalışan otonom araçlar ve robotlar için hayati kararları çok daha hızlı alabilir. Gelecekte cihaz, insanların hareketlerine hızlı tepki verebilen daha doğal robot etkileşimlerinin önünü açabilir.

Yeni nesil hibrit sistemler yolda

Ekip şimdi bu cihazı tek piksellik modelden daha büyük bir piksel dizisine dönüştürmek için çalışmalar yürütüyor. Aynı zamanda cihazın kızılötesi ışığı algılayabilecek versiyonları da geliştiriliyor. Bu, küresel salınımların veya toksik gazların anlık takibini mümkün kılabilir.

Profesör Walia, “Amacımız dijital sistemleri tamamlayan, enerji tasarruflu ve gerçek zamanlı görsel işlem yapabilen hibrit sistemler geliştirmek” dedi.