79 yıllık çelişki: 29 Kasım Filistin Uluslararası Dayanışma Günü
Filistin topraklarında 1947 itibarıyla yaklaşık 1,35 milyon Filistinli ve 630 bin Yahudi yaşıyordu. Yahudiler kendi devletlerini kurmayı talep ederken, Filistinliler de bölgenin kendilerine ait olduğunu, yakın dönemde ülkeye gelen göçmen topluluğunun kendi topraklarında devlet kuramayacağını vurguluyordu.
BM, 29 Kasım 1947'de, Filistin'in bölünmesine dair meşhur kararını duyurdu. Bu karara göre, çizilen sınırlardan ziyade, BM'nin Yahudilerin Filistin'de devlet kurmasını meşrulaştırması açısından önemliydi.
BM'nin aldığı bu tartışmalı kararıyla Filistin'de Filistinlilerin sayısı Yahudilerin sayısının iki katından fazla olmasına rağmen 27 bin kilometrekarelik ülkenin yüzde 56'sı kurulacak Yahudi devletine, yüzde 42'si Filistin devletine bırakılıyordu.
Filistin'in yüzde 2'sinde ise bu planla Kudüs ve Beytüllahim şehirlerini kapsayacak şekilde, "dini tarafsız bir bölge" oluşturuluyor ve bu bölgenin kontrolü BM'ye bırakılacaktı.
BM Genel Kurulu iki aylık yoğun müzakerelerin ardından, Filistin Özel Komitesinin çoğunluğu tarafından sunulan bölme planını 181 sayılı kararıyla kabul etti.
Bu plan BM'de oylandığında aralarında Sovyetler Birliği ve ABD'nin de bulunduğu 33 devlet bu planın lehine, Türkiye'nin de bulunduğu 13 devlet, bu planın aleyhine oy kullandı. 10 devlet ise çekimser kaldı.
Söz konusu karar, İngiliz mandasının kaldırılması ve ordusunun tedrici olarak geri çekilmesi ile Filistin topraklarının 3'e ayrılmasını öngörüyordu.
Arap devletinin kurulacağı bölüm, Batı Celile, Akka, Batı Şeria ile Aşdot'un kuzeyinden güneyde Refah kentine kadar uzanan güney sahili ve Mısır sınır şeridi boyunca uzanan çölün bir kısmını içine alan 11 bin kilometrekarelik bir alana tekabül ediyordu.
Yahudi devletinin kurulacağı bölüm ise Hayfa'dan Tel Aviv'e kadar uzanan sahil şeridi, Doğu Celile, Taberiye Gölü, işgal altındaki Filistin topraklarının kuzeydoğu sınırı ve Necef (Negev) Çölü'nü kapsayan 15 bin kilometrekareye yakın bir alandan oluşuyordu.
Kudüs ve Beytüllahim ile bunlara komşu diğer arazilerin yer aldığı üçüncü bölümün ise uluslararası vesayetle yönetilmesi öngörülüyordu.
İşgal ateşkese rağmen sürüyor
Söz konusu BM kararıyla, nüfusun yüzde 33'ünü geçmeyen Yahudilere, tarihi Filistin topraklarının yüzde 56,5'lik kısmı verildi. Nüfusun yüzde 67'lik kısmını oluşturan ve toprakların çoğunda mülkiyet hakkı bulunan Araplara ise bu toprakların sadece yüzde 43,5'lik kısmı bırakılmış oldu. Filistinliler bu haksız karara doğal olarak karşı çıktı.
Uluslararası hukuk uzmanlarının ifadesiyle bu karar, "Filistinlilerin haklarını ellerinden almış olsa da" tam olarak uygulanamadı. Aksine, Yahudi örgütleri 1948'de Filistin topraklarının çoğunu kontrolü altına aldı. Filistin topraklarının dörtte üçü İsrail'in hâkimiyetine geçerken, Ürdün Batı Şeria'da, Mısır da Gazze'de yönetimi ele aldı.
Ancak İsrail, bu kazanımlarla yetinmedi. 5 Haziran 1967'de Batı Şeria, Doğu Kudüs, Gazze, Mısır'daki Sina Yarımadası ve Suriye'deki Golan Tepeleri'ni işgal etti. Hemen ardından BM Güvenlik Konseyi (BMGK), Kasım 1967'de 242 sayılı kararla İsrail'in işgal ettiği topraklardan çekilmesini talep etti.
Söz konusu BMGK kararının üzerinden tam 59 yıl geçti. Ancak soykırımcı İsrail, halen bu topraklarda hukuksuz varlığını sürdürmektedir. Batı Şeria'daki yasa dışı yerleşimler ve işgal devam etmekte, Gazze Şeridi'nde ateşkese rağmen saldırılar sürmekte, Doğu Kudüs ve Golan Tepeleri de yine aynı şekilde İsrail işgali altında kalmaya devam etmektedir. Uluslararası hukukun gerektirdiği geri çekilme talebi, on yıllardır yanıtsız bırakılmaktadır.
Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü
Bundan 79 yıl önce 29 Kasım 1947'de aldığı kararla İsrail'in, Filistin topraklarına hukuksuz şekilde yerleşmesine zemin hazırlayan BM, 2 Aralık 1977 ve 12 Aralık 1979'da aldığı iki kararla da 29 Kasım'ın "Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü" olarak kutlanmasına karar verdi.
BM Genel Kurulunun 29 Kasım 1977 tarihinde yaptığı oturumda alınan kararla Filistin sorununun çözümüne destek vermek amacıyla 1978'den bu yana her yıl 29 Kasım, "Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü" olarak kutlanıyor.
BM'nin söz konusu kararında "Uluslararası dayanışma günü, uluslararası camianın, Filistin meselesinin henüz çözülmemiş olduğu gerçeğine odaklanması için bir fırsat sunmaktadır." ifadelerine yer veriliyor.
BM, Filistin halkının, "kendi kaderini tayin etme, bağımsız ve egemen olma ve Filistinli mültecilerin evlerine geri dönme" gibi BM Genel Kurulu'nun tanıdığı haklarını elde edemediğini kaydediyor.
Dayanışma günü etkinlikleri kapsamında her yıl, sivil toplum kuruluşları ve hükümetlerden, Filistin halkıyla dayanışma mesajları yayımlama, toplantılar yapma ve film gösterimleri gibi etkinlikler düzenlemeleri isteniyor.
BM Genel Kurulu'nda 29 Kasım 1977 tarihinde Filistin sorununun çözümüne destek vermek amacıyla ilan edilen "Filistin Halkıyla Dayanışma Günü"nün 49. yıl dönümünde dünya, hala Filistinlilere yönelik işgal, ihlal ve gasp politikalarını durdurabilmiş değil.
Bugün İsrail, tarihi Filistin topraklarının yüzde 85'ine el koymuş durumda. Topraklarının sadece yüzde 15’i üzerinde varlık göstermeye çalışan Filistin hâlâ tam bağımsız ve egemen bir devlet olamadı.
Öte yandan İsrail yıllarca abluka altında tuttuğu Gazze Şeridi'ne, 7 Ekim 2023'te başlattığı saldırılarını alınan ateşkes kararına rağmen sürdürüyor.
Gazze'deki Filistin Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, katil İsrail'in Gazze Şeridi'ne sürdürdüğü saldırılarda, yaşamını yitirenlerin sayısı 70 bini, yaralı sayısı ise 180 bini geçti.
