Dünyadan Haberler

ABD, iltica taleplerini "halk sağlığını tehdit" gerekçesiyle reddedebilecek

ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetlerinden (USCIS) yapılan açıklamaya göre, Donald Trump yönetiminin göç politikalarına yeni tedbirler ekleniyor.

İlk kez 2020'de yayımlanan ancak yürürlüğe girme tarihi sürekli ertelendiği belirtilen bir nihai karar, güncellenmiş haliyle Federal Resmi Gazete'de yayımlandı.

Buna göre, kişilerin iltica başvuruları ve sınır dışı edilmeme talepleri, "belirli halk sağlığı acil durumları nedeniyle ABD'nin güvenliğine tehlike oluşturmaları" gerekçe gösterilerek reddedilebilecek.

Güncellenmiş yeni düzenleme, yarın itibarıyla yürürlüğe girecek.

Trump yönetimi, 26 Kasım'da Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafızın vurulduğu saldırının ardından 2 Aralık'ta "yüksek riskli ülke" sınıfındaki 19 ülkeden vatandaşların bütün iltica başvurularını ve göçmenlik yardım taleplerini durdurmuştu.

USCIS ayrıca 5 Aralık'tan itibaren ülkedeki sığınmacıların çalışma izni belgelerinin geçerlilik süresinin 5 yıldan 18 aya indirileceğini duyurmuştu.

Filistin'in sesi: Ebu Ubeyde

Hamas, İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın sözcüsü Ebu Ubeyde’nin de katil İsrail saldırılarında şehit olduğu duyurdu. Aynı açıklamada, yıllardır gizli tutulan gerçek kimliği de ilk kez kamuoyuyla paylaşıldı: Huzeyfe Samir Abdullah el-Kahlut.

Kassam Tugayları açısından bu duyuru hem önemli bir sembolü hem de yirmi yılı aşan bir dönemin kapanışını da ifade ediyordu.

Ebu Ubeyde, Gazze’deki savaşın en sıcak anlarında yaptığı açıklamalarla tanındı. Ancak onun hikâyesi, son yıllarla sınırlı değildi. 2000’li yılların başından itibaren, Kassam Tugayları’nın medya ve söylem hattında şekillenen uzun bir yolculuğun parçasıydı. Maskesi, yüzünü gizlemekten çok, sözü öne çıkaran bir tercih haline gelmişti. Bu nedenle Ebu Ubeyde, zamanla bir kişi olmaktan çıkıp bir çizgiyi temsil eder oldu.

{ilgili-metin-[{title}"Ben Gazze'de geçici süre ikamet ediyorum. Ben çoğu mücahit gibi 1948'de işgal edilen Filistin topraklarındanım. Burada geçici olarak yaşıyoruz ve topraklarımıza Allah'ın izniyle döneceğiz"{title}{source}Ebu Ubeyde, 2005.{source}{theme}red{theme}]}

Kamuoyunda çoğunlukla 7 Ekim 2023 sonrasında görünür hale gelse de Ebu Ubeyde’nin etkisi bu tarihten çok önce başlamıştı. 2000'li yıllardaki ilk açıklamalarından itibaren, dili sakin ama netti. Abartıdan uzak, ölçülü ve bağlamına oturan cümleler kurdu. Bu üslup, onu sadece bir askeri sözcü değil, savaşın psikolojik boyutunu da şekillendiren bir aktör haline getirdi.

October 7, 2025

Uzun Bir Yolculuk: Sözcülüğün inşası

Ebu Ubeyde’nin gerçek adı Huzeyfe Samir Abdullah el-Kahlut. 1985’te Cibaliye’de doğduğu, ailesinin kökeninin işgal altındaki el-Mecdel/Askalan hattına dayandığı biliniyor. Dini ilimler ve tefsir alanında yine Gazze'de eğitim aldı. Onu yakından tanıyanların ortaklaştığı nokta, kelimelerle kurduğu ilişkinin rastlantı olmadığı. Sözcülük görevini üstlendiği andan itibaren kullandığı dil, uzun süreli bir birikimin ürünüydü.

İkinci İntidafa sırasında, 2000’li yılların başında İzzeddin el-Kassam Tugayları içinde görev almaya başladı. Bu süreçte sahada yer alan bir isimden çok, örgütün medya ve söylem hattında konumlandı. İsrail’in hedef listeleri genişledikçe, kimliğin gizlenmesi kaçınılmaz hale geldi. “Ebu Ubeyde” ismi bu şartlar altında ortaya çıktı. Maske, zamanla bir güvenlik tedbirinin ötesine geçti; yüzü değil mesajı merkeze alan bir temsil biçimini simgeledi.

2004 yılında yaptığı ilk açıklamalar, Ebu Ubeyde’nin dilini erken dönemde ortaya koydu. Sert ama ölçülü. Tehditkâr değil ama net. O dönemden itibaren kullandığı üslup büyük ölçüde değişmedi. 2006’da bir İsrail askerinin esir alındığını duyurduğu açıklama ise, onun kamuoyundaki görünürlüğünü belirleyen ilk büyük kırılma oldu. Bu duyurunun ardından Ebu Ubeyde, yalnızca Gazze’de değil, İsrail tarafında da dikkatle izlenen bir isim haline geldi.

Ebu Ubeyde, zamanla İsrail'e karşı yürütülen mücadelenin önemli bir figürü haline geldi. Fotoğraf: AA

Sözün gücü: Psikolojik üstünlük

2008 ile 2009 yıllarından barbar İsrail'in Gazze’ye yönelik Dökme Kurşun saldırıları sırasında Ebu Ubeyde’nin açıklamaları farklı bir işlev kazandı. Kent yoğun bombardıman altındayken, yaptığı konuşmalar askeri ayrıntılardan çok moral dengelere odaklandı. Yenilgi duygusunu besleyen bir dil kurmaktan özellikle kaçındı. Bu tavır, onu sahadaki gelişmelerin ötesinde, savaşın psikolojik boyutunu da etkileyen bir figüre dönüştürdü.

2014 savaşı, Ebu Ubeyde’nin sözcülüğünün sembolik yönünü daha da belirginleştirdi. Bir İsrail askerinin ele geçirildiğini duyurduğu açıklama, çatışmanın askeri seyrinden çok algısını etkiledi. Gazze’de “denge hâlâ kurulabilir” hissini güçlendiren bu açıklama, İsrail kamuoyunda da uzun süre tartışıldı.

Yıllar içinde savaşlar değişti, aktörler değişti. Ebu Ubeyde’nin dili ise büyük ölçüde sabit kaldı. Kısa konuştu. Abartıya kaçmadı. Ne söylediği kadar neyi söylemediği de dikkat çekti. Seneler geçtikçe baskı artıyordu. Gazze hem vahşi saldırılarla sarsılıyor hem de abluka dayanılmaz bir hal alıyordu.

Ancak bu dönemlerde dünyada iyice yaygınlaşan ve etkili bir kitle iletişim aracı olan sosyal medyada sansür baş göstermeye başladı. İsrail'in baskısıyla Ebu Ubeyde'nin hesabı dönemin Twitter yönetimi tarafından kapatıldı.

{ilgili-metin-[{title}“Silahımız, Twitter’da bir hesabı kapatmaktan daha keskindir…”{title}{source}Ebu Ubeyde, 2016.{source}{theme}grey{theme}]}

Büyük bir hafıza: Ebu Ubeyde

2021 sonrasında Ebu Ubeyde’nin açıklamaları Gazze sınırlarını daha belirgin biçimde aşmaya başladı. Konuşmaları kısa sürede yayılıyor, farklı dillere çevriliyor, farklı bağlamlarda tartışılıyordu. Bu görünürlük, onu sadece Kassam Tugayları’nın değil, Filistin direnişinin en tanınan seslerinden biri haline getirdi.

7 Ekim 2023 sonrasında başlayan süreçte Ebu Ubeyde, savaşın en görünür figürlerinden biri oldu. Aylar boyunca yaptığı açıklamalar, Gazze’de yaşayanlar için bir referans noktası işlevi gördü. Enkazın ortasında beklenen, çoğu zaman onun sesiydi.

{ilgili-metin-[{title}“Mescid-i Aksa kırmızı çizgimizdir. Aksa’da yaşanan saldırılar karşılıksız kalmayacak. İşgalciye, güçlerini Mescid-i Aksa’dan ve Şeyh Cerrah’tan çekmesi için süre tanıdık. Bu çağrıya uymazsa bedelini ödeyecek.”{title}{source}Ebu Ubeyde, 2021.{source}{theme}red{theme}]}

Bu süreçte Ebu Ubeyde Gazze’yi terk etmedi. Ailesiyle birlikte aynı bombardımanın altında yaşamayı sürdürdü. Söylediği her cümlenin, kendi hayatında bir karşılığı vardı.

Aylar sonra Hamas, Ebu Ubeyde’nin şehit olduğunu duyurdu. Aynı saldırıda Kassam Tugayları’nın üst düzey isimlerinden Muhammed Sinvar, Muhammed Şebbane, Hakem el-İsa ve Raid Saad da hayatını kaybetti. Açıklamayla birlikte, yıllardır gizli tutulan kimliği de kamuoyuna yansıdı: Huzeyfe Samir Abdullah el-Kahlout.

Ebu Ubeyde’nin ardından geriye kalan, yalnızca bir sözcünün hatırası değil. Yirmi yılı aşan bir süreklilik. Ölçülü bir dil. Kısa ama etkili cümleler. Gazze’de, yüzü görünmeyen ama sesi hatırlanan bir dönem.

Avustralya Ulusal İmamlar Konseyi, Sydney saldırısı sonrası Müslüman karşıtı vakaların arttığını belirtti

ABC News'in haberine göre, Avustralya Ulusal İmamlar Konseyine bağlı İslamofobiyle Mücadele Girişiminden yapılan açıklamada, 14 Aralık'taki saldırıdan bu yana bildirilen Müslüman karşıtı nefret olaylarında yaklaşık yüzde 200 artış kaydedildiği belirtildi.

Açıklamada, bildirilen vakalar arasında engelli bireylere destek veren bir Müslüman çalışanın müşterilerini otobüse bindirdiği sırada yoldan geçen bir çift tarafından başörtüsünün yırtılması, işe giden başörtülü bir kadına yumurta atılarak hakaret edilmesi ve başörtüsü takan bir kadına tükürülmesi gibi olayların yer aldığı aktarıldı.

Saldırıların büyük bölümünün kadınlara yönelik olduğu ve özellikle Sydney'de yoğunlaştığı belirtilen açıklamada, çok sayıda cami ve İslami merkezin de vandalizme uğradığı ya da polise bildirilen ciddi güvenlik olaylarına maruz kaldığı ifade edildi.

New South Wales (NSW) Başbakanı Chris Minns de artan saldırganlığa ilişkin haberleri "dehşet verici" ve "iğrenç" şeklinde nitelendirerek, "Irkçılığa müsamaha gösterilmeyecek. Bu, kanunsuzluk ya da misilleme değil, toplumumuzdaki nefret dolu ırkçılıktır." değerlendirmesinde bulundu.

Avustralya'daki silahlı saldırı

Avustralya'nın New South Wales eyaletine bağlı Sydney kentindeki Bondi Plajı'nda 14 Aralık'ta iki kişi silahlı saldırı düzenlemişti.

Polis, 15 kişinin hayatını kaybettiği ve 42 kişinin yaralandığı silahlı saldırıda, saldırganların baba oğul olduğunu açıklamıştı.

Şüphelilerden birinin öldüğünü, yaralı diğer zanlının gözaltına alındığını aktaran polis, saldırının, terör örgütü DEAŞ'tan "etkilenerek düzenlendiğini" belirtmişti.

Başbakan Albanese, saldırının Yahudi Avustralyalılara yönelik olduğunu kaydetmişti.

Silahlı saldırıya cesurca müdahale ederek şüphelilerden birinin elinden silahını alan Ahmed el-Ahmed, Avustralya basınında gündem olmuştu.

Gazze'de soykırımdan sağ kurtulanlar bu kez çadırlarda hayatta kalmanın savaşını veriyor

İsrail'in saldırılarında evleri yıkılan ya da göçe zorlanan yüz binlerce Filistinli, Ekim 2023’ten bu yana Gazze'de yıpranmış çadırlarda üçüncü kışını geçiriyor.

Bu yıl kış mevsiminin başlamasından bu yana ise bölge üçüncü kez şiddetli soğuk hava dalgasının etkisi altına girdi.

Gazze halkı şiddetli yağış ve fırtınayla birlikte abluka ve yıkımın neden olduğu ağır koşullar altında hayatta kalmaya çalışırken, Filistinli yetkililer ve uluslararası kurumlardan da bölgedeki durumun vahametine ilişkin peş peşe açıklamalar yapılıyor.

Yağmur ve fırtınanın ortasında çadırlarda yaşam mücadelesi veriliyor

Gazze'deki hükümetin Medya Ofisi Başkanı Selame Maruf, İsrail'in soykırımından sağ kurtulan ancak saldırılar nedeniyle yurtlarından koparılan ve çadırlara mahkum edilen Filistinlilerin, soğuk havayla birlikte insanlık dışı koşullarda hayatta kalma mücadelesini gözler önüne seren bir video paylaştı.

Görüntülerde, çamur ve su birikintileri içinde kalan kamplarda, şiddetli rüzgarın uçurduğu çadırların direklerini tutmaya çalışan, ayakta durmakta dahi güçlük çeken insanların çaresizliği yer alıyor.

Çadırların içinde de manzara farklı değil; yağmur suları zemini tamamen kaplarken, Filistinlilerin barınmaya çalıştığı dar alanlar çamurlu su birikintilerine dönüşmüş durumda.

Çaresiz insanlar sahip oldukları birkaç parça eşyayı ve battaniyeyi ıslanmaktan koruyabilmek için büyük çaba harcıyor.

Videoda, sular altında kalan çadırların Filistinlileri ne gece ayazından ne de şiddetli yağmurdan koruyabildiği görülüyor.

Maruf, söz konusu görüntüleri, "Gazze halkı kış gecelerini şiddetli yağmur ve fırtınanın ortasında işte böyle geçiriyor." ifadeleriyle paylaştı.

Videoda ayrıca Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kenti sahilinden görüntülere de yer veriliyor.

Gece saatlerinde etkili olan şiddetli yağmur ve kuvvetli rüzgarın çadırları sürükleyip sular altında bıraktığı görülürken, Filistinlilerin su ve çamur içinde kalan eşyalarını kurtarmaya çalıştığı dikkati çekiyor.

"Daha fazla yağmur; daha fazla insani acı, umutsuzluk ve ölüm demek"

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA), ABD merkezli X şirketinin sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, "Daha fazla yağmur; daha fazla insani acı, umutsuzluk ve ölüm demek." ifadelerini kullandı.

Paylaşımda, "Sert kış koşulları, iki yılı aşkın süredir devam eden acıları daha da derinleştiriyor. Gazze'de insanlar, sular altında kalan yıpranmış çadırlarda ve yıkıntıların arasında hayatta kalma mücadelesi veriyor." ifadelerine yer verildi.

İsrail'in ablukayı ve yardım girişini kısıtlamayı sürdürmesi halinde Gazze'de daha fazla acının kaçınılmaz olduğu vurgulandı.

Yeni felaketler kapıda

Gazze Belediyesi Sözcüsü Hüsnü Muhenna, AA muhabirine yaptığı açıklamada, belediyenin son derece zor ve istisnai koşullar altında çalıştığını belirtti.

Muhenna, "Altyapının büyük ölçüde tahrip edilmesi ve belediyenin neredeyse tamamen işlevsiz hale getirilmesi nedeniyle her yağışlı hava, insani bir krize acil duruma dönüşüyor." dedi.

Şiddetli hava koşullarının, rüzgara ve yağmura dayanaksız çadırlarda yaşayan sivillerin hayatını daha da zorlaştırdığını belirten Muhenna, başka barınma imkanı bulamadıkları için çaresizce hasar görmüş ve yıkılma riski taşıyan yapılara sığınmak zorunda kalan sivillerin de büyük tehlike içinde olduğunu vurguladı.

Muhenna, "Belediye neredeyse yok denecek imkânlarla çalışıyor. Savaş öncesinde sahip olunan kapasitenin yalnızca yüzde 15'iyle faaliyet yürütülebiliyor. Çünkü 135 belediye aracı ve ekipmanı tamamen ya da kısmen tahrip edildi." diye konuştu.

Gazze'de aralık ayının başından bu yana etkili olan şiddetli soğuk, rüzgar ve yağış, 6'sı çocuk 25 Filistinlinin hayatını kaybetmesine yol açtı.

Gazze'deki sivil savunma biriminin daha önce yaptığı açıklamaya göre, İsrail saldırıları sonucu evleri yıkılan ve çadırlarda yaşayan yerinden edilmiş kişilerin barındığı merkezlerin yaklaşık yüzde 90'ı sular altında kaldı.

Hükümet Medya Ofisinin daha önce paylaştığı verilere göre ise ilkel çadırlar ve barınaklarda yaşayan yaklaşık 1,5 milyon Filistinliden 250 bini kötü hava koşullarından doğrudan etkilendi.

Ayrıca İsrail saldırıları sırasında hasar gören çok sayıda yapı, yağmur ve şiddetli rüzgârlar nedeniyle çöktü.

Filistinliler, İsrail'in Gazze’deki yapıların büyük bölümünü tahrip etmesi ve konteyner evler ile inşaat ve yeniden imar malzemelerinin girişini engellemesi nedeniyle çatlamış ve yıkılma tehlikesi bulunan yapılarda yaşamaya zorlanıyor.

Gazze'de 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkese rağmen, İsrail’in anlaşmada yer alan insani, gıda ve tıbbi yardım ile konteyner evlerin girişine ilişkin taahhütlerini yerine getirmemesi nedeniyle yaşam koşullarında kayda değer bir iyileşme olmadı.

Trump'ın yıl boyunca hedef aldığı ülkeler 2025'te gündem oldu

ABD Başkanının 20 Ocak 2025'te yemin ederek göreve başlamasının ardından Kanada'dan Venezuela'ya, İran'dan Nijerya'ya kadar birçok ülkeye yönelik çoğunlukla güvenlik ve ekonomi gerekçeleriyle başvurduğu sert politikalar ve söylemler, yıl boyunca uluslararası gündemi meşgul etti.

Trump'ın askeri ve diplomatik baskı araçlarını yoğun biçimde kullanması, yalnızca ikili ilişkileri değil aynı zamanda hedef ülkelerin iç siyasi dengelerini de etkiledi.

Kanada

Trump'ın ikinci kez göreve geldikten sonra Kanada'ya karşı "ticaret savaşı" başlatması, ülkenin, 51. eyalet olması gerektiğini defalarca dile getirmesi ve dönemin Kanada Başbakanı Justin Trudeau'ya "vali" diye hitap etmesi, iki ülke arasındaki ilişkilerin gerilmesine yol açtı.

Eski ABD Başkanı Ronald Reagan'ın gümrük vergileri hakkında olumsuz konuştuğu "sahte" reklam da iki ülke arasında sorun oldu.

Trump, reklam nedeniyle Kanada ile tüm ticaret görüşmelerinin sonlandırıldığını ve uygulanan tarife oranını da yüzde 10 artıracağını duyurdu.

Grönland

Trump, Grönland'da Çin ve Rus gemilerinin varlığından rahatsızlık duyduğunu belirterek, uluslararası güvenliğin sağlanması için bu bölgeye "sahip olmaları gerektiğini" sıklıkla dile getirdi.

Söz konusu açıklamaları sebebiyle Trump'a tepki gösteren Danimarka yönetimi "Grönland'ın satılık olmadığı" mesajını sık sık yineledi ve adaya yatırımı artıracaklarını açıkladı.

Danimarka, en az 3 ABD vatandaşının Grönland'da etki kampanyası yürüttüğü iddiaları üzerine 27 Ağustos'ta ABD'nin ülkedeki üst düzey diplomatik temsilcisi olan maslahatgüzar Mark Stroh'u Dışişleri Bakanlığına çağırdı.

Grönland Başbakanı Jens-Frederik Nielsen, 8 Ekim'de Avrupa Birliği'nin (AB) Ada'ya ihtiyacı olduğunu vurgulayarak, Trump'ın "ilhak hedefine" karşı AB'ye işbirliği çağrısı yaptı.

AB yönetimi ise bu konunun müzakereye açık olmadığını belirtiyor.

Panama Kanalı

Grönland gibi Panama Kanalı'nı da elde etmek istediğini defalarca vurgulayan Trump, "Çin Panama Kanalı'nı işletiyor. Biz onu Çin'e vermedik, Panama'ya vermiştik ve geri alıyoruz." ifadesini kullandı.

Trump, "Panama Kanalı'nı geri alacağız" diyerek, bu yönde somut adımlar atmaya başladıklarını açıkladı.

Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino, Trump'ın Panama Kanalı'yla ilgili sözlerine ilişkin "Başkan Trump bir kez daha yalan söylüyor. Panama Kanalı'nın geri kazanım sürecinde olduğu iddiası kesinlikle doğru değil." diye konuştu.

Venezuela

Trump'ın, Latin Amerika kökenli uyuşturucu kartelleriyle yerinde mücadele gerekçesiyle ordunun daha fazla ve etkin kullanılması talimatı üzerine, ABD'nin Karayipler'deki askeri hareketliliği önemli ölçüde arttı.

Washington yönetimi, ağustos sonlarında Venezuela açıklarına denizaltı ile savaş gemilerinden oluşan büyük bir deniz gücü gönderdi.

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, ordunun Venezuela'da rejim değişikliği dahil operasyonlara hazır olduğunu belirtirken, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro da buna karşılık ülkede 4,5 milyon milis gücünü seferber ettiğini ve herhangi bir saldırıyı püskürtmeye hazır olduğunu ifade etti.

ABD'nin, Maduro ve üst düzey Venezuelalı yetkililerin yönettiğini öne sürdüğü Cartel de los Soles isimli suç örgütünü "Yabancı Terörist Örgütler" listesine dahil etmesinin ardından, Caracas yönetimi bu adımı ülkeye müdahale için bahane yaratma girişimi olarak nitelendirdi.

Ardından Trump, uyuşturucu kaçakçılarının ülkeye erişimini denizden büyük oranda kısıtladıklarını ve onları çok yakında karadan da durduracaklarını belirtti.

Trump'ın 29 Kasım'da Venezuela ve çevresindeki hava sahasının tamamen kapatılacağını açıklaması üzerine ise Venezuela "egemenlik ihlali" gerekçesiyle Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü'ne (ICAO) şikayette bulunduğunu bildirdi.

Nijerya

Trump, 31 Ekim'de Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, "Hristiyanlara yönelik katliamlara göz yumulduğu" gerekçesiyle Nijerya'yı "özel endişe duyulan ülke" ilan etti.

ABD Başkanı Trump, hemen ertesi gün Nijerya'ya yönelik yardımların derhal kesileceğini ve ülkeye karşı silahlı güç kullanabileceğini kaydederek, "Savaş Bakanlığımıza olası bir eyleme hazırlıklı olması talimatını veriyorum." açıklamasında bulundu.

Nijerya Devlet Başkanı Bola Ahmed Tinubu, buna karşılık, "Nijerya, anayasal olarak dini özgürlük güvenceleriyle yönetilen bir demokrasidir. 2023'ten bu yana hükümetimiz, Hristiyan ve Müslüman liderlerle açık ve aktif bir diyalog sürdürmekte, inanç ve bölge farkı gözetmeksizin vatandaşları etkileyen güvenlik sorunlarını ele almaktadır." ifadesini kullandı.

İki ülke 11 Kasım'da diplomatik temaslar çerçevesinde normalleşme görüşmelerine başladı.

Ancak ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilci Yardımcısı Mike Waltz, Nijerya'da Hristiyanların hedef alındığı iddialarını yineleyerek, bunun için hesap vermeye ihtiyaç olduğunu öne sürdü.

ABD merkezli Silahlı Çatışma Yeri ve Olay Veri Projesi'nin (ACLED) verilerine göre, Nijerya'da bu yıl sivil hedeflere yönelik 1923 saldırı gerçekleşti ancak bunların yalnızca 50'si doğrudan Hristiyan kimliklerinden dolayı hedef alındı.

Meksika

Trump'ın, göreve başladığı gün, eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde getirilen, yasal yollarla göç etme imkanı tanıyan "CBP One" adlı uygulamayı kaldırması ve ABD-Meksika sınırına ilave 1500 asker gönderme talimatı, iki ülke arasındaki ilişkileri gerdi.

Meksika yönetimi, Washington'ın "tek taraflı güvenlik politikaları" izlediğini belirtirken, ABD yönetimi düzensiz göçle mücadelede kararlı olduğunu vurguladı.

Ayrıca ABD basınında, 3 Kasım'da Trump yönetiminin, Meksika'da uyuşturucu kartellerini hedef alan ve kara operasyonlarını da içeren harekat planladığı öne sürüldü.

Trump'ın uyuşturucu kartelleriyle mücadele kapsamında Meksika'ya asker gönderme teklifi üzerine, Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, 19 Kasım'da "Kendi topraklarımızda operasyonları biz yürütürüz ve hiçbir yabancı hükümetin müdahalesini kabul etmeyiz." dedi.

Kolombiya

Uyuşturucu ile mücadele gerekçesiyle Meksika'yı hedef alan Trump, Kolombiya'yı da bu bağlamda potaya koydu.

Benzer şekilde, Kolombiya'nın uyuşturucu üretiminde önemli bir yere sahip olduğunu dile getiren Trump, Kolombiya'da kokain üretilen fabrikalar olduğunu öne sürerek bu fabrikaları yok etmekten gurur duyacağını söyledi.

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, Trump'ın ülkesini hedef alan sözlerine tepki göstererek, hükümeti döneminde 10 bin 366 kokain üretim laboratuvarının imha edildiğini ancak Trump'a bu konuda bilgi verilmediğini ifade etti.

Brezilya

Trump, 9 Temmuz'da ise Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva'ya gönderdiği mektupta, ülkede aşırı sağcı eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'ya karşı açılan davanın sonlandırılmaması halinde 1 Ağustos'tan itibaren yüzde 50 gümrük vergisi uygulayacağı tehdidinde bulundu.

Trump'ın Brezilya ürünlerine yüzde 50 gümrük vergisi uygulama kararını son derece siyasi ve "şantaj" olarak tanımlayan Lula da Silva ise bu durumun ABD'li tüketicilere daha pahalı ürünler olarak yansıyacağını savundu.

Ayrıca, ABD Başkanı'nın, Bolsonaro'nun cezasını çekmek üzere gözaltına alınmasına, "Bu çok kötü bir durum" diyerek tepki göstermesi üzerine Lula da Silva, "Trump'ın, bizim egemen bir ülke olduğumuzu ve yargısal kararların bağımsız şekilde alındığını bilmesi gerekiyor." diye konuştu.

Yemen

ACLED'in verilerine göre Trump, Yemen'de ikinci başkanlığının ilk 6 ayında neredeyse selefi Joe Biden'ın 4 yıllık görev süresindeki kadar hava saldırısı düzenledi.

Söz konusu saldırılar, Gazze'ye saldırılarını durdurması için İsrail'e baskı yapmak amacıyla Kızıldeniz'deki ticari nakliyatı kısıtlamaya çalışan Yemen'deki Husilere yönelik yapıldı.

Şubat-Haziran 2025 arasında ABD'nin Yemen'e 481 hava saldırısı düzenlediği tespit edilirken, saldırıların 280'inin, Trump'ın, Husileri Kızıldeniz'deki operasyonlarını durdurmaya zorladığı nisan ayında gerçekleştiği kaydedildi.

İran

İran'ın nükleer silahlara sahip olmaması gerektiğini ifade eden Trump, "İran'a maksimum baskı" politikasını yeniden hayata geçirecek başkanlık kararnamesini imzaladı.

Nisan 2025'te Umman'da ve İtalya'nın başkenti Roma'da yürütülen dolaylı görüşmelerin iki ülke arasındaki gerilimi azaltacağı düşünülse de Trump, yıl boyunca Tahran'a sert mesajlar verdi.

Trump, Haziran 2025'te İsrail ile İran arasında çatışmalar sürerken askeri harekatın bölgede daha geniş çaplı çatışmaya yol açabileceği endişelerini öne sürerek, İran'ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisleri hedef alan ABD saldırılarına onay verdi.

İran ise ABD'nin saldırısına yanıt olarak 23 Haziran'da Katar'daki ABD'nin El-Udeyd Hava Üssü'ne füze saldırısında bulundu.

Güney Afrika

ABD Dışişleri Bakanlığı Güney Afrika'yı insan ticaretiyle mücadelede yeterli ilerleme kaydedemedikleri gerekçesiyle "izleme listesine" dahil etti.

Trump da 22-23 Kasım'da Johannesburg kentinde düzenlenecek G20 Liderler Zirvesi'nin Güney Afrika'da yapılmasının "rezalet" olduğunu savundu.

ABD Başkanı Trump, 2026'da Miami'de düzenlenecek G20 Liderler Zirvesi'ne, "ülkedeki beyazlara yönelik şiddeti önleyemediği" ve "başkanlığı ABD'ye devretmediği" gerekçesiyle Güney Afrika'nın davet edilmeyeceğini açıkladı.

Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramphosa, 1 Aralık'ta Trump'ın, ülkedeki beyaz azınlığa "soykırım uygulandığı" ve "topraklarına el konulduğu" yönündeki iddialarının temelsiz ve asılsız olduğunu söyledi.

Nepal, Everest'te çöp birikmesini önlemek amacıyla kullanılan uygulamayı kaldırma kararı aldı

Mevcut uygulamaya göre, Everest'e tırmanan dağcıların, dönüşte yanlarında en az 8 kilogram çöp getirmeleri şartıyla geri ödenmek üzere 4 bin dolar depozito yatırmaları gerekiyor.

Nepal hükümeti uygulamanın amacının dağın zirvesinde biriken ve yaklaşık 50 tona ulaştığı tahmin edilen atık miktarını azaltmak olduğunu belirtiyor.

Öte yandan BBC'ye konuşan Nepal yetkilileri, uygulamanın yürürlüğe girmesinin üzerinden 11 yıl geçmesine rağmen Everest'teki atık sorununun devam ettiğini, sistemin beklenen etkiyi yaratmadığını ve zamanla idari bir yük haline dönüştüğünü ifade etti.

Yıllar içinde depozitoların büyük bölümünün iade edildiğini, bunun da kağıt üzerinde dağcıların çöp getirdiği anlamına geldiğini vurgulayan yetkililer, getirilen atıkların çoğunlukla alt kamplardan olduğunu, asıl yığılmanın bulunduğu üst kamplardan çöp taşınmadığını belirtti.

Everest bölgesinde atık yönetiminden sorumlu Sagarmatha Kirlilik Kontrol Komitesi yetkilisi Tshering Sherpa, "Yüksek kamplardan genellikle sadece oksijen tüpleri geri getiriliyor. Çadırlar, yiyecek kutuları ve içecek ambalajları çoğu zaman orada bırakılıyor." ifadesini kullandı.

Hükümet yeni bir modelin üzerinde çalışıyor

Nepal yönetimi, başarısız olduğu belirtilen mevcut sistemin yerine daha etkili yeni bir model hazırlıyor.

Yeni düzenlemeye göre dağcılardan geri ödemesiz temizlik ücreti alınacak, bu gelirle Kamp 2'de kontrol noktası kurulacak, üst kamplara düzenli olarak çıkacak ve dağcıların çöplerini gerçekten aşağı indirmelerini sağlayacak dağ korucuları görevlendirilecek.

Yeni sistem kapsamında dağcılardan alınacak ve iadesi olmayacak temizlik ücretinin 4 bin dolar olacağını aktaran Turizm Bakanlığı yetkilileri, düzenlemenin parlamentodan geçmesiyle yürürlüğe gireceğini bildirdi.

MS’te yapay zeka devrimi: Kişiye özel tedavi dönemi

Bugüne kadar dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen MS hastalığında tedavi süreçleri, genellikle hastanın gösterdiği dış belirtilere göre şekilleniyordu. Ancak bu yöntem, her zaman beklenen başarıyı getirmiyordu; çünkü uygulanan tedaviler bazen hastanın vücudundaki temel biyolojik değişimlerle örtüşmüyordu. University College London (UCL) liderliğinde yürütülen ve 600 hastayı kapsayan bu yeni çalışma, geleneksel yöntemlerin ötesine geçerek hastalığın kalbine iniyor.

Araştırmacılar, sinir hücrelerindeki hasarı işaret eden özel bir protein olan sNfL seviyelerini, ileri teknoloji beyin taramalarıyla birleştirdi. SuStaIn adı verilen gelişmiş bir yapay zeka modeli, bu karmaşık verileri inceleyerek hastalığın iki farklı rota izlediğini saptadı. "Erken evre protein artışı" olarak adlandırılan ilk türde, sinir hasarı hastalığın henüz başında hızla yükseliyor ve beyindeki belirli bölgelerde ciddi hasarlar oluşuyor. Bu durum, hastalığın daha agresif bir seyir izleyeceğini gösteriyor. İkinci türde ise süreç çok daha yavaş ilerliyor; beyindeki yapısal değişimler protein seviyeleri yükselmeden çok daha önce sessizce gerçekleşiyor.

Bu keşfin en büyüleyici yanı, doktorların artık hangi hastanın hangi risklerle karşı karşıya olduğunu çok daha erkenden görebilecek olması. Yapay zeka sayesinde bir hastanın hangi alt türe sahip olduğu anlaşıldığında, henüz kalıcı hasarlar oluşmadan en etkili tedavi yöntemi seçilebilecek. Agresif türe sahip bir hastaya doğrudan en güçlü ilaçlar uygulanırken, daha yavaş seyirli türe sahip hastalara sinir hücrelerini koruyucu özel terapiler sunulabilecek.

Asırlardır değişmeyen klinik muayene yöntemlerini dijital bir devrimle birleştiren bu gelişme, MS tanımını da kökten değiştiriyor. Artık hastalar sadece şikayetlerine göre değil, hücrelerindeki gerçek değişime göre tedavi edilecek. Bilim insanlarına göre bu, sadece bir keşif değil; MS ile yaşayan milyonlarca insan için hastalığın durdurulabileceği yeni ve umut dolu bir dönemin başlangıcı.

Milyonlarca yıldır görülmemişti: Amazon ormanlarında iklim değişiyor

Amazon yağmur ormanları üzerinde yapılan yeni bir araştırma, bölgenin kuraklıkların daha uzun, daha sıcak ve daha sık hale gelmesiyle "hipertropikal" bir duruma doğru sürüklendiğini ortaya koydu.

Uluslararası bir araştırmacı ekibi tarafından yürütülen çalışma, bu yeni koşulların dünya üzerinde milyonlarca yıldır görülmediğini ve mevcut ekosistemde bir benzerinin bulunmadığını belirtiyor.

Ağaçlar yeni bir stres seviyesiyle karşı karşıya

Otuz yılı aşkın süredir toplanan veriler, ağaçların ve toprağın aşırı yüksek sıcaklıklara ve kuraklığa nasıl tepki verdiğini gözler önüne seriyor. "Hipertropikal" olarak adlandırılan bu yeni durum, ormanların günümüzdeki tropikal sınırlarının çok ötesine geçmesi anlamına geliyor.

Uzmanlar, bu sürecin ağaçlar üzerinde daha önce görülmemiş bir stres yarattığını ve ormanların karbondioksit emme kapasitesini ciddi oranda azalttığını ifade ediyor.

Hidrolik çöküş ve karbon açlığı riski

Araştırmadan elde edilen verilere dayalı modeller, 2100 yılına gelindiğinde bu sıcak kuraklıkların yıl boyunca, hatta yağışlı mevsimlerde bile etkili olacağını öngörüyor.

Toprak nemindeki azalmanın iki temel sorunu tetiklemesi bekleniyor: Birincisi, ağaç gövdesinde su taşınmasını engelleyen hava kabarcıklarının oluştuğu "hidrolik çöküş"; ikincisi ise ağacın su tasarrufu yapmak için yaprak gözeneklerini kapatması sonucu fotosentezin durduğu "karbon açlığı". Bu durumun ağaç ölüm oranlarını yüzde 55 oranında artırabileceği tahmin ediliyor.

Karbon yutağından karbon kaynağına dönüşüm

Özellikle 2015 ve 2023 yıllarında yaşanan aşırı kuraklıklar üzerinde yoğunlaşan çalışma, hızlı büyüyen ve odun yoğunluğu düşük olan ağaçların bu süreçten daha fazla etkilendiğini gösteriyor.

Bu durum, Amazon ormanlarının atmosferdeki karbonu temizleyen bir "yutak" olmaktan çıkıp, ölen ağaçlar nedeniyle atmosfere karbon salan bir "kaynağa" dönüşme riskini taşıyor.

Gelecek senaryoları insan faaliyetlerine bağlı

Araştırmacılar, hipertropikal ormanların çoğunlukla Amazon bölgesinde ortaya çıkacağını, ancak Afrika ve Asya'nın bazı bölgelerinde de benzer oluşumların görülebileceğini öngörüyor.

Bilim insanları, bu iklimsel dönüşümün ne kadar şiddetli olacağının doğrudan insan faaliyetlerine ve sera gazı emisyonlarının kontrol altına alınıp alınamayacağına bağlı olduğu konusunda uyarıda bulunuyor.

ChatGPT, 555 bin dolar maaşla eleman arıyor: Tehlikeli yapay zeka ile savaşacak

Şirketin üst yöneticisi (CEO) Sam Altman, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı duyuruda, bu pozisyonun "stresli bir iş" olacağı konusunda adaylara uyarıda bulundu.

Yapay zeka kaynaklı riskler mercek altında

Yeni oluşturulan bu rol, yapay zeka modellerinin siber güvenlik, biyolojik riskler ve insan ruh sağlığı gibi alanlarda oluşturabileceği tehditleri önceden tespit edip sınırlamayı hedefliyor.

Altman, 2025 yılı içerisinde modellerin ruh sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerinin bir ön izlemesinin görüldüğünü, ayrıca sistemlerin bilgisayar güvenliğinde kritik açıkları bulabilecek kadar geliştiğini belirtti.

Yüksek maaş ve büyük sorumluluk

OpenAI tarafından yayımlanan iş ilanına göre, hazırlık başkanına yıllık 555 bin dolar maaşın yanı sıra şirketten hisse payı verilecek.

Göreve gelecek kişi, yapay zeka sistemlerinin yetenekleri arttıkça güvenlik standartlarının da aynı oranda ölçeklenmesini sağlayacak programları yönetecek.

Şirket, bu adımla birlikte teknolojik ilerlemenin faydalarından yararlanırken, olası kötüye kullanım senaryolarını en aza indirmeyi amaçlıyor.

Eleştiriler ve hukuki süreçler

OpenAI'nın bu hamlesi, şirketin son dönemde karşılaştığı çeşitli suçlamaların ardından geldi.

ChatGPT'nin hassas durumdaki bireylerin ruh sağlığı sorunlarını derinleştirebileceği ve kullanıcıları yanlış yönlendirebileceği yönündeki endişeler, bazı bölgelerde hukuki süreçlerin başlamasına neden olmuştu.

Şirket, bu yeni birimle birlikte gelişmiş modellerin piyasaya sürülmeden önce daha titiz bir güvenlik süzgecinden geçirileceğini vurguluyor.

Soykırımcı İsrail'in Gazze'de ön uyarı yapmaksızın 15 kişilik aileyi yok ettiği ortaya çıktı

Cenevre merkezli Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde gerçekleştirdiği bir katliamı belgeledi.

Euro-Med'den yapılan açıklamada, Gazze'de yerinden edilmiş sivillerin kaldığı bir eve, önceden hiçbir uyarı yapılmadan düzenlenen bir saldırıda 15 sivilin yaşamını yitirdiği belirtildi.

Söz konusu soruşturmanın, iki yılı aşkın süredir devam eden savaş boyunca Gazze'de işlendiği belirtilen savaş suçları ve soykırım fiillerini belgelemeye yönelik çalışmaların bir parçası olduğu vurgulandı. Açıklamada, sivil kayıpların "askeri gereklilik" iddiasıyla meşrulaştırılmasına yönelik girişimlerin bu bulgularla geçersiz kılındığı kaydedildi.

13'ü çocuk 15 kişilik bir aile yok edildi

İsrail ordusunun, 17 Şubat 2024'te Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinin kuzeydoğusunda yer alan Hirbet el-Adas bölgesinde bir ailenin dinlenme evini hedef aldığı bildirildi.

Saldırının ABD yapımı iki bombayla gerçekleştirildiği, evin tamamen yıkıldığı ve içeride bulunanların tümünün hayatını kaybettiği aktarıldı.

Açıklamada, söz konusu saldırının "önceden herhangi bir uyarı veya bildirim yapılmadan ve yerinden edilmiş bir ailenin hedef alınmasını haklı gösterecek herhangi bir askeri gereklilik olmaksızın” düzenlendiği vurgulandı.

Saldırıda "Ebu Nahal" ailesinden 13'ü çocuk, biri kadın 15 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

Hedefte herhangi bir askeri varlık ya da silahlı grubun faaliyetine dair bulgu bulunamadı

Yıllara yayılan çalışmalara dayanan soruşturmanın, olay yeri incelemeleri, hayatta kalanlar ile görgü tanıklarının ifadelerinin karşılaştırılması ve dijital materyallerin teknik analizini içerdiği kaydedildi.

Elde edilen bulguların, hedef alınan yerin tamamen sivil bir alan olduğunu ortaya koyduğu ifade edildi.

Hedefte herhangi bir askeri varlık ya da silahlı grubun faaliyetine dair bulgu bulunmadığı belirtilerek, bunun, İsrail'in olası "askeri gereklilik" iddialarını geçersiz kıldığı vurgulandı.

Açıklamada, saldırının amacının, düğün kutlaması için misafirhanede bulunan 16 aile ferdini hedef alarak "mümkün olan en fazla sayıda masum sivili öldürmek" olduğu değerlendirmesine yer verildi.

"Ailece mutlu bir ortamda kardeşimin düğününü kutluyorduk"

Saldırıdan sağ kurtulan tek kişi olan 16 yaşındaki Usame İbrahim Ebu Nahal'ın ifadeleri de paylaşıldı.

Ebu Nahal, "Ailece mutlu bir ortamda kardeşimin düğününü kutluyorduk. Saat 06.00 civarında, hiçbir uyarı olmadan üzerimize füzeler yağmaya başladı. Hatırladığım tek şey havaya fırlatılmam ve bilincimi kaybetmem." dedi.

Hastanede uyandığında vücudunun yaralar ve yanıklarla kaplı olduğunu dile getiren Ebu Nahal, ellerine ve ayaklarına platin çubuklar yerleştirildiğini, kendisiyle birlikte olan herkesin ise hayatını kaybettiğini aktardı.

Her biri yaklaşık 900 kilogram ağırlığında MK-84 tipi GBU-31 bombaları kullanılmış

Euro-Med'in açıklamasında, bombalamanın ardından oluşan iki derin kraterin analizine göre, İsrail savaş uçaklarının muhtemelen her biri yaklaşık 900 kilogram ağırlığında olan, JDAM güdüm kitleriyle donatılmış MK-84 tipi GBU-31 bombalarını kullandığı sonucuna ulaşıldığı bildirildi.

Bu bombaların askeri tahkimatları hedef almak üzere tasarlanmış yüksek yıkıcı güce sahip mühimmatlar olduğu, ancak basit ve tahkim edilmemiş bir konut binasında kullanılmasının tam yıkıma ve kurbanların bedenlerinin parçalanmasına yol açtığı ifade edildi.

Açıklamada ayrıca, "Gazze Şeridi’nde işlendiği belirtilen İsrail suçları, özellikle de soykırım suçu hakkında bağımsız ve etkili ceza soruşturmaları başlatılması" çağrısında bulunuldu.

İsrail ordusunun, Gazze Şeridi'nde 2023'ten bu yana yerinden edilmiş Filistinlilerin sığındığı alanları hedef alarak çok sayıda büyük çaplı katliam gerçekleştirdiği, bazı saldırılarda 100'den fazla kişinin hayatını kaybettiği kaydedildi.

İlaç yetersizliğinden oğlunu kaybeden Gazzeli aile Türkiye’ye getiriliyor

Katil İsrail’in yaklaşık iki yıl süren saldırılarının ardından 10 Ekim’de varılan ateşkese rağmen İsrail kısmen saldırılarını sürdürdü ve Gazze’ye yeterince yardım girişine izin vermedi. Bu nedenle içeride ilaç ve gıda sıkıntısı devam ediyor.

Gazze’de ilaç ve tedavi yetersizliği nedeniyle bir oğlunu kaybeden Filistinli anne İman Said Muammer, 13 yaşındaki kızı ve tedavi altına alınacak 3 yaşındaki sendrom hastası oğluyla birlikte Türkiye’ye gönderiliyor.

İsrail güçleri tedavi için ailesiyle çıkmasına onay verdikleri halde baba Ali Fuad Ebu Muammer'i Gazze'den İsrail'e geçişi sırasında Kerem Ebu Salim kapısında gözaltına aldı.

Gazzeli aile, Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı’ndan çıkarak Kral Hüseyin Kapısı üzerinden Ürdün’e geçti.

Burada, Türkiye’nin Amman Büyükelçiliği tarafından temin edilen ambulansla başkent Amman’daki havaalanına getirildi.

Tedavi için Türkiye’ye gitmek üzere ambulans uçağa bindirilen aile, Adana’ya hareket etti.

"Oğlum Gazze’deki ilaç yetersizliği nedeniyle öldü"

Havalanına götürülmek üzere bindiği ambulansta konuşan 28 yaşındaki Filistinli anne İman Said Muammer, yaşadıklarını gözyaşları içinde anlattı.

Kendini tanıtan Gazzeli anne, “Adım İman Said Ebu Muammer. 28 yaşındayım. Oğlumun adı Kerim Ali Ebu Muammer, 3 yaşında. Kızımın adı Aye Ali Ebu Muammer, 13 yaşında. Bir oğlum da hastaydı, şehit oldu, adı Muhammed." dedi.

Kendileriyle birlikte çıkmasına onay verdikleri halde İsrail güçlerinin, eşini sınırdan geçerken gözaltına aldıklarını dile getiren Filistinli anne, “Neden bunu yapıyorlar? Vallahi ben onsuz yapamam. Neden bu haksızlığı yapıyorlar? Ben ondan önce ölmek istiyorum. Benim çocuğum çok hasta. Ben sırf oğlumun tedavisi için geldim.” diye konuştu.

Muammer, Gazze’deki şartlar nedeniyle ailesiyle birlikte büyük bir dram yaşadıklarını söyledi. Bir oğlunu Gazze’de ilaç yetersizliği nedeniyle kaybettiğini belirten Muammer, şöyle devam etti:

“Benim bir oğlum Gazze’deki ilaç yetersizliği nedeniyle öldü. Gazze’deki kötü durumdan dolayı mecburen çıktım oradan. Allah rızası için bize yardımcı olun.

Bu oğlum 3 yaşında ve sendrom hastası. Tedavisi ve onun yaşaması için ayrıldım oradan. Biz yaşamak istiyoruz. Gazze’de bir gün bile doğru düzgün yaşamadık ve hayat görmedik."

Muammer, Mısır'a açılan Refah Sınır Kapısı’ndan çıkmak istediklerini ancak buranın kapalı olduğunu dile getirdi.

Eşinin Dünya Sağlık Örgütünde (DSÖ) çalıştığını aktaran Muammer, “Eşim Dünya Sağlık Örgütünde çalışıyordu. Hizmet veriyordu. Onu haksızca ve gaddarca alıkoydular. Ne zamana kadar bu zulme karşı sessiz kalınacak?” ifadelerini kullandı.

Türkiye’ye tedavi için götürülecek olmalarına rağmen eşinin yanlarında olmamasının kendileri için çok zor olduğunu vurgulayan Muammer, “Türkiye’ye gidiyoruz ama kocam yanımızda olmadan çok zor. Onu da (eşimi) keşke Türkiye’ye gönderseler.” dedi.

"Oğlum daha 4 yaşındaydı"

Gazze’de yaşadıkları yıkımın kendilerini psikolojik olarak da bitirdiğini dile getiren Muammer, şunları kaydetti:

"Gazze’de bizi, hayatımızı ve psikolojimizi bitirdiler. Hastalıktan dolayı savaş sırasında hayatını kaybeden oğlumun adı Muhammed Muammer, daha 4 yaşındaydı. Oğlum ilaç ve tedavi yetersizliğinden dolayı Nasır Hastanesinde öldü."

İsrail’in saldırı ve uygulamalarına tepki gösteren Muammer, “İsrail zalimdir, haindir ve gaddardır. Neden benim ve çocuklarımın hayatını ve geleceğimizi çalmak istiyor. Tüm bunları kendi çocuklarına yapılmasına razılarsa ben de razıyım. Lütfen kocamı bana geri getirin.” çağrısında bulundu.

Ateşkes sonrasında da durumun değişmediğini söyleyen Muammer, “Ateşkes sonrası durum aynı. Baskınları sürüyor. Kafamızı yine ayakkabılarıyla eziyorlar. Eşimi götürdüler. Hiçbir gerekçe göstermeden alıkoydular eşimi. Ne olur kocamı bana getirin.” diye konuştu.

Sınırda yaşadıklarına dair de Muammer, “(Sınırdaki İsrail askerlerinden) Gasbettikleri cep telefonumu istedim, vermediler. ‘Telefonun yok, git artık’ dediler.” ifadelerini kullandı.

Üç yaşındaki oğlunu işaret eden anne, sözlerini şöyle tamamladı:

“O daha bir çocuk. Dünyada olup bitenlerden hiçbir haberi yok. Onun günahı yok ki. Nedir onun günahı?

Suriye'nin yeni banknotları tanıtıldı

Törene, Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, Türkiye’nin Şam Büyükelçisi Nuh Yılmaz ile devlet erkanı katılırken, ülkenin mevcut banknotlarının kademeli şekilde tedavülden kaldırılarak yeni paraya geçiş süreci başlatıldı.

Cumhurbaşkanı Şara törendeki konuşmasında, yeni paraların değişiminin, önceki dönemin sona erdiğini ve modern bir sürecin başlangıcını temsil ettiğini söyledi.

Dünya genelinde para değişimi ve sıfırların kaldırılmasına ilişkin altı farklı tecrübe bulunduğunu kaydeden Şara bunların yarısının başarılı, yarısının ise başarısız olduğuna işaret ederek sürecin parasal açıdan hassas ve teknik bir boyutu bulunduğunu ifade etti.

Ekonomik iyileşmenin üretim artışı ve işsizlik oranlarının düşmesine bağlı olduğunu vurgulayan Şara, bankacılık sektörünün güçlendirilmesinin, büyümenin temel şartlarından biri olduğunu, bankaların ekonomi için damar işlevi gördüğünü belirtti.

Halka paniğe kapılmaması çağrısında bulunan Şara, eski banknotlardan hızlı şekilde kurtulma girişimlerinin yanlış olduğunu, tüm eski banknotların yeni parayla değiştirileceğini ve aceleci hareketlerin Suriye lirasının kurunu olumsuz etkileyebileceğini söyledi.

Fotoğraf: AA

Yeni banknotların dolaşımı kolaylaştıracağını dile getiren Şara, alım-satım işlemlerini pratikleştireceğini, doların belirleyici rolünü azaltabileceğini ve uzun vadede ekonomiye güveni artırabileceğini ifade etti.

Para değişim süreci 90 gün içinde yapılacak

Suriye Merkez Bankası Başkanı Abdulkadir Husri de törende yaptığı konuşmada, yeni banknotların ekonomik istikrar, şeffaflık ve para politikalarının yeniden yapılandırılması hedefleri doğrultusunda piyasaya sürüldüğünü söyledi.

Merkez Bankası’nın ulusal istikrarın temel direği olmayı hedeflediğini ifade eden Husri, "Paranın değerini değiştirmiyor, sadece sıfırları kaldırıyoruz." dedi.

Fotoğraf: AA

İlk hedeflerinin prosedürleri sadeleştirmek ve halkın günlük hayatını kolaylaştırmak olduğunu vurgulayan Husri, ikinci hedefin ise para arzını kontrol altına almak ve piyasalarda fiili dolaşım değerini düzenlemek olduğunu kaydetti.

Yeni paraların dijital ödeme altyapısı ve bankacılık sistemi reformlarının önünü açacağını aktaran Husri, para değişiminin döviz kuruna doğrudan etki etmeyeceğini aksine halkı tekrar Suriye lirası kullanımına yönlendirmeyi amaçladığını ifade etti.

Para değişim sürecinin 90 gün içinde tamamlanacağını, ihtiyaç halinde sürenin uzatılabileceğini belirten Husri, geçiş döneminde fiyatlamaların hem eski hem yeni paralar üzerinden yapılacağını aktardı.

Husri ayrıca enflasyon artışı ya da fiyat yükselişi için bir zemin bulunmadığını sözlerine ekledi.

Lübnan doğal gaz için Mısır'la mutabakat zaptı imzaladı

Lübnan Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamaya göre, başkent Beyrut'taki Hükümet Sarayı'nda Başbakan Nevvaf Selam'ın katılımıyla imza töreni düzenlendi.

Törende, Lübnan Enerji Bakanı Joseph Saddi ile Mısır Petrol ve Maden Kaynakları Bakanı Kerim Bedevi, Lübnan'ın elektrik üretimi için ihtiyaç duyduğu doğal gazın teminine yönelik mutabakat zaptını imzaladı.

Törenin ardından konuşan Lübnanlı Bakan Saddi, enerji sektörünün kademeli akaryakıt kullanımından doğal gaza geçirilmesine karar verdiklerini belirterek "Doğal gaz hem daha ucuz hem de akaryakıta kıyasla çevreye zarar vermiyor." dedi.

Mısır doğal gazının Ürdün ve Suriye üzerinden Lübnan'a taşınmasına ilişkin maliyet ve hazırlıklara dair ise Saddi, boru hattının Lübnan'daki bölümünün yeniden işler hale getirilmesi için gereken çalışmaların yüksek maliyetli olmadığını ve sürecin yaklaşık 3-4 ay sürebileceğini söyledi.

Öte yandan Suriye tarafında da benzer bir sürecin yürütüldüğünü belirten Saddi, boru hattının Lübnan'daki Deyr Ammar Elektrik Santrali'nden Suriye sınırına uzanan bölümünün yeniden çalışır hale getirilmesi için bağışçılarla temas kurulacağını ifade etti.

Saddi, doğal gaz kullanımında ısrarcı olmalarının temel nedenlerinden birinin kaynak çeşitliliğini sağlamak olduğunu belirterek bu kapsamda Körfez ülkeleriyle ve Uluslararası Finans Kurumu (IFC) aracılığıyla doğal gazla çalışacak yeni santrallerin kurulması ve doğal gaz tedarik altyapısının geliştirilmesi için çalışmalar yürüttüklerini dile getirdi.

Bu süreçte Ürdün ve Suriye tarafıyla da müzakerelerin yürütüleceğini belirten Bakan Saddi, Suriye'deki boru hattına ilişkin çalışmalar ve gaz tedariki konusunda Sezar Yaptırım Yasası kaynaklı engelin artık ortadan kalktığını hatırlattı.

Anlaşma kapsamında doğal gazın boru hattı aracılığıyla Lübnan'ın kuzeyindeki Deyr Ammar Elektrik Santrali'ne iletilmesi öngörülüyor.

Lübnan'da 2019'dan beri yaşanan derin ekonomik kriz nedeniyle vatandaşlara günde sadece 4 saat devlet elektriği verilebiliyor. Bu durum çok sayıda kişinin yüksek maliyetli özel jeneratör aboneliklerine yönelmesine neden oluyor.