Dünyadan Haberler

Rutte, Türk sanayisinin İttifak'ın caydırıcılık ve savunması için gerekli çıktıyı sağladığını söyledi

Rutte, Brüksel'deki karargahta yapılan Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ardından basına açıklamalarda bulundu.

"Gerçek ve kalıcı tehlikelerle karşı karşıyayız." diyen Rutte, Rusya'nın bir yandan kış bastırırken Ukrayna halkını ve kritik altyapısını giderek daha fazla hedef aldığını, diğer yandan müttefik hava sahasını ihlal ettiğini, siber saldırılar düzenlediğini ve deniz altı altyapısını haritalamak için casus gemileri konuşlandırdığını söyledi.

Rutte, "Bu olaylar, sarsılmaz bir teyakkuz ihtiyacının altını çiziyor. Güç, birlik ve kararlılıkla karşılık vermeye devam etmeliyiz." değerlendirmesini yaptı.

Bugünkü toplantının kilit odak noktasının savunma yatırımları olduğunu belirten Rutte, "Bakanlar, Lahey Zirvesinde verilen ve savunmaya yıllık gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYİH) yüzde 5'ini yatırma taahhüdüne doğru güvenilir bir yol haritası oluşturmak için devam eden planlamayı görüştüler. Bu, hava savunması için gelişmiş sistemler de dahil olmak üzere kolektif savunmamız için gerekli olan temel yetenekleri geliştirip tedarik edebilmemizi sağlayacaktır." diye konuştu.

Rutte, Ukrayna konusunda da "ABD Başkanı Donald Trump'ın adil ve kalıcı bir barış sağlama yönündeki sürekli çabalarını büyük memnuniyetle karşılıyorum. Bu, bu çatışmanın çözümü için hayati önem taşıyor ve ABD'nin bu çabaya öncülük etmesini destekliyoruz." dedi.

Müzakereler devam ederken, Ukrayna'nın askeri olarak desteklenmesinin de elzem olduğunun altını çizen Rutte, bugün, Kanada, Almanya, Hollanda, Norveç ve Polonya'dan ek taahhütler aldıklarını duyurdu.

Rutte, müttefiklerin üçte ikisinden fazlasının Ukrayna'nın Öncelikli İhtiyaçlar Listesi (PURL) programı için taahhütlerde bulunduğunu, ayrıca Avustralya ve Yeni Zelanda'nın da katkıda bulunacağını duyurduğunu dile getirdi.

PURL kapsamındaki toplam taahhütlerin 4 milyar doları aştığına ve yılın tümü için 5 milyar dolara ulaşma hedefinin sağlanacağına işaret eden Rutte, "Bu yardım akışı çok önemli. Ve herkesi taahhütlerini hızlandırmaya tekrar çağırıyorum." ifadesini kullandı.

Rutte, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e seslenerek, "Putin bizden daha uzun süre dayanabileceğine inanıyor, ancak hiçbir yere gitmiyoruz. Bugün yanıldığının açık bir işaretini daha gördük. Ukrayna'ya desteğimizi güçlendiriyor ve Rusya üzerindeki baskıyı artırıyoruz. Bu, Rusya'nın gölge filosuna karşı koymayı ve Kremlin için stratejik ikilemleri ortadan kaldıracak diğer önlemleri içeriyor." diye konuştu.

Genel Sekreter, "NATO bir savunma ittifakıdır. Savunma ittifakı olarak kalacağız. Ancak şunu da unutmayın ki 1 milyar insanımızı korumak ve topraklarımızı güvence altına almak için gerekeni yapmaya hazırız ve istekliyiz." dedi.

Zorunlu askerlik uygulamaları

Rutte, son dönemde Avrupa ülkelerinin ordularını güçlendirme, zorunlu askerlik gibi uygulamalara başvurmasıyla ilgili soruyu yanıtladı.

Rusya'nın devlet bütçesinin yılda yaklaşık 200 milyar dolara karşılık gelen yaklaşık yüzde 40'ını savunmaya harcadığına dikkati çeken Rutte, şöyle devam etti:

"Bu 200 milyarlık satın alma gücü, ekonomilerimizin farklı yapısı nedeniyle Avrupa'da bizden daha yüksek. Şu anda GSYİH'lerinin yaklaşık yüzde 10'unu savunmaya harcıyorlar. Rus Silahlı Kuvvetleri'nin hızla güçlenmesi, tepki vermemiz gerektiği anlamına geliyor. Bu da yüzde 3,5'i temel savunmaya harcanmak üzere yüzde 5'lik bir savunma taahhüdü anlamına geliyor. Bu elbette (ordudaki) üniformalı erkek ve kadınlarla ilgili, ancak aynı zamanda savunma sanayi üssünün gerekli çıktıyı sağlayabilmesini de sağlamakla ilgili. Türkiye'deki savunma sanayi üssünüz gibi, 3 binden fazla şirket, bu savunma sanayi üssünün bir kısmı, caydırıcılık ve savunma için gerekli çıktıyı sağlıyor. Ancak karar her ülkenin kendisine kalmış."

Rutte, "Zorunlu askerlik uygulayan bazı ülkeler olacak. Zorunlu askerliği tartışan veya bunu daha gönüllü hale getiren modeller uygulayan bazı ülkeler olacak, örneğin Almanya'daki son kararlar gibi." dedi.

Ukrayna'da barış müzakereleri

Rutte, NATO'nun ileride Ukrayna barış müzakerelerinde ne gibi rolü olacağı sorusunu "Dün de söylediğim gibi, NATO ile ilgili konular barış sürecinin bir parçası olarak ele alınacaksa, bu ayrı bir şekilde ele alınacaktır." şeklinde cevapladı.

Washington'un barış müzakereleri için Moskova ve Kiev'le irtibata geçmesinin önemli olduğunu kaydeden Rutte, Rusya-Ukrayna savaşındaki çıkmazı aşmanın ve diğer ülkelerin de bu yolu takip etmesini sağlamanın "NATO ve dünyanın en güçlü ülkesi olarak" ABD'ye düştüğünü söyledi.

Rutte, Ukrayna'da barış sağlanması için adım adım gidilmesi gerektiğini belirterek, "Ekibim, bu süreçte azami düzeyde yardımcı olmak için Beyaz Saray, Dışişleri Bakanlığı ve ABD tarafındaki tüm ilgili aktörlerle yakın işbirliği içinde çalışıyor, çünkü bunu çok önemli buluyoruz." diye konuştu.

Herkesin olası barış durumunda güvenlik garantileri bulunan egemen bir Ukrayna olması konusunda hemfikir olduğunu belirten Rutte, bu şekilde Rusya'nın "tepkinin yıkıcı olacağını bileceği için ileride saldırıya kalkışmayacağını" söyledi.

Rutte, müttefiklerin üçte ikisinden fazlasının NATO'nun Amerikan silahları ve ekipmanlarının Ukrayna'ya tedarikini içeren "Ukrayna'nın Öncelikli İhtiyaçlar Listesi" (PURL) programına katkıda bulunduğunu, bir ya da iki ülkenin de bu konuda çalışma yürüttüğünü aktararak Hollanda, Kanada ve Almanya gibi bazı müttefiklerin buradaki yükün paylaşılması için çağrıda bulunduğunu kaydetti.

Avrupa Birliği'nin (AB) dondurulmuş Rus varlıklarını kullanarak Ukrayna'ya tazminat kredisi sağlama planını da bugünkü toplantıda "dolaylı yoldan" masada bulundurduğunu aktaran Rutte, bu konunun esasen AB düzeyinde tartışıldığını, NATO'nun konu hakkında resmi pozisyonunun bulunmadığını söyledi.

Rutte, planın yürürlüğe koyulmaması halinde Ukrayna'ya "yalnız bırakılamayacağını ve paranın "bir başka şekilde" Kiev'e gönderilmesi gerektiğini belirtti.

Çin'in yükselişi

Rutte, bir soru üzerine Çin'in Rusya'ya verdiği desteğin kritik olduğunu, diğer yandan bu ülkenin kendi silahlı kuvvetlerini de hızla kurduğunu belirterek, "Bildiğimiz bir şey var ki, şeffaflık eksikliğine rağmen, bu on yılın sonunda bin nükleer savaş başlığına ulaşacaklar. Şu anda ABD'den daha fazla donanma gemisine sahipler. Elbette büyük bir gemi inşa endüstrileri var. Zaten büyük ölçüde gelişmiş bir savunma sanayi üssüne sahipler. Dünyanın en büyük savunma sanayi şirketlerinden bazıları artık Çin'den." diye konuştu.

Bilim insanları, yüze dolgu yaptıranları, doku kaybı ve körlük gibi komplikasyonlar konusunda uyardı

Brezilya'daki Sao Paulo Üniversitesinden Dr. Rosa Sigrist ve ekibi, Mayıs 2022 ila Nisan 2025'te Brezilya, Kolombiya ve Şili'deki dört radyoloji merkezi, Hollanda'daki bir dermatoloji merkezi ve ABD'deki bir plastik cerrahi merkezinde yapılan başarısız 100 dolgu işlemini inceledi.

Araştırmada, ultrason taramaları sonucunda kırışıklıkları gidermek ve belirli bölgeleri şekillendirmek için kullanılan dermal dolgu işlemi sonucunda yüzdeki damarlarda kan akışının durduğu gözlemlendi.

Başaraştırmacı Dr. Sigrist, İngiliz yayın kuruluşu BBC'ye yaptığı açıklamada, her ne kadar nadir görülse de dolgu maddesinin damarlara ya da bunun çok yakınına enjekte edilmesiyle ortaya çıkan bu tür komplikasyonların tedavi edilmezse doku ölümüne ve yüz deformasyonuna yol açabileceği uyarısında bulundu.

Özellikle burun çevresinin riskli enjeksiyon bölgesi olduğuna dikkati çeken Sigrist, burundaki damarların başın bazı çok önemli bölgeleriyle bağlantılı olduğunu ve bu damarların zarar görmesi halinde cilt hasarı, körlük, felç gibi ciddi komplikasyonların meydana gelebileceğini vurguladı.

Kliniklere enjeksiyonun yapılacağı yeri planlamak için ultrason kullanmalarını tavsiye eden Sigrist, komplikasyon ortaya çıkması durumunda ultrasonun tedavi edilecek yeri belirlemeye yardımcı olabileceğini kaydetti.

Sigrist, "Eğer ultrason bulgusunu görebilirsek, tıkanmanın meydana geldiği tam noktayı belirleyebiliriz." dedi.

Çalışma, bu hafta, Kuzey Amerika Radyoloji Derneğinin yıllık kongresinde sunulacak.

"Kan damarlarının yerini haritalandırmak, tedavi öncesinde değerli bilgiler sağlar"

İngiliz Estetik Plastik Cerrahlar Derneği (BAAPS) Başkanı Nora Nugent da ultrasonun birçok cerrahi ve tıbbi işlem açısından çok yararlı olduğunu vurgulayarak, "Kan damarlarının yerini haritalandırmak, şüphesiz ki tedavi öncesinde değerli bilgiler sağlar." ifadesini kullandı.

İngiltere hükümeti, ağustosta kozmetik işlemlere kısıtlamalar getirmeyi planladığını açıklamıştı.

Buna göre, yüksek riskli işlemlerin sadece "uygun niteliklere sahip" sağlık profesyonellerince uygulanması önerilmiş, dolgu ile botoks kliniklerinin lisans alması için daha sıkı standartları karşılamaları gerektiği vurgulanmıştı.

Bilimsel araştırma: Yaşlanan hücreler yeniden gençleştirilebilir

Hücrelerimizin çoğunda bulunan mikroskobik enerji santralleri olan mitokondriler, yaş ilerledikçe sayıca azalır, yavaşlar ve yıpranır. Mitokondrilerin kapasitesinin düşmesi ise beyinden kalbe kadar birçok hastalığın ortaya çıkmasına katkıda bulunur.

Bu yeni araştırmada bilim insanları, yaşlanan hücreleri genetik müdahale veya ilaç kullanmadan canlandırmanın bir yolunu buldu. Biyomedikal mühendisi Akhilesh Gaharwar, bu süreci "Sağlıklı hücreleri, yedek bataryalarını zayıf olanlarla paylaşmaları için eğittik," şeklinde açıklıyor.

Nanoflower (Nano Çiçekler) teknolojisi nedir?

Araştırmacılar, bu süreci tetiklemek için "Nanoflower" (Nano Çiçekler) adı verilen özel, çiçek şeklindeki parçacıkları kullandı. Molybdenum disülfit bileşiğinden yapılan bu nanoflower'lar, hedef dokulardaki zararlı oksijen moleküllerini (reaktif oksijen türlerini) sünger gibi emme yeteneğine sahip.

Bu zararlı oksijen moleküllerinin ortamdan temizlenmesi, kök hücrelerde mitokondri üretimini birkaç kat artıran genlerin ifadesini tetikliyor.

Güç paylaşımı: Hasarlı hücreler canlanıyor

Kök hücreler doğal olarak mitokondri paylaşma yeteneğine sahiptir. Ancak nanoflower'lar sayesinde, laboratuvar deneylerinde bu kök hücreler normalden çok daha fazla enerji santraline sahip oldu.

Araştırmacılar, normalde beklenenden iki kat daha fazla mitokondri paylaşıldığını bildirdi.

Kalp kasında bulunan düz kas hücrelerinde mitokondri transferi sayesinde canlılık üç ila dört kat arttı.

Zararlı kemoterapiye maruz kalan kalp hücrelerinde bile tedavi edilen hücrelerin hayatta kalma oranı önemli ölçüde iyileşti.

Geleceğe yönelik büyük umut

Bilim insanları, bu yaklaşımın teorik olarak vücudun herhangi bir yerindeki hücreleri gençleştirmek için kullanılabileceğini düşünüyor: Kalp hastalıkları için kalbe yakın, kas erimesi (musküler distrofi) gibi sorunlar için doğrudan kaslara enjekte edilebilir.

Araştırmacı John Soukar, "Bu, çok çeşitli vakalar için kullanılabilecek oldukça umut verici bir yaklaşım ve sadece başlangıç," diyor.

Araştırmacılar, şu an erken aşamada olduklarını kabul etseler de, bu heyecan verici adımın yaşlanan dokuları kendi biyolojik mekanizmalarını kullanarak "şarj etme" potansiyeline sahip olduğunu belirtiyor. Eğer bu doğal güç paylaşım sistemi güvenle desteklenebilirse, bir gün hücresel yaşlanmanın bazı etkilerini yavaşlatmaya ve hatta tersine çevirmeye yardımcı olabilir.

Araştırma, PNAS dergisinde yayımlandı.

CNN araştırmasına göre katil İsrail ordusu, öldürdüğü Filistinlilerin cesetlerini açık alanda çürümeye terk etti

CNN, Gazze'nin kuzeyindeki Zikim Sınır Kapısı çevresinden yüzlerce video, fotoğraf, görgü tanığı ifadesi ve yerel yardım kamyonu şoförlerinin röportajlarını inceleyerek bir araştırma yürüttü.

İnceleme sonucunda insani yardım almak için sınır kapısı yakınlarında bulunan Filistinlilerin İsrail ordusu tarafından ayrım gözetilmeden öldürüldüğü tespit edildi.

Araştırmada ayrıca, İsrail ordusunun öldürdüğü bu kişilerin cesetlerini buldozerlerle sığ ve işaretsiz mezarlara gömdüğü, bazı durumlarda ise cesetlerin askeri bölgede açık alanda çürümeye terk edildiği ortaya çıkarıldı.

İsrail ordusu ise Zikim çevresindeki buldozerlerin varlığının, tehditlerle başa çıkmak veya "rutin mühendislik ihtiyaçları" gibi operasyonel amaçlar için kullanıldığını savundu.

İsrail ordusu, yardım almaya giden siviller üzerine sürekli ateş açtı

Araştırmada, 11 Eylül'de sosyal medyada paylaşılan ve coğrafi konumu belirlenen iki video incelenerek, Filistinlilerin Zikim bölgesinde un çuvalları taşırken dahi sürekli ateş altında kaldığı tespit edildi.

Montana Eyalet Üniversitesinden adli ses uzmanı Robert Maher, bu videoları analiz ederek atışların çekim yerinden yaklaşık 340 metre uzaklıkta yapıldığını belirledi ve bu mesafe, İsrail ordusunun o anki pozisyonuyla uyumlu bulundu.

CNN tarafından incelenen görüntü ve fotoğraflar, "tehlikeli koşullar" sebebiyle sivillerin ya da sivil savunma ekiplerinin Zikim'den çıkaramadığı çok sayıda cesedin bulunduğunu ortaya koyuyor.

İki görgü tanığı 15 Haziran'da CNN'e, aç Filistinlilerin etrafında olduğu bir yardım kamyonuna İsrail askerlerinin ateş açtığını ve çok sayıda kişinin vurulduğunu bildirerek, sivil savunma görevlilerinin olay yerine ancak günler sonra girmesine izin verildiğini aktardı.

Bir görevli, buldukları cesetlerin çürümüş olduğunu ve köpeklerin cesetlerin bazı kısımlarını yediği izlerini gördüklerini kaydetti.

CNN tarafından coğrafi konumu saptanan videolar da devrilmiş kamyon çevresinde kısmen gömülü çürümüş cesetleri ve bölgedeki bir sokak köpeğini göstererek söz konusu tanıklıkları doğruladı.

Zikim rotasında çalışan yardım kamyonu şoförleri, CNN'e yaptıkları açıklamalarda, bölgede dağılmış ve çürümüş cesetlerin sık görülen bir durum olduğunu ve İsrail buldozerlerinin zaman zaman bunları kuma gömdüğünü aktardı.

Şoförlerin bu ifadeleri, uydu görüntüleri ve fotoğraflarla desteklendi.

Yardım güzergahının açıldığı haziran ortasından 12 Eylül'deki kapanışına kadar, Zikim Sınır Kapısı çevresinde buldozer faaliyetlerinin izleri gözlemlendi. Bu kapsamda haziran ortasında devrilen kamyonun bulunduğu yerden yaklaşık 400 metre uzakta, bir buldozerin 30 metrekarelik bir toprak alanını yığın halinde biriktirdiği tespit edildi.

Görgü tanıklarından Adel Mansour, 17 yaşındaki kayıp oğlunu ararken yaşadıklarını anlatarak, "Cesetlerin karton yardım kutularıyla birlikte buldozerle ezilmiş olduğunu gördüm. Üst üste yığmışlar." dedi.

İsrail'in öldürdüğü kişilere uyguladığı kötü muamele Zikim'le sınırlı değil

İsrail ordusunun öldürdüğü kişilere ölüm sonrasında bile uyguladığı kötü muamelenin Zikim Sınır Kapısı ile sınırlı olmadığı belirtildi.

Netzarim Koridoru'ndaki bir karakolda görev yapmış bir İsrail askeri, 2024 yılının başlarında 9 Filistinli sivilin cesedinin üs çevresinde neredeyse iki gün boyunca çürümeye terk edildiğini ve bu sırada köpeklerin cesetleri yediğini kaydetti.

2023'ün sonlarında Gazze'deki İsrail birliklerini denetleyen komuta merkezinde görev yapan bir yüzbaşı, öldürülen bir Filistinlinin cesedinin, merkezdeki subaylar tarafından buldozerle yol kenarındaki bir çukura itilmesine karar verildiğini ifade etti.

Gazze'deki Şifa Hastanesinin bahçesine defnedilen cenazelerin nakline başlanacak

Bakanlıktan yapılan açıklamada, Şifa Tıp Kompleksi yönetiminin "yıkılan binalar ve bölümlere alternatif olacak sahra genişletmeleri kurarak merkezdeki sağlık hizmetini yeniden düzenleme ve rehabilite etme" üzerinde çalıştığı belirtildi.

Bu çerçevede kompleksin bahçesinde defnedilmiş cenazelerin nakline 7 Aralık 2025'ten itibaren başlanacağını, ölenlerin yakınlarının hastane yönetimiyle iletişime geçmesi istenen açıklamada, "Bu tarihten sonra tüm cenazeler kimliği belirlenemeyen olarak kabul edilecek ve Deyr el-Belah mezarlığına nakledilecektir." denildi.

Gazze Şeridi'nde İsrail'in soykırımı sırasında özellikle Gazze kentinin abluka altındaki bölgelerinde ve kuzey kesimdeki cenazeler, geçici ve toplu mezarlara gömülmüştü. Bu durum, insanların cenazelerini okul bahçelerine, hastanelere, sokaklara ve pazar yerlerine rastgele gömmesine yol açmıştı.

Şifa Hastanesi de İsrail'in saldırısı sırasında Filistinlilerin cenazelerini gömdükleri yerler arasındaydı.

Soykırım sırasında İsrail ordusu ilki Kasım 2023'te, ikincisi Mart 2024'te olmak üzere söz konusu hastaneye 2 kez baskın düzenledi. Bu baskınlar, hastanenin bazı binalarının ve bölümlerinin tamamen yıkılmasına ve yakılmasına neden oldu.

Gazze'deki Hükümetin Medya Ofisine göre, sağlık ekipleri Mayıs 2024'te Şifa Hastanesi içinde bir toplu mezar keşfetti ve bu mezardan düzinelerce ceset çıkarıldı.

Söz konusu toplu mezarların "İsrail ordusunun Şifa'da gerçekleştirdiği soykırımın ve işlediği tarihi suçun bir parçası olduğu ve bu süreçte yaklaşık 400 kişinin infaz edildiği" kaydedilmişti.

Güney Kore ile ABD, ortak nükleer yakıt girişimi kurma konusunda anlaştı

Güney Kore'de yayın yapan The Chosun Daily gazetesinin haberine göre Lee, başkent Seul'de düzenlenen basın toplantısında, ülkesinin nükleer alanda attığı adımlara ilişkin konuştu.

Lee, Trump'ın, kullanılmış nükleer yakıtın yeniden işlenmesi veya uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin Güney Kore'de yapılmasını ve bunlar için iki ülke arasında yüzde 50'ye yüzde 50 ortak girişim kurulmasını önerdiğini aktardı.

Ortak girişime yönelik görüşmelerin "iyi geçtiğini" belirten Lee, sonraki aşamalar için ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick'in görevlendirildiğini kaydetti.

Lee, 29 Ekim'de Trump ile görüşmesinde imzalanan anlaşma kapsamında Güney Kore'nin nükleer enerjiyle çalışan denizaltı geliştirme planının ABD'den onay aldığını belirtmişti.

İki ülke arasında imzalanan ticaret ve güvenlik anlaşmalarına ilişkin yayımlanan ortak bilgi notu, Güney Kore'nin nükleer enerjiyle çalışan denizaltı inşa etme planının yanı sıra kullanılmış nükleer yakıtı yeniden işlemesine dair teklifinin ABD tarafından onaylanmasını öngören yeni güvenlik anlaşmalarını da kapsıyordu.

Soykırımcı İsrail'in Gazze'ye saldırılarında can kaybı 70 bin 117'ye yükseldi

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklamada, İsrail’in saldırılarında yaşanan can kayıpları ve yaralanmalar ile enkazdan yeni çıkartılan cenazelere ilişkin son verileri paylaştı.

İsrail saldırılarıyla, son 48 saatte biri enkaz altından çıkarılan 5 Filistinlinin naaşı ile 13 yaralının hastanelere ulaştırıldığı bildirildi.

Ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana düzenlenen saldırılarda ise 360 kişinin öldüğü, 922 kişinin yaralandığı, enkaz altından da 617 kişinin cesedinin çıkarıldığı kaydedildi.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne Ekim 2023'te başladığı saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısının ise 70 bin 117'ye, yaralıların sayısının 170 bin 999'a yükseldiği aktarıldı.

Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşması

ABD Başkanı Donald Trump, 9 Ekim'de Mısır'da devam eden müzakerelerde İsrail ile Hamas'ın Gazze'de ateşkes planının ilk aşamasını onayladığını duyurmuştu.

Müzakerelerin yapıldığı Mısır'da imzalanan anlaşma İsrail hükümetinin onayıyla 10 Ekim'de devreye girmişti.

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde varılan ateşkese rağmen zaman zaman çeşitli iddialarla Filistinlileri hedef alan saldırılarda bulunuyor.

Hava kirliliğiyle mücadele eden Delhi'de 3 yılda 200 binden fazla solunum yolu enfeksiyonu görüldü

Hindistan'da NDTV kanalının haberine göre, Hindistan Sağlık ve Aile Refahı Bakanlığı ile Hindistan Tıbbi Araştırma Konseyi (ICMR) kentsel alanlarda artan hava kirliliğiyle solunum yolu rahatsızlıkları arasındaki ilişkiyi inceledi.

Bakanlık yetkilileri, araştırma sonuçlarına ilişkin parlamentoda yaptıkları açıklamada, akut solunum yolu enfeksiyonu vakaları ile hava kirliliği seviyesi arasında doğrudan ilişki tespit edildiğini aktardı.

Açıklamada, 2022–2024 döneminde Delhi Ulusal Başkent Bölgesi'ndeki 6 devlet hastanesine, 200 binden fazla kişinin akut solunum yolu enfeksiyonu şikayetiyle başvurduğu belirtildi.

Delhi'deki 6 büyük hastanede 2022'de 67 bin 54, 2023'te 69 bin 293 ve 2024'te 68 bin 411 akut solunum yolu vakası kaydedildiği bilgisi paylaşıldı.

Vakaların 30 bin 420'sinin, yani yaklaşık yüzde 15'inin hastaneye yatırılmak zorunda kaldığı ifade edilen açıklamada, özellikle 2024'te yatış gerektiren hasta sayısında keskin artış gözlemlendiği vurgulandı.

Ayrıca 2022-2025 yıllarında, özellikle Delhi olmak üzere büyük şehirlerde astım, KOAH ve akciğer enfeksiyonları nedeniyle ayakta tedavi ve hastaneye yatışlarda artış gözlendiği kaydedildi.

Bu durum, bölgede ciddi sorun haline gelen hava kirliliği krizinin sağlığa verdiği zararı gözler önüne serdi.

Gazze’de kaybolan çocuk sesleri

İsrail'in büyük bir soykırım yaptığı Gazze’de çocuklar konuşmuyor çünkü Gazze’de hayat, uzun zamandır yalnızca bombalarla değil, susuzlukla, açlıkla ve çaresizlikle kuşatma altında. İşgalci İsrail’in aylar süren saldırıları sırasında hedef alınan hastaneler, doğrudan vurulan ambulanslar, yıkılan doğum servisleri ve çalışamaz hâle gelen yoğun bakım üniteleri, çocuklar için hayata tutunmanın en temel güven duygusunu ortadan kaldırdı.

Elektriksiz bırakılan yoğun bakım odalarında hayatını kaybeden bebekler, ameliyatsız tedavi edilmeye çalışılan yaralı çocuklar ve oksijensiz kalan hastalar, Gazze’de ölümün nasıl sıradanlaştırıldığını gözler önüne serdi.

{ilgili-metin-[{title}Gazze’de nüfusun büyük bölümü temiz suya düzenli erişemiyor. Çocuklar arasında yetersiz beslenme oranları kritik seviyelere ulaştı.{title}{source}Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi{source}{theme}grey{theme}]}

Bu yıkım, sadece bombaların rastgele düşmesinin sonucu değildi. Uluslararası kuruluşların raporlarına göre Gazze’de uygulanan abluka, sistematik bir yok etme politikasının parçası haline geldi. Temiz suya erişim büyük ölçüde kesildi, insanlar deniz suyunu arıtmaya çalıştı, çocuklar ise tuzlu ve kirli su içmek zorunda kaldı.

İsrail soykırımda binlerce Gazzeli çocuk şehit oldu. Fotoğraf: AA

Öte yandan açlık, geçici bir kriz olmaktan çıkıp gündelik bir gerçekliğe dönüştü. Un, ekmek, bebek maması ve temel gıdalar ya hiç girmedi ya da kısıtlı biçimde ulaştırıldı. İşgalci İsrail, insani yardım girişlerini bilinçli şekilde engelledi; yardım tırları sınırda bekletildi, konvoylar vuruldu ya da geri çevrildi.

Birleşmiş Milletler ve uluslararası insani yardım örgütleri, Gazze’yi modern tarihin en ağır insani felaketlerinden biri olarak tanımlıyor. Açlıktan ölen çocuklar, yetersiz beslenme nedeniyle gelişimi duran bebekler ve günlerce tek öğünle hayatta kalmaya çalışan aileler, bu tablonun sıradan parçaları haline geldi. Çocuklar için evler güvenli alan olmaktan çıktı; hastaneler umut değil korku sembolüne dönüştü. Yardım kelimesi ise çoğu zaman ulaşılmayan bir vaat olarak kaldı.

Bu koşullarda büyüyen çocuklar konuşmayı değil, hayatta kalmayı öğrendi. Sürekli bombardıman tehdidi altında, açlıkla geçen günlerin ortasında, kayıpların olağanlaştığı bir ortamda kelimeler anlamını yitirdi. Gazze’de binlerce çocuk, işgalci İsrail’in yürüttüğü barbar soykırımın yalnızca tanığı değil; bu politikanın doğrudan hedefi hâline geldi. Susmak, bu çocuklar için bir tercih olmaktan çıkarak, yaşadıkları büyük korkunun ve çaresizliğin sonucu oldu.

Bombalar sustu, korku çocukların içinde kaldı

Gazze’de çocuklar için tehlike yalnızca saldırı anlarında yaşanmadı. Geceleri patlama ihtimaliyle uyumak, gündüz açlıkla hayata tutunmak, her an bir yakınını kaybetme korkusuyla yaşamak, çocukların zihninde kalıcı bir alarm hali yarattı. Psikologlara göre bu sürekli tehdit algısı, çocukların kendini ifade etme becerisini baskılıyor.

{ilgili-metin-[{title}Gazze’deki çocuklar “modern tarihin en büyük çocukluk travmalarından biri” ile karşı karşıya. Uzun süreli sessizlik, konuşma bozuklukları ve içe kapanma vakaları hızla artıyor.{title}{source}Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'{source}{theme}grey{theme}]}

Aileler, çocuklarının saldırıların ilk haftalarında konuşabildiğini ancak aylar ilerledikçe tamamen içine kapandığını anlatıyor. Bombalar dursa bile korku susmuyor. Sessizlik, travmanın dışavurumu hâline geliyor. Gazze’de konuşmayan çocuklar, yaşananların geride kalmadığını; çocukların iç dünyasında yaşamaya devam ettiğini gösteriyor.

Barbar İsrail soykırımın en büyük mağduru çocuklar. Fotoğraf: AA

Okul yok, oyun yok, kelimeler de yok

İşgalci İsrail saldırılarında hedef alınan okullar, çocuklar için yalnızca eğitim alanı değildi. Okullar, çocukların konuştuğu, oyun oynadığı, kelimelerle dünyayı anlamlandırdığı güvenli alanlardı. Bu alanlar yok edildi. Öğretmenler hayatını kaybetti ya da yerinden edildi. Çocuklar aylarca akranlarıyla bir araya gelemedi.

Oyun alanları molozlara dönüştü. Sokaklar artık kaçış güzergâhı. Böyle bir ortamda büyüyen çocuklar, sesi bir iletişim aracı değil; dikkat çekmek anlamına gelen bir risk olarak algılamaya başladı. Sessizlik, hayatta kalmanın bir yolu haline geldi.

Diğer taraftan Gazze’de konuşmayan çocukların birçoğu, bombardıman altında bağıran, ağlayan ya da panik yaşayan akranlarını gördü. Bu anlar, çocuk zihninde konuşmayı tehlikeyle eşleştirdi. Uzmanlara göre birçok çocuk için susmak, bilinçdışı bir savunma mekanizması.

Bazı çocuklar yalnızca aile bireyleriyle fısıltıyla konuşabiliyor. Bazıları hiçbir şekilde konuşmuyor; yalnızca bakışlarıyla tepki veriyor. Ortak nokta ise şu: çocuklar kelimelerle dünyayı açıklamaktan vazgeçmiş durumda.

İşgalci İsrail, ateşkese rağmen Gazze'de ilaç girmesine izin vermiyor. Fotoğraf: AA

Psikolojik destek çöktü, travma derinleşiyor

Gazze’de ruh sağlığı hizmetleri neredeyse tamamen çöktü. Hastaneler hedef alındı, psikolojik destek merkezleri kapandı. Uzmanların önemli bir kısmı ya hayatını kaybetti ya da Gazze’yi terk etmek zorunda kaldı. Mevcut koşullarda binlerce çocuk yaşadığı travmayla tek başına baş etmeye çalışıyor.

{ilgili-metin-[{title}Gazze’de sağlık sisteminin büyük kısmı çalışamaz hâlde. Psikolojik destek hizmetleri neredeyse tamamen durmuş durumda.{title}{source}Dünya Sağlık Örgütü{source}{theme}red{theme}]}

Bu durum, bireysel bir sorun olmanın ötesinde, toplumsal bir kırılmayı işaret ediyor. Bugün susan çocuklar, yarının yetişkinleri olacak. İfade edilemeyen travmalar, ilerleyen yıllarda derin sosyal ve psikolojik yaralar olarak ortaya çıkma riski taşıyor.

Soykırımcı İsrail ordusu, Gazze kentinde konutları yıktı, Han Yunus'u topçu atışıyla bombaladı

Görgü tanıklarından alınan bilgilere göre, İsrail ordusu, Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye Mahallesi'nde işgal ettiği bölgelerde çok sayıda binayı patlatarak yıktı.

İsrail askerleri ayrıca Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un doğusunda yer alan bölgeleri, topçu atışıyla bombaladı.

İsrail ordusunun saldırılarının can kaybı ya da yaralanmaya ilişkin henüz bilgi verilmedi.

Gazze Şeridi'nde 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasını hemen her gün ihlal eden İsrail ordusu, Filistinlilere yönelik saldırılarına aralıksız devam ediyor.

İsrail ordusu, anlaşmaya göre "Sarı Hat" olarak tanımlanan, İsrail sınırına kadar Gazze Şeridi'nin doğusunu tamamen işgal altında tutuyordu. Ancak İsrail, sözde tampon bölge oluşturma bahanesiyle işgali hattın ötesine taşıyarak yüzde 60'lık alana yaydı.

Gazze'deki hükümetin Medya Ofisi, İsrail ordusunun ateşkesin ilk 50 gününde 357 Filistinliyi öldürdüğünü duyurmuştu.

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı: İsrail saldırılarında uzuvlarını kaybeden 6 bin kişi çok zor koşullar altında

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, "3 Aralık Dünya Engelliler Günü" vesilesiyle yaptığı açıklamada, saldırılarda uzuvlarını yitiren Filistinlilerin sağlık duruma ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Uzuvlarını kaybeden yaklaşık 6 bin engelli Filistinlinin yüzde 25'inin çocuklardan oluştuğu ve küçük yaştan itibaren kalıcı sakatlık yaşadıkları vurgulandı.

Açıklamada, "Binlerce yaralı ve aileleri derin bir insani trajedi yaşıyor. Bu durum, rehabilitasyon hizmetleri ile psikososyal desteğe acil şekilde ihtiyaç duyulduğunu gösteriyor." ifadelerine yer verildi.

Filistin Sağlık Bakanlığından 9 Kasım'da yapılan açıklamada, İsrail'in 8 Ekim 2023'te başlattığı ve 2 yıl süren soykırım boyunca Gazze'de 5 bini aşkın amputasyon gerçekleştirildiği belirtilmişti.

Gazze Şeridi'nin, nüfusa oranla dünyada en fazla ampute çocuk sayısının kayda geçtiği yer olduğu bilgisine yer verilmişti.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne Ekim 2023'te başladığı saldırılarda 70 bin 112 kişinin hayatını kaybettiği, 170 bin 986 kişinin yaralandığı açıklandı.

Almanya, İsrail yapımı Arrow 3 savunma sistemini aktifleştiriyor

Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, Alman Haber Ajansına (DPA) yaptığı açıklamada, Arrow 3 hava savunma sisteminin ülkesini ve ortaklarını önemli ölçüde güçlendireceğini ifade etti.

Pistorius, "Bu, bize ilk kez erken uyarı sağlama ve halkımızı ve altyapımızı uzun menzilli balistik füzelerden koruma imkanı veriyor. Avrupa'daki ortaklarımız arasında benzeri olmayan bu stratejik yetenekle, Avrupa'nın kalbinde merkezi rolümüzü güvence altına alıyoruz." dedi.

Arrow 3'ün sadece Almanya'yı değil, partnerlerini de koruyacağı anlamına geldiğini belirten Pistorius, "NATO'nun Avrupa ayağını güçlendiriyor ve NATO'nun planlama hedefini üstleniyoruz." diye konuştu.

İsrail'den satın alınan sistem, ilk etapta Almanya'nın 3 farklı noktasına konuşlandırılacak.

Berlin'in güneyinde bulunan Schönewalde-Holzdorf Hava Üssü, planlanan lokasyonların ilki olacak.

Almanya, 3,6 milyar avro tutarındaki savunma anlaşması kapsamında, İsrail dışında sistemi kullanan ilk ülke olacak.

İsrail ve ABD tarafından ortaklaşa geliştirilen Arrow 3 atmosferin dışında, uzayın başlangıcında düşman füzelerini doğrudan vuruşla imha edebilme kapasitesine sahip.

BM, İsrail'in kısıtlamaları nedeniyle Gazze'ye yeterli yardımın ulaşmadığını bildirdi

Laerke, Gazze'de yaklaşık 2 aydır devam eden ateşkes sürecinin insani yardım çalışmalarına etkisine ilişkin soruları yanıtladı.

"İnsani yardım seviyesi istenilen seviyede kesinlikle değil" diyen Laerke, anlaşmanın yürürlüğe girdiği 10 Ekim'den bu yana gelen yardımlarda bir artış yaşandığını söyledi.

Laerke, bu süreçte Gazze Şeridi'ne 67 bin ton gıda ulaştırıldığını söyleyerek, günde 1,5 milyon öğün sıcak yemek sağlayabildiklerini ve bunun çok önemli olduğunu kaydetti.

Gazze'ye su ve sanitasyonun yanı sıra barınma malzemesi ve tıbbi ihtiyaçlar da ulaştırdıkları bilgisini veren UNOCHA Sözcüsü, "Şu anda istediğimiz noktada değiliz. Çünkü hala birçok kısıtlama mevcut. En önemlisi de birçok uluslararası sivil toplum kuruluşunun (STK) faaliyet göstermesine izin verilmiyor. İsrail yetkililerinden faaliyet göstermek için izin alamıyorlar. Bu STK'lerin sahada bizimle birlikte olması operasyonumuz için çok önemli." diye konuştu.

Laerke, ateşkes anlaşması uyarınca Gazze'ye her gün ulaşması gereken 600 insani yardım tırı seviyesine hiç ulaşılmadığını belirtti.

"(Mevcut çadırlar) Gerçekten ihtiyacımız olan miktarı karşılamıyor"

Yardımların miktarından çok ne olduğunun da önemli olduğunu söyleyen Laerke, şu ifadeleri kullandı:

"Özellikle Gazze Şeridi'nde çok fazla yağış gördüğümüz şu günlerde çadır ihtiyacı çok önemli. Kış şartları ağırlaştığında durum daha da kötüleşecek ve barınak için kullanılan çadırlar sular altında kalacak. (Mevcut çadırlar) Bu, gerçekten ihtiyacımız olan miktarı karşılamıyor. Bu nedenle, İsrail yetkililerine çadırlar üzerindeki tüm kısıtlamaları kaldırmaları ve böylece çadırların şeride ulaşmasını sağlamaları yönünde çok açık bir mesaj var."

Laerke, ateşkes olduğunda silahların susması ve bombaların düşmemesi gerektiğini vurgulayarak, "Bu gerçek bir ateşkes mi? Hayır, değil. Bombalar düşmeye ve ateşlenmeye devam ediyor. Yani hala aynı tam savaş koşulları altındayız ve bu saldırılar hala teslimat kabiliyetimizi etkiliyor. Bu aynı zamanda Gazze Şeridi'nde her hareket ettiğimizde İsrail makamlarından izin almamız gerektiği anlamına geliyor. Elbette ateşkesin devam etmesini ve bu çatışmaların sona ermesini çok istiyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

"Uluslararası toplum ve BM üye devletlerinden ateşkesi tamamen desteklemelerini istiyoruz"

İnsani yardım çalışanlarının zaman zaman hedef alındığını vurgulayan UNOCHA Sözcüsü, bunların olmaması ve insani yardım faaliyetleri yürütenlerin korunması gerektiğini söyledi.

Laerke, tüm çatışma boyunca İsrail yetkilileriyle çok sık temas halinde olduklarını kaydederek, yardımları ulaştırabilmek için perde arkasında çalışmaya devam ettiklerini belirtti.

Gazze'de yaşananların son bulması için uluslararası topluma da çağrıda bulunan Laerke, "Uluslararası toplum ve BM üye devletlerinden elbette ateşkesi tamamen desteklemelerini ve bir sonraki aşamaya taşımalarını istiyoruz. Onlardan çatışmaları durdurma, yardımların ulaşmasına izin verme, sınırları açma ve yardımların ihtiyaç duyulan yere ulaşmasını sağlama yeteneğine sahip olanlara baskı yapmaya devam etmelerini istiyoruz." şeklinde konuştu.