Dünyadan Haberler

ABD'de 901 milyar dolarlık 2026 savunma bütçesi onaylandı

ABD Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'nda yapılan oylamada, 312 "evet" oyu kullanılırken, 112 "hayır" oyu çıktı.

3 bin 86 sayfalık 2026 savunma bütçe tasarısı, Temsilciler Meclisi'nin ardından Senato'da da oylanacak ve burada da kabul edilmesi halinde imzalanarak yasalaşması için Başkan Trump'ın masasına gönderilecek.

Trump'ın söz konusu savunma bütçesini kısa sürede imzalaması bekleniyor.

Savunma bütçesinde Rusya ve Çin detayı

901 milyar dolarlık savunma bütçesinde dikkati çeken unsurlardan biri, tasarıda, ABD'nin Rusya ve Çin ile askeri anlamda rekabet unsurlarını güçlendirecek yönde birçok başlığın yer alması oldu.

Buna göre bütçede, Rusya-Ukrayna savaşı çerçevesinde, Ukrayna Güvenlik Yardımı Girişimi kapsamında Ukrayna'ya yaklaşık 400 milyon dolarlık bir savunma yardım öngörülüyor. Bu bütçe kapsamında, Ukrayna ordusu için silah tedarik eden ABD şirketlerine ödeme yapılıyor.

Buna ilaveten tasarı, Pentagon'un, Avrupa genelinde görev yapan ABD askerlerinin sayısının 76 binin altına düşürmesini de engelleyen bir bölüm içeriyor.

NDAA ayrıca, Amerikalıların ve ABD şirketlerinin Çin ile hassas teknolojileri içeren tüm işlemlerinde Hazine Bakanlığı'na bildirimde bulunmalarını zorunlu kılıyor.

Savunma bütçesi ayrıca, bazı Çinli biyoteknoloji şirketlerinin federal fon almayı yasaklayan "Biyogüvenlik Yasası"nı da kapsıyor.

Söz konusu yasa tasarısı Tayvan'a 1 milyar dolarlık savunma fonu sağlarken, yine ABD'nin bölgedeki önemli müttefiklerinden Filipinler'e de 1,5 milyar dolarlık destek öngörüyor.

Sezar Yasası yürürlükten kalkıyor

2026 savunma bütçesinde en dikkati çeken unsurlardan biri, 2019 yılında kabul edilen ve Suriye'ye yaptırımlar getiren Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası'nın iptal edilmesi oldu. Bu yılki metne eklenen bir düzenleme, tasarının yasalaşmasıyla birlikte Sezar Yasası'nın resmen yürürlükten kalkması anlamına geliyor.

Tasarıda, yaptırımların kaldırılması bazı şartlara dayandırılırken, bu kapsamda ABD Başkanı'nın konuya ilişkin ilk raporunu 90 gün içinde, ardından 4 yıl boyunca her 180 günde bir olmak üzere ilgili Kongre komitelerine sunması öngörülüyor.

2019 yılında yürürlüğe giren Sezar Yasası, Beşşar Esed yönetimindeki Suriye'nin ekonomik toparlanmasını kısıtlamak amacıyla ABD tarafından yürürlüğe konulmuştu.

Yasanın yürürlükten kaldırılması, Suriye'de Mart 2025'te kurulan Cumhurbaşkanı Ahmed Şara liderliğindeki yeni yönetimin desteklenmesi bağlamında yabancı yatırım ve yardımların ülkeye geri dönmesinin önünü açacak.

Soykırımcı İsrail'e destek sürüyor

Tasarı, Demir Kubbe ve Davud'un Sapanı gibi İsrail'in yoğun kullandığı füze savunma programlarının tam finansmanı da dahil olmak üzere İsrail'e kapsamlı savunma desteği içeriyor.

Metinde ABD'nin, soykırımcı İsrail'in savunma üretim ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumda olup olmadığının da sürekli olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtiliyor.

Öte yandan 2026 savunma bütçe tasarısı, Irak'a karşı 1991 ve 2002 yıllarında alınan Askeri Güç Kullanma Yetkisi'ni (AUMF) kaldırıyor.

Trump, Fed'i faiz oranını yeterince düşürmemekle eleştirdi

Trump, Beyaz Saray'da iş insanlarıyla bir araya geldiği yuvarlak masa toplantısında Fed Başkanı Jerome Powell'a yönelik eleştirilerini sürdürdü.

Powell'ı "katı" olarak nitelendiren Trump, faiz oranlarının düştüğünü ancak Powell'ın fazla bir şey yapmadığını öne sürdü.

{ilgili-haber-928346}

Trump, faiz indirimi kararını kastederek, "Oldukça düşük yaptığını söyleyebilirim, en az iki katı olabilirdi." dedi.

"Faiz oranımız çok daha düşük olmalı"

Görev süresi gelecek yıl mayıs ayında dolacak Fed Başkanı Jerome Powell'ın yerine seçilecek ismi belirlemek için adaylarla görüşmeler yapıp yapmadığı sorulan Trump, Fed'in eski yönetim kurulu üyelerinden Kevin Warsh ile bugün görüşeceğini söyledi.

Trump, "Ne aradığım konusunda oldukça iyi bir fikrim var. Faiz oranları konusunda dürüst olacak birini arıyorum. Sadece dürüstlük istiyorum, faiz oranımız çok daha düşük olmalı. Faiz oranımız dünyanın en düşük oranları olmalı." diye konuştu.

Fed, bu yılın son Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından, politika faizini beklentiler dahilinde 25 baz puan düşürerek yüzde 3,5-3,75 aralığına indirmişti.

Portekizli şarkıcılardan Eurovision'a 'İsrail' boykotu

Avrupa Yayın Birliğinin (EBU) geçen haftaki tavrıyla, İsrail'in 2026 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını oylamaktan kaçınıp yarışmasına izin vermesi ve bunun hemen ardından İspanya, Hollanda, İrlanda, Slovenya ve son olarak İzlanda'nın İsrail'i boykot için yarışmaya katılamama kararı almasına destekler sürüyor.

Portekiz'i gelecek yıl Eurovision'da temsil etmek için ulusal yarışmaya katılacak 16 şarkıcı, sosyal medya aracılığıyla ortak açıklama yaparak, "gerek ülkelerinin gerekse dünyanın İsrail'e karşı sessiz kalmasının yaşanan trajediye ortak olmaları anlamına geleceğini" belirtti.

Bateu Matou Grubu, Cristina Branco, Djodje, Evaya, Ines Sousa, Marquise Müzikleri Grubu, Francisco Fontes, Gonçalo Gomes, Jacareu, Nunca Mates, Mandarim ve Rita Dias adlı isimlerin de yer aldığı Portekizli şarkıcı ve gruplar, Eurovision'a katılmayı reddettiklerini duyurdu.

Açıklamada, "Rusya'nın 2022 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımının siyasi nedenlerle (Ukrayna'nın işgali) yasaklanmasına rağmen, BM'ye göre Gazze'deki Filistinlilere karşı soykırım eylemleri gerçekleştiren İsrail'e aynı önlemin uygulanmamış olması bizi şaşırttı." ifadesi kullanıldı.

Sanatçılar, EBU Genel Kurulunda İsrail'in Eurovision'a katılımına karşı ses çıkarmadığı ve yarışmadan çekilme kararı almadığı gerekçesiyle Portekiz resmi devlet televizyonu RTP yönetimini de eleştirdi.

Fed faiz indirdi

Fed'den yapılan açıklamada, bu yılın son toplantısındaki söz konusu kararın 3'e karşı 9 oyla alındığı belirtildi.

Açıklamada, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran'ın 50 baz puanlık faiz indiriminden, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ve Kansas City Fed Başkanı Jeffrey Schmid'in ise politika faizinin sabit tutulmasından yana olduğu için karşı oy kullandıkları aktarıldı.

Mevcut göstergelerin ekonomik faaliyetin ılımlı bir hızda genişlediğini gösterdiği belirtilen açıklamada, bu yıl istihdam artışının yavaşladığı ve işsizlik oranının eylül ayına kadar hafifçe yükseldiği kaydedildi.

Açıklamada, daha yeni göstergelerin de bu gelişmelerle tutarlı olduğu aktarılarak, enflasyonun yılın başından bu yana yükseldiği ve bir miktar yüksek seviyede kalmaya devam ettiği ifade edildi.

Bankanın hedeflerini desteklemek ve risk dengesindeki değişim göz önünde bulundurularak federal fon oranı hedef aralığının 25 baz puan düşürülerek yüzde 3,5-3,75 aralığına indirilmesinin kararlaştırıldığı belirtilen açıklamada, faiz oranında yapılacak ek düzenlemelerin kapsamını ve zamanlamasını değerlendirirken gelen verilerin, gelişen görünümün ve risk dengesinin dikkatle inceleneceği aktarıldı.

Fed'in bu yılki üçüncü faiz indirimi

Fed, enflasyonda kaydedilen ilerlemeyle geçen yıl eylül ayında 4 yıl aradan sonra ilk kez faiz indirimine gitmiş ve politika faizini 50 baz puan düşürmüştü.

Geçen yılın kasım ve aralık aylarında da politika faizini 25'er baz puan indiren Fed, ocak ayında, geçen yıl art arda 3 toplantıda gittiği faiz indirimlerine ara vermişti.

Fed, mart, mayıs, haziran ve temmuz aylarındaki toplantılarında da politika faizinde değişikliğe gitmemişti.

Eylül ayında yılın ilk faiz indirimine giden Fed, politika faizini 25 baz puan düşürmüştü. Banka, ekim ayında da 25 baz puanlık faiz indirimine gitmişti.

Böylece Fed, son kararıyla bu yıl üçüncü kez faiz indirmiş oldu.

Fed, gerektiğinde hazine tahvili alacağını bildirdi.

Açıklamada, "FOMC, rezerv bakiyelerinin yeterli seviyelere gerilediğini değerlendirerek, rezervlerin yeterli düzeyde tutulması için gerektiğinde kısa vadeli hazine tahvillerinin alımına başlayacaktır." ifadesi kullanıldı.

Ekonomiye yönelik tahminlerini de açıklayan Fed, federal fon oranına ilişkin tahminini bu yıl sonu için eylül ayında öngördüğü yüzde 3,6'da sabit bıraktı.

Banka, federal fon oranına ilişkin 2026 tahminini yüzde 3,4'te, 2027 ve 2028 yılı tahminini yüzde 3,1'de tuttu. Uzun dönem ortalama faiz beklentisi de yüzde 3'te kaldı.

Söz konusu tahminler, Fed'in 2026'da 1 faiz indirimi öngördüğünün sinyalini verdi.

Bankanın enflasyon tahminleri ise bu yıl için yüzde 3'ten yüzde 2,9'a, 2026 için yüzde 2,6'dan yüzde 2,4'e düşürülürken, 2027 için yüzde 2,1 ve 2028 için yüzde 2'de sabit bırakıldı.

Değişken enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek enflasyona ilişkin tahminler de bu yıl için yüzde 3,1'den yüzde 3'e, 2026 için yüzde 2,6'dan yüzde 2,5'e çekilirken, 2027 için yüzde 2,1 ve 2028 için yüzde 2 olarak korundu.

Büyüme tahminlerinde yukarı yönlü revizyon

ABD ekonomisinin büyüme tahmini, bu yıl için yüzde 1,6'dan yüzde 1,7'ye, gelecek yıl için yüzde 1,8'den yüzde 2,3'e, 2027 için yüzde 1,9'dan yüzde 2'ye ve 2028 için yüzde 1,8'den yüzde 1,9'ya yükseltildi.

İşsizlik oranına ilişkin tahminler ise bu yıl için yüzde 4,5, gelecek yıl için yüzde 4,4 ve 2028 için yüzde 4,2'de sabit tutulurken, 2027 için yüzde 4,3'ten yüzde 4,2'ye düşürüldü.

İzlanda'dan katil İsrail'in katılımı nedeniyle Eurovision'a boykot

RUV Yönetim Kurulu, Avrupa Yayın Birliğinin (EBU), İsrail'in Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmasına izin vermesinin ardından aldığı kararı açıkladı.

{ilgili-haber-927861}

RUV Genel Müdürü Stefan Eiriksson, yaptığı açıklamada, 2026 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmama kararının dün yönetim kurulu tarafından alındığını kaydederek, "Çünkü mevcut durumda yarışmayla ilgili barış ve neşe yok. Öncelikle bu yüzden, durum böyle olduğu sürece geri adım atıyoruz." dedi.

İsrail'in yer alması nedeniyle İzlanda'nın yarışmaya katılmaması yönündeki yönetim kurulu önerisinin, oylamaya sunulmasına gerek kalmadı.

RUV Yönetim Kurulu Başkanı Stefan Jon Hafstein, "Bu toplantı için sunduğumuz önerinin gereksiz olduğu ortaya çıktı ve bu nedenle öneri bir kenara bırakılarak tutanağa geçirildi." ifadesini kullandı.

Konunun artık kapandığını dile getiren Hafstein, İzlandalıların, herkesin bildiği nedenlerden dolayı Eurovision'a katılmayacaklarını bildiğini vurguladı.

Avrupa Yayın Birliği (EBU), 4 Aralık'ta Cenevre'de 95. EBU Genel Kurul toplantısını düzenlemişti.

EBU Genel Kurulunda, İsrail'in 2026 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımının oylanmasından kaçınılıp yarışmasına izin verilmesinin ardından, İspanya, Hollanda, Slovenya, İrlanda ve Belçika devlet televizyonları, kararı protesto ederek Eurovision'dan çekilme kararı almıştı.

Katil İsrail ordusu Gazze'de ateşkesi ihlal ederek 1'i çocuk 3 Filistinliyi öldürdü

Sağlık kaynaklarından alınan bilgiye göre, İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı'na girerek ateş açtı. Açılan ateşte 16 yaşındaki Zahir Nasır Şamiye ağır şekilde yaralandı. İsrail ordusunun yoğun ateşi nedeniyle sağlık ekiplerinin yaralı çocuğa ulaşamadığı ve çocuğun hayatını kaybettiği aktarıldı.

Cibaliye'deki Halave Mülteci Kampı yakınlarında ise İsrail askerlerinin kurdukları vinçten doğrudan ateş açması sonucu Filistinli bir erkek ile bir kadın yaşamını yitirdi.

Katil İsrail ordusu, Sarı Hat'tı geçerek Cibaliye Mülteci Kampı'nın orta kesimine girdi

Görgü tanıkları, İsrail ordusuna ait çok sayıda birliğin askeri buldozerlerle, ateşkes anlaşmasına göre gerisine çekildiği Sarı Hat'tı geçerek Cibaliye Mülteci Kampı'nın orta kesimine girdiğini anlattı.

İsrail ordusunun yerinden edilen Filistinlilerin bulunduğu bölgelerde Sarı Hat'tı belirleyen sarı renkli blokları ileriye ittiği ve yoğun şekilde ateş açtığı aktarıldı.

İsrail askerlerinin ateş açması nedeniyle bölgede bulunan yerinden edilmiş sivillerin ve sağlık ekiplerinin hareket edemediği belirtildi.

Gazze'de 10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının çatışmaları durdurması beklenirken, İsrail, anlaşmayı hemen her gün ihlal ediyor.

İsrail ordusunun ateşkese rağmen düzenlediği saldırılarda Gazze'de yüzlerce kişi öldü ve yaralandı.

İsrail, hapishanelerdeki Filistinli esirleri soğukla cezalandırıyor

Filistin Kurtuluş Örgütüne (FKÖ) bağlı Filistin Esirler ve Serbest Bırakılanlar Heyetinden yapılan yazılı açıklamada, İsrail hapishanelerinin son yıllardaki en soğuk günlerini yaşadığı ve koğuşların birer buzhaneye döndüğü kaydedildi.

Koğuşların içinde hissedilen soğuk havanın dışarıdan çok daha şiddetli olduğu aktarılan açıklamada, "Esirlerin bir kısmı, sıcak bir yatak sağlanmadığı için yerde yatıyor; bir kısmı kumaş parçasına sarılmış, diğer bir kısmı ise ilaç ve battaniye olmadığı için geceyi titreyerek geçiren hastalardan oluşuyor." ifadeleri kullanıldı.

Yakında İsrail hapishanelerindeki Filistinli esirler arasında toplu bir sağlık sorunu yaşanma ihtimali nedeniyle uyarıda bulunan Heyet, bu durumun yalnızca "zor şartlar" ifadesiyle geçiştirilemeyeceğini ve bunun esirlerin yaşamlarına yönelik "kasıtlı bir saldırı" olduğunu vurguladı.

Geçen her saniyenin esirlerin hayatını tehlikeye attığına işaret edilen açıklamada, uluslararası topluma acil harekete geçme çağrısı yapıldı.

Öte yandan Hamas'tan yapılan yazılı açıklamada, İsrail hapishanelerinde tutulan Filistinli esirlerden Abdurrahman es-Sebatin'in (22) yaşamını yitirdiği belirtildi.

İsrail'in Filistinli esirlere yönelik "yavaş ölüm" politikası uyguladığını kaydeden Hamas, bunun işlenen suçları ispatlayan yeni bir delil olduğunun altını çizdi.

Hamas açıklamasında İsrail hapishanelerindeki insani durumun vehametine dikkati çekerken, hapishanelerde Filistinli esirlere yönelik "sistematik infazlar gerçekleştirildiğini" belirtti.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne başlattığı soykırımı savaşının başından bu yana hapishanelerde yaşamını yitiren Filistinli esirlerin sayısının 100'ü geçtiği kaydedildi.

Filistin resmi verilerine göre, askeri kamplarda tutulan esirlere ek olarak, 50'den fazla kadın ve yaklaşık 350 çocuk da dahil olmak üzere 9.300'den fazla Filistinli mahkum İsrail hapishanelerinde tutuluyor.

Almanya’da iki Türk camisine düzenlenen saldırıda duvarlara "İsrail" ve "IDF" yazıldı

İslam Toplumu Milli Görüş (IGMG) ve Diyanet İşleri Türk İslam Birliğine (DİTİB) bağlı merkez camilerin dış cephelerine sprey boyayla İsrail savunma gücü anlamına gelen "IDF" ve "İsrail" gibi ifadeler yazıldı.

IGMG Ayasofya Cami Derneği Başkanı İbrahim Kıdık, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sabah saatlerinde fark ettikleri saldırının cemaat üyeleri tarafından büyük şaşkınlık ve üzüntü ile karşılandığını söyledi.

Durumun bildirilmesi üzerine polisin soruşturma başlattığını aktaran Kıdık, saldırının faillerinin belli olmadığını, provokasyon mu yoksa başka bir amaçla mı yapıldığının zamanla ortaya çıkacağını umduklarını belirtti.

Saldırıları sert biçimde kınayan Kıdık, olayın bir an önce aydınlatılması talebinde bulundu.

Kıdık, ibadethanelerin hedef alınmasının toplumda huzursuzluk yarattığını ve bu tür eylemlerin dini barışı tehdit ettiğini vurguladı.

Hannover Başkonsolosluğunun da gerekli soruşturmaların ivedilikle tamamlanması, faillerin bulunması, Türk cami, dernek, kurum ve kuruluşlarına yönelik güvenlik önlemlerinin artırılması hususunda Alman makamları nezdinde gerekli girişimleri yaptığı öğrenildi.

Batı Avrupa'da en büyük ikinci Müslüman nüfusuna sahip ülke

Federal Kriminal Dairesinin verilerine göre, bu yılın ilk 9 ayında Almanya’da İslam karşıtı 930 suç kaydedildi. Bunların 31'i camilere yönelik saldırılar olarak kayıtlara geçti.

Suçlar arasında saldırı, hakaret, nefrete teşvik, mala zarar verme ve anayasaya aykırı örgütlerin sembollerinin kullanılması yer alıyor. Bu saldırılarda 37 kişi hafif, bir kişi ise ağır yaralanmıştı.

Fransa'dan sonra Almanya, "Batı Avrupa'da en büyük ikinci Müslüman nüfusuna sahip ülke" olarak biliniyor.

Ülkenin 85 milyonluk nüfusunun yaklaşık 5,5 milyonu İslam dinine mensup.

Katil İsrail'in Gazze’de düzenlediği saldırılarda 2'si çocuk, 5 Filistinli yaralandı

Sağlık kaynaklarından alınan bilgiye göre, İsrail’e ait bir SİHA tarafından Han Yunus’un doğusundaki Beni Süheyla Kavşağı’na atılan bombanın şarapnel parçalarının isabet etmesi sonucu yaralanan 37 yaşındaki Filistinli Cihad Ebu Şab, kentteki Nasır Hastanesi’ne kaldırıldı.

Gazze Şeridi’nin orta kesiminde yer alan Bureyc Mülteci Kampı’nın doğusunda, İsrail’e ait SİHA'dan açılan ateş sonucu bir çocuk ağır şekilde yaralandı.

Bureyc Mülteci Kampı’nın doğusunda İsrail’e ait bir SİHA ile düzenlenen başka bir saldırıda bir çocuk daha yaralanarak, Gazze Şeridi’nin orta kesiminde yer alan Deyr el-Belah’taki Aksa Şehitleri Hastanesi’ne nakledildi.

Gazze Şeridi’nin güneyinde, Han Yunus kentinin doğusundaki Beni Süheyla beldesine yönelik İsrail topçu atışı sonucu 2 Filistinli daha yaralandı.

Gazze'de 10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının çatışmaları durdurması beklenirken, İsrail, anlaşmayı her gün ihlal ediyor. Saldırılar sonucu yüzlerce Filistinli öldü ve yaralandı.

Katil İsrail'in Gazze'ye saldırılarında can kaybı 70 bin 369'a yükseldi

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklamada, İsrail’in saldırılarında yaşanan can kayıpları ve yaralanmalar ile enkazdan yeni çıkartılan cenazelere ilişkin son verileri paylaştı.

Son 24 saatte biri enkaz altından çıkarılan 3 Filistinlinin naaşı ile 5 yaralının hastanelere ulaştırıldığı bildirildi.

Ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana düzenlenen saldırılarda 379 kişinin öldüğü, 992 kişinin yaralandığı, enkaz altından da 627 kişinin cesedinin çıkarıldığı kaydedildi.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne Ekim 2023'te başladığı saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısının 70 bin 369'a, yaralıların sayısının 171 bin 69'a yükseldiği aktarıldı.

Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşması

ABD Başkanı Donald Trump, 9 Ekim'de Mısır'da devam eden müzakerelerde İsrail ile Hamas'ın Gazze'de ateşkes planının ilk aşamasını onayladığını duyurmuştu.

Müzakerelerin yapıldığı Mısır'da imzalanan anlaşma İsrail hükümetinin onayıyla 10 Ekim'de devreye girmişti.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde varılan ateşkese rağmen zaman zaman çeşitli iddialarla Filistinlileri hedef alan saldırılarda bulunuyor.

Şiddetli yağış nedeniyle Gazze Şeridi'nde binlerce çadır su altında kaldı

Yağışlar sabah erken saatlerde etkili olmaya başladı. Yüz binlerce ailenin tek barınağı olan binlerce çadır su altında kalarak ciddi zarar gördü, bazı çadırlarda su seviyesi 40 santimetreyi aştı.

Eşyaları su altında kalan ve soğuktan korunma imkânlarını da yitiren Filistinliler, yetkililerden acil yardım talebinde bulundu.

"Dünya acilen harekete geçmezse, Gazze'de felaketi gözlerimizle göreceğiz"

Gazze'deki Sivil Savunma Müdürlüğü sözcüsü Mahmud Basal, yayımladığı görüntülü mesajda, alçak basıncın etkileri nedeniyle "yaklaşan bir insani felaket" uyarısında bulundu.

Basal, "Dünya acilen harekete geçmezse, Gazze'de boğulma vakalarına tanık olacağız ve felaketi gözlerimizle göreceğiz." dedi.

Gazze Şeridi'nin büyük sıkıntılar yaşadığını belirten Basal, bölgeye sağlanan yardımların ihtiyaçların büyüklüğüyle kıyaslandığında oldukça yetersiz kaldığını vurguladı.

Mevcut durumun acil bir şekilde uluslararası toplumun harekete geçmesini gerektirdiğini ifade eden Basal "Vicdanların uyanma zamanı geldi; Gazze halkının yaşadığı acı ve felaketin boyutu artık idrak edilmelidir." diye konuştu.

Gazze'deki hükümet, dün bir açıklama yaparak, bölgede gelecek 72 saat boyunca etkili olması beklenen Byron fırtınası nedeniyle uluslararası toplumdan "acil harekete geçmesini" istemişti.

Rusya: Ukrayna konusunda ateşkes değil, barış için çalışıyoruz

Peskov, başkent Moskova’da gazetecilerin gündeme dair bazı sorularını yanıtladı.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinde devlet başkanlığı seçimlerinin düzenlenebileceğine dair açıklamalarını "yeni gelişme" şeklinde değerlendiren Peskov, "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in uzun zamandır bahsettiği buydu. Bu nedenle, ilgili gelişmeleri izleyeceğiz." ifadelerini kullandı.

Zelenskiy'nin enerji altyapılarına karşılıklı saldırılara ilişkin ateşkes üzerinde çalıştıkları yönündeki açıklamasını dair konuşan Peskov, "İlgili belgelerin imzalanmasıyla elde edilen istikrarlı, garantili ve uzun vadeli barış, mutlak önceliğimizdir. Rusya ateşkes değil, barış için çalışıyor." diye konuştu.

Peskov, ABD Başkanı Donald Trump’ın Politico gazetesine verdiği mülakattaki açıklamalarına ilişkin de değerlendirmelerde bulunarak, "Trump’ın Ukrayna’nın NATO üyeliği ve topraklarını kaybetmesi gibi konularda yaptığı açıklamalar, bizim anlayışımızla uyumludur." dedi.

BM'nin insan hakları testi: Gazze

Katil İsrail'in yıllardır süren ablukası nedeniyle dünyanın en büyük açık hava hapishanesi olarak tanımlanan Gazze’de yaşananlar, artık bir savaş anlatısının çok ötesinde, modern tarihin en ağır insani yıkımlarından biri olarak kayda geçiyor.

Barbar İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana sürdürdüğü saldırılar, binlerce masum sivilin şehit olmasına neden olurken, yaşamın kendisini hedef alan bir yok etme pratiğini de ortaya koydu. Bombalanan hastaneler, kuşatma altında tutulan siviller, açlıkla terbiye edilmeye çalışılan bir toplum ve zorla yerinden edilmeyi normalleştiren siyasi söylemler, Gazze’yi yalnızca askeri değil, hukuki ve ahlaki bir sınavın merkezine yerleştirdi.

Barbar İsrail soykırımının en büyük mağduru kadınlar ve çocuklardı. Fotoğraf: AA

Öte yandan ateşkes ilanları, sahadaki yıkımı durdurmaya yetmedi. Enkaz altında kaybolan aileler, çalışamaz hale gelen sağlık sistemi ve yardım beklerken hayatını kaybeden çocuklar, çatışmanın “durmuş” sayıldığı anlarda bile soykırımın izlerinin silinmediğini gösterdi.

Bu tablo, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü'nde, uluslararası sistemin insan hakları konusundaki samimiyetini sorgulatan en çarpıcı örnek haline geldi.

Uluslararası hukuk ve yaptırım

Gazze’de yaşananların hukuki karşılığı, tarihte ender görülen bir biçimde uluslararası mahkemelerin gündemine taşındı. Güney Afrika’nın başvurusu üzerine Uluslararası Adalet Divanı, cani İsrail hakkında “soykırım şüphesinin makul olduğu” yönünde değerlendirme yaptı ve sivillerin korunması gerektiğine hükmetti. Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ise savaş suçu ve insanlığa karşı suç iddialarını kapsayan soruşturmaları derinleştirdi.

UCM, Netanyahu ve Gallant hakkındaki tutuklama kararları vererek, tarihi adımlar attı. Fotoğraf: AA

Ancak bu hukuki süreçler, sahadaki uygulamaları durduracak siyasal iradeye dönüşmedi. Mahkeme salonlarında dosyalar açılırken Gazze’de hastaneler vurulmaya, sivil altyapı çökertilmeye devam etti. Hukukun kayda geçirdiği gerçekler ile devletlerin uygulamaya koyduğu politikalar arasındaki bu kopukluk, Gazze’yi “haklı bulunup korumasız bırakılan” bir coğrafya hâline getirdi.

Sistematik soykırım hiç durmadı

Barbar İsrail'in Gazze’deki yıkımı, hayatın sürdürülebilir unsurlarını hedef alan sistematik bir politika olarak ortaya çıktı. Sağlık tesislerinin işlevsiz hale gelmesi, ameliyatların yapılamaması, yoğun bakım ünitelerinin devre dışı kalması ve tıbbi malzeme girişinin kısıtlanması, sivillerin yaşama şansını doğrudan ortadan kaldırdı.

Ateşkese rağmen İsrail Gazze'ye yeterince yardımın girmesini engelleyerek soykırımı devam ettiriyor. Fotoğraf: AA

Buna eşlik eden siyasi söylem ise saldırıların niyetini daha da görünür kıldı. Bazı İsrailli bakanların Gazze halkının başka ülkelere sürülmesini açıkça dillendirmesi, zorla yerinden etmeyi geçici bir sonuç değil, kalıcı bir hedef olarak ortaya koydu. Açlık, susuzluk ve yardımın engellenmesiyle birleşen bu tablo, uluslararası hukukta “kolektif cezalandırma” olarak tanımlanan uygulamaların ötesine geçti.

Çifte standart: Gazze bir ayna

Gazze, bugün hem İsrail’in pervasız ve hesapsız saldırılarının hem de küresel sistemin çifte standartlarının sembolü haline geldi. Avrupa ve Amerika sokaklarında yüz binlerce insan aylarca Filistin için yürüdü. Üniversiteler, sendikalar ve sanat çevreleri ayağa kalktı. Buna karşın devletler düzeyinde bağlayıcı yaptırımlar hayata geçirilmedi.

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının ardından spor, kültür ve ekonomi alanlarında hızla uygulanan yaptırımlar hatırlandığında, Gazze karşısındaki bu sessizlik daha da çarpıcı bir hal aldı.

Birleşmiş Milletler’de alınmak istenen kararlar veto edilirken, insan haklarını korumakla yükümlü kurumlar çoğu zaman yalnızca “endişe” ifade eden açıklamalarla yetindi. Böylece Gazze, insan haklarının evrenselliğinin söylemde kaldığı, uygulamada ise güç dengelerine teslim edildiği bir turnusol kâğıdına dönüştü.

BM, Gazze'de patlayıcı maddelerin sivilleri risk altında bıraktığını bildirdi

Van Der Walt, 2 yılı aşkın süredir İsrail’in yoğun saldırıları altında bulunan Gazze Şeridi’ndeki patlayıcı madde ve patlamamış mühimmat kirliliğine ilişkin soruları yanıtladı.

Gazze’de son 2 yıldır yoğun çatışmalar yaşandığını belirten Van Der Walt, "Bu durum, bölgede ciddi bir patlayıcı madde kirliliğine yol açtı. Bu kirlilik insani yardımların ulaştırılmasını olumsuz etkiliyor, Gazze Şeridi’nin toparlanmasını yavaşlatıyor ve yeniden inşa çalışmalarını son derece tehlikeli hale getiriyor. Sonuç olarak Gazze’deki siviller için büyük bir tehdit oluşturuyor." dedi.

Van Der Walt, patlayıcı madde tehlikesiyle Gazze Şeridi'nin her bölgesinde hemen her gün karşılaştıklarını söyleyerek, "(Hareket halindeki) Aileler patlayıcı maddeye maruz kalma riskiyle karşı karşıya kalıyor." diye konuştu.

Dünyadaki çatışmaların çoğunda görüldüğü gibi en fazla çocukların risk altında olduğunu vurgulayan Van Der Walt, çocukların patlamamış mühimmatlara dokunma eğiliminde olduklarını ve ne olduklarını anlamak istediklerini aktardı.

Van Der Walt, Gazze genelindeki patlayıcı madde kirliliğinin tam ölçeğine ilişkin net verilere sahip olmadıklarını, birçok bölgede patlayıcı madde yoğunluğuna işaret edebilecek güçlü bulguların bulunduğunu anlattı.

"Patlayıcılar ve patlamamış mühimmatların her biri, siviller için eşit ve ciddi bir risk oluşturuyor"

UNMAS’ın Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de çalışmalarını sürdürdüğünü anımsatan Van Der Walt, şöyle devam etti:

"O zamandan bu yana yalnızca erişebildiğimiz alanlarda 650’den fazla tehlikeli madde tespit ettik. Bunların büyük çoğunluğu patlamamış mühimmat ve el yapımı patlayıcılardı. Mayın kullanıldığına veya döşendiğine dair herhangi bir kanıtla karşılaşmadık. Ayrıca misket bombalarına ilişkin de hiçbir bulguya rastlamadık. Dolayısıyla sahadaki en büyük tehdidi patlamamış mühimmatlar ile el yapımı patlayıcılar oluşturuyor. Bunların her biri siviller için aynı derecede ciddi risk yaratıyor ve toplumsal müdahalemizi de tehlikeye atıyor.".

Van Der Walt, Gazze’nin küçük bir coğrafi alana sahip olması ve yoğun nüfusu nedeniyle Suriye ve Lübnan gibi diğer çatışma bölgelerinden daha karmaşık bir yapıya sahip olduğuna dikkati çekerek, "Bu durum, sivillerin patlayıcı mühimmattan kaçınmasını neredeyse imkansız kılıyor. İnsanlar her gün bu mühimmatlarla gerçekten temas ediyor. Küçük kalıntılar bile felaketle sonuçlanabiliyor." ifadelerini kullandı.

Ateşkesten bu yana, BM verilerine göre 774 binden fazla yerinden edilmiş insan hareketinin kayda geçtiğine işaret eden Van Der Walt, bu kişilerin çoğunlukla hasar görmüş binalarda barınmak zorunda kalan aileler olduğunu söyledi.

Van Der Walt, "Gazze'deki yapıların yaklaşık yüzde 81'inin hasarlı veya tamamen yıkılmış olduğu değerlendirildi. Bu enkazın içinde, aralarında gizlenmiş olabilecek patlayıcı mühimmat da var." şeklinde konuştu.

Gazzelilerin evlerine veya evlerinin kalıntılarına dönmesi noktasında nasıl hareket edeceğinin hayati önem taşıdığının altını çizen Van Der Walt, şüpheli bir madde veya hareket eden şüpheli nesnelerle karşılaşmalarının son derece tehlikeli olduğuna dikkati çekti.

"İnsanların karşılaştıkları bu nesnelere dokunmak yerine, her zaman bildirmelerini tavsiye ediyoruz"

Van Der Walt, "Bu nesneler hassastır, her an çalışabilir, patlayabilir. İnsanların can veya mal kaybına yol açacak şekilde yaralanmalarına neden olabilir veya ciddi yaralanmalara neden olabilecek zehirli maddeler salabilirler. İnsanların karşılaştıkları bu nesnelere dokunmak yerine, her zaman bildirmelerini tavsiye ediyoruz. UNMAS'ın çevrim içi bir bildirim sistemi var. Bildirimi aldıktan sonra değerlendirme yapan ve bölgede güvenlik çemberi oluşturan veya herhangi bir tehdit oluşturmuyorsa topluluklara güvence veren uzmanlarımız var. Çünkü patlayıcı mühimmatın sadece fiziksel bir tehdit oluşturmadığını, aynı zamanda insanlar üzerinde psikolojik etkisi olduğunu anlamalıyız." dedi.

Yaşanan tüm zorluklara rağmen ortaklarıyla birlikte Gazze'deki çalışmalarını sürdürdüklerinin altını çizen Van Der Walt, burada bulunmalarının patlayıcı mühimmat riskini azalttığını belirtti.

Van Der Walt, ortaklarına ve insanlara hayat kurtarıcı bilgiler ulaştırarak tehlikelerin önüne geçtiklerini anlattı.

"Yeniden inşa çalışmalarının her aşamasında patlayıcı tehditler göz önünde bulundurulmalı"

Bu süreçte uluslararası toplumdan hayati bağış fonları aldıklarını ve bu sayede Gazze'deki saldırılar boyunca mayın temizleme faaliyetleri yürüttüklerine değinen Van Der Walt, ateşkesin, operasyonları genişletmek için ilk adım olduğunun altını çizdi.

Van Der Walt, şunları kaydetti:

"Patlayıcı mühimmatın temizlenmesi ise önümüzdeki yıllarda ele almamız gereken uzun vadeli bir zorluk. Bu, aylar içinde çözebileceğimiz bir şey değil. Gazze'deki yapıların yüzde 81'i hasar gördü veya yıkıldı. Kurtarma, yeniden inşa çalışmalarının her aşamasında patlayıcı tehditler göz önünde bulundurulmalı. (İnsani amaçlı patlamamış mühimmat temizliği) Yalnızca bağışçılardan değil, aynı zamanda insani yardım ortakları yetkililer ve halkın kendisinden de sürekli destek gerektiriyor. Nihayetinde, güçlerimizi birleştirerek ve birlikte çalışarak, önümüzdeki dönemde patlayıcı mühimmat tehdidine karşı gerçekten sürdürülebilir bir etki oluşturabileceğiz."