Dünyadan Haberler - Sayfa 3 - Deren Gümrük Müşavirliği

Fransa'da belediye başkanı yolsuzluk nedeniyle görevden uzaklaştırıldı

France Bleu’nün haberine göre, Douai Temyiz Mahkemesi, kamu mallarını zimmetine geçirme ve güveni kötüye kullanma suçlarından Belediye Başkanı Castelain’i suçlu bularak, 18 ay ertelenmiş hapis ve 20 bin avro para cezasına çarptırdı.

Mahkeme derhal infaz edilmek kaydıyla Belediye Başkanı'na 2 yıl boyunca siyaset yasağı getirirken 2014'ten bu yana başkanlık koltuğunda olan Castelain, hüküm giymesi üzerine görevden uzaklaştırıldı.

Lille Belediyesinden yapılan yazılı açıklamada, Castelain’in resmi olarak uzaklaştırılmasından itibaren Belediye Başkan Yardımcısı Eric Skyronka’nın geçici olarak başkanlık görevini yürüteceği bildirildi.

Gazze'de soğuk havalar halkın yaşadığı "kırılgan şartları" ortaya çıkardı

Sevabite, yaptığı açıklamada, altyapının neredeyse tamamen yıkıldığı, göçe zorlanmaların yaşandığı, en temel yaşam gereksinimlerinin bulunmadığı Gazze'de, soğuk hava ve fırtınanın da etkili olmasıyla "hava şartlarının sivillerin hayatı için doğrudan bir tehdit haline geldiğini" belirtti.

Müdür Sevabite, Gazze'deki trajediye dair şu ifadeleri kullandı:

"Sınır kapılarının kapalı tutulması, barınma ve acil durum malzemelerinin getirilmesinin engellenmesi sürerken fırtına, derme çatma çadırlarda ve temel güvenlik ile insani standartlardan yoksun barınma merkezlerinde yaşayan yerinden edilmiş Filistinliler başta olmak üzere halkın maruz kaldığı kırılgan yaşam şartlarını ortaya çıkardı."

Gazze'de meydana gelen iki fırtınanın yerinden edilmiş Filistinlileri ağır şekilde etkilediğine vurgu yapan Sevabite, Gazze'de bir buçuk milyondan fazla kişinin gerçek bir çözüm ve korumanın olmadığı, net bir insani beklentinin kalmadığı, tekrar eden felaket koşulları altında yaşadığını kaydetti.

{ilgili-haber-928822}

Sevabite, şunları dile getirdi:

"Yerinden edilenlerin kaldığı bölgeler bataklıklara dönüştü. Çadırlar, içindeki yataklar, battaniyeler ve gıda malzemeleriyle birlikte sular altında kaldı. (Sağlık hizmeti verilen çadırlar) Tıbbi noktalar hasar gördü, binlerce aile zaten kırılgan olan geçim kaynağını kaybetti.

Gazze'ye yaklaşık 300 bin çadırın, konteyner evin ve yardım malzemelerinin girişinin engellenmeye devam etmesi nedeniyle yaklaşan her fırtına yeni bir trajediye dönüşme potansiyeline sahip."

Sevabite, Gazze'ye ihtiyaçların ulaştırılmasına engel olmanın uluslararası insancıl hukukun açık bir ihlali olduğunu vurgulayarak kadınlar ve çocuklar başta olmak üzere sivillerin "tam anlamıyla önlenebilir risklere maruz kaldığına" dikkati çekti.

Gazze'deki insani felaketten tamamen İsrail'in sorumlu olduğunu söyleyen Sevabite, uluslararası toplum, Birleşmiş Milletler ve ateşkese garantör ülkelere "acil harekete geçme" çağrısı yaptı.

Filistinli yetkili, çok geç olmadan sınır kapılarının kısıtlama olmadan açılması, barınma ve acil durum malzemelerinin girişine izin verilmesi, siviller için gerçek insani koruma sağlanması amacıyla İsrail'e baskı uygulanması çağrısında bulundu.

Soğuk hava ve fırtına 17 can aldı

Gazze'deki Sivil Savunma Müdürlüğü, fırtına ve soğuk havalar nedeniyle 17 Filistinlinin hayatını kaybettiğini, binaların yıkılmasından dolayı da ölenlerin olduğunu açıklamıştı.

Ateşkese rağmen İsrail'in çadır ve barınma malzemelerinin girişine izin vermediği, bu nedenle yüz binlerce kişinin yıpranmış derme çatma çadırlarda yaşadığı Gazze Şeridi'nde, ikinci kez 15 Aralık'tan bu yana soğuk hava dalgası ve fırtına etkili oluyor.

Gazze'de 10 Aralık'ta başlayıp 3 gün süren Byron fırtınasında en az 14 Filistinli hayatını kaybetmiş, 53 binden fazla çadır su altında kalarak zarar görmüştü.

Filistinli yetkililer, bölgeye bir an önce "acil" konteyner evler ile gerekli ağır iş ekipmanlarının gönderilmesini talep ediyor.

İsrail'in 8 Ekim 2023'te başlattığı ve 2 yıl süren saldırılarında 70 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti, 171 binden fazla kişi yaralandı ve Gazze'yi yerle bir eden geniş çaplı yıkım yaşandı.

Sivil altyapının yüzde 90'ının yıkıldığı, yaklaşık 70 milyon ton molozun biriktiği Gazze Şeridi'nde enkaz altında hala binlerce cenaze olduğu belirtiliyor.

Soykırımcı İsrail ordusu işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te 40 Filistinliyi gözaltına aldı

Filistin Esirler Cemiyetinden yapılan yazılı açıklamada, İsrail askerlerinin Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te sürdürdüğü baskınlara ilişkin bilgi verildi.

Açıklamada, İsrail güçlerinin Doğu Kudüs dahil Batı Şeria'da dün akşam saatlerinden bu yana en az 40 Filistinliyi gözaltına aldığı belirtildi.

Baskınların ağırlıklı olarak Selfit, Cenin ve Beytüllahim kentlerinde yoğunlaştığı, Ramallah , Nablus, Tulkerim ve El Halil kentlerinde de gözaltılar olduğu aktarılan açıklamada, bu esnada Filistinlilerin ailelerine karşı kötü muamelede bulunulduğu, ev ve mülklerini hedef alan kasıtlı tahrip ve yıkım eylemlerinin yapıldığı kaydedildi.

"İşgal güçlerinin bu baskınlar sırasında çeşitli bölgelerde bir dizi baskıcı politikalar izlediğini, bunların başında ise birçok kentte onlarca aileyi hedef alan sistematik saha sorgulaması politikasının geldiği" ifade edilen açıklamada, İsrail'in Ekim 2023'te Gazze'deki soykırıma başlamasından bu yana Batı Şeria'da yaklaşık 21 bin kişiyi gözaltına aldığı paylaşıldı.

Eurovision Şarkı Yarışması, İsrail nedeniyle tarihinin en ağır krizlerinden birini yaşıyor

Avrupa Yayın Birliği (EBU) Genel Kurulunda İsrail'in gelecek sene Avusturya'nın başkenti Viyana'da düzenlenecek yarışmaya katılmasına izin verilmesi sonrası bu karara tepkiler büyüyor.

Rusya-Ukrayna Savaşı'nın patlak vermesi sonrası Doğu Avrupa ülkelerinin boykot tehdidi nedeniyle EBU, kısa süre içerisinde Rusya'nın yarışmadan men edilmesine karar verdi.

Ancak 2 yılı aşkın süredir Gazze'de soykırım yapan İsrail aleyhine yapılan boykot uyarıları ise EBU'yu harekete geçirmedi.

İsrail, yarışmayı siyasi araç olarak kullandı

İsrail'in ihracı, "Gazze'de işlediği soykırımın" yanı sıra "hükümetinin son şarkı yarışmasına müdahale ettiği ve etkinliği siyasi bir araç olarak kullanması" nedeniyle de istendi.

EBU'nun yaptığı bir araştırmada, İsrail hükümetine bağlı resmi bir kuruluşun, bu ülkenin Eurovision finalindeki temsilcisinin oylarını artırmak için dijital reklam kampanyası yürüttüğü ortaya çıktı, uzmanlar da Eurovision'daki halk oylamasında bir kişinin bir telefon ve bir kredi kartıyla bir ülke için 20 kereye kadar oy kullanabilmesi nedeniyle sistemin "manipüle edilebilir" olduğunu savunuyor.

Hollanda'nın kamu yayıncılarından AVROTROS'tan eylülde yapılan açıklamada, "İsrail hükümetinin son şarkı yarışmasına müdahale ettiği ve etkinliği siyasi bir araç olarak kullandığı kanıtlandı." denildi.

İsrail'in ihracı oylanmadı, ülkeler boykot kararı aldı

İsrail'in yarışmaya müdahale iddialarının ardından EBU, oylama sisteminde bazı değişikliklere gitti. 4 Aralık'ta yapılan Genel Kurul toplantısında bu güncelleme kabul edildi ve İsrail'in ihracına ilişkin oylamadan kaçınıldı.

İspanya, Hollanda, Slovenya, İrlanda ve İzlanda devlet televizyonları, kararı protesto ederek Eurovision'dan çekilme kararı aldı.

Eurovision'da doğrudan finale kalma hakkına sahip ülkelerden biri olan İspanya'nın devlet radyo ve televizyonu RTVE Başkanı Jose Pablo Lopez, yaptığı açıklamada, "EBU Genel Kurulunda yaşananlar, Eurovision'un bir şarkı yarışması değil, jeopolitik ve parçalanmış çıkarların egemen olduğu bir festival olduğunu doğruluyor." denildi.

İrlanda kamu yayıncısı RTE, EBU'nun kararının ardından katılmama kararını resmen açıkladı.

RTE'den yapılan açıklamada, "Gazze'deki korkunç can kaybı ve çok sayıda sivilin hayatını riske atan insani kriz nedeniyle, İrlanda'nın katılımının vicdanen kabul edilemez olduğunu düşünüyoruz. " ifadesini kullandı.

Slovenya'nın kamu yayıncısı RTV de "İsrail katılımcı ülkeler arasında yer aldığı sürece Slovenya, Eurovision'a katılmayacak." açıklamasını yaptı.

RTV'nin Yönetim Kurulu Başkanı Natalija Gorscak, 9 Aralık'ta AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Gazze'nin yüzde 92'sini yok eden, 20 binden fazla çocuğu, 250'den fazla gazeteciyi öldüren İsrail ile aynı sahneyi paylaşamazdık. İnsan haklarına saygı duymayan bir rejimin temsilcileriyle birlikte müziğin birleştirici rolünden bahsedemeyiz. Bizler kamu yayıncısıyız ve yüksek etik değerlerimiz olmalı." diye konuştu.

"Gazze'deki insani acılar, savunduğumuz değerlerle bağdaşmıyor"

Hollanda'nın kamu yayıncılarından AVROTROS, yarışmaya katılmama kararının kapsamlı bir değerlendirme sürecinin ardından alındığını aktararak, mevcut koşullar altında katılım sağlamalarının, kamusal değerlerle bağdaşmayacağı sonucuna vardıklarını kaydetti.

Açıklamada, "AVROTROS, 12 Eylül 2025'te, Gazze'deki ciddi insani acıların, basın özgürlüğüne getirilen kısıtlamaların ve Eurovision Şarkı Yarışması'nın son edisyonunu çevreleyen siyasi müdahalelerin, savunduğumuz değerlerle bağdaşmadığını belirtmiştir." denildi.

"Mevcut durumda yarışmayla ilgili barış ve neşe yok"

İzlanda kamu yayın kuruluşu RUV Genel Müdürü Stefan Eiriksson, 2026 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmama kararının alındığını kaydederek, "Çünkü mevcut durumda yarışmayla ilgili barış ve neşe yok. Öncelikle bu yüzden, durum böyle olduğu sürece geri adım atıyoruz." dedi.

RUV Yönetim Kurulu Başkanı Stefan Jon Hafstein, İzlandalıların, herkesin bildiği nedenlerden dolayı Eurovision'a katılmayacaklarını bildiğini vurguladı.

Eurovision tarihinde ilk kez sanatçılar ödüllerini iade etme kararı aldı

2024 Eurovision Şarkı Yarışması'nı kazanan İsviçre'nin temsilcisi Nemo, İsrail'in 2026'daki yarışmaya katılmasına izin verilmesine tepki olarak aldığı ödülü geri göndereceğini açıklayarak Eurovision tarihinde ilk kez görülen bir adım attı.

Nemo, "Eurovision, birlik, kapsayıcılık ve tüm insanlar adına haysiyet için var olduğunu söylüyor ve bu değerler, bu yarışmayı benim için çok anlamlı kılıyor ancak BM'nin bağımsız uluslararası soruşturma komisyonunun soykırım olduğu sonucuna vardığı bir dönemde, İsrail'in yarışmaya devam etmesi, bu idealler ile EBU'nun aldığı kararlar arasında açık çelişki olduğunu gösteriyor." değerlendirmesinde bulundu.

1994 Eurovision Şarkı Yarışması'nın kazananı İrlandalı şarkıcı Charlie McGettigan da İsrail'in 2026'daki yarışmaya katılmasına izin verilmesine tepki olarak, ödülünü geri gönderme kararı aldığını bildirdi.

İsrail'in, Eurovision'a katılmaması için başlatılan kampanyada 615 binden fazla imzaya ulaşıldı

Küresel Vatandaşlık Platformu Avaaz'da, İsrail'in, Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmasının yasaklanması için başlatılan imza kampanyasında, şu ana kadar 615 binden fazla kişi katıldı.

Tüm yayıncılar ve EBU'ya hitaben yapılan açıklamada, "İsrail hükümeti, Gazze'deki sivillere yönelik acımasız saldırılarını sonlandırıp, gazetecileri ve ailelerini hedef almayı bırakıp, uluslararası insani hukuka uymaya başlayana kadar İsrail'in katılımını yasaklamalıdır." çağrısı yapıldı.

Öte yandan 2026'da yapılacak yarışmaya 35 ülkenin katılması bekleniyor. Bu sayı, son 20 yılın en düşük katılımının olacağını gösteriyor.

Mutasyona uğramış H3N2 virüsünde artış: DSÖ uyardı

Ghebreyesus, sosyal medyadan konuya ilişkin paylaşım yaptı.

Kuzey Yarımküre'de şu anda yıllık grip mevsiminin yaşandığına işaret eden Ghebreyesus, "Küresel grip aktivitesi seviyesi normal aralıkta olsa da ağustostan bu yana DSÖ, birçok ülkede H3N2 influenza virüsünün 'K alt sınıfı' olarak adlandırılan virüslerinde hızlı bir artış gözlemledi. Veriler, hastalık şiddetinde bir artış göstermese de bu alt sınıf H3N2 virüslerinde önemli bir mutasyona işaret ediyor." değerlendirmesinde bulundu.

Ghebreyesus, aşıların, özellikle grip komplikasyonları riski yüksek olan kişiler ve onlara bakım hizmeti verenler için hayati önem taşıdığının altını çizdi.

Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürü Doç. Dr. Muhammed Emin Demirkol ise Avrupa'da yayılan grip virüsü H3N2'nin Türkiye için herhangi bir tehlike oluşturmadığını belirterek, "Bu doğal olarak beklediğimiz bir dönem varyantı. Her yıl mutasyona uğrayarak gelir influenza virüsü." dedi.

Trump'ın imzaladığı başkanlık kararnameleri ilk dönemindeki toplam sayıyı geride bıraktı

ABD merkezli Washington Post gazetesinin haberine göre, Trump ikinci kez göreve geldiği günden bu yana gümrük vergileri, düzensiz göçmenlerle ilgili konular ve duş başlıklarındaki su basıncının düzenlenmesi gibi pek çok konuya ilişkin başkanlık kararnamesi imzaladı.

Trump'ın fentanili "kitle imha silahı" olarak tanımladığı son başkanlık kararnamesi, ikinci kez göreve gelmesinden bu yana imzaladığı 221'inci başkanlık kararnamesi oldu ve bu sayı, ilk başkanlık döneminin tamamında imzaladığı 220 başkanlık kararnamesini geride bıraktı.

Kararnamelerin 54'ü ekonomi ve ticaret, 30'u Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) ve federal bürokrasi, 25'i dış politika ve ordu, 22'si enerji ve çevre, 21'i sağlık ve bilim, 20'si çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık (DEI) ile kültürle alakalı konular, 15'i iç politika, 11'i muhaliflere yönelik kararlar, 11'i göç ve sınırlar, kalan 12'si ise diğer başlıklarla ilgili oldu.

Washington Post'un incelediği, CourtListener ve Just Security'a ait verilere göre, 12 Aralık itibarıyla Trump'ın başkanlık kararnamelerinin üçte biri mahkemelerde dava konusu oldu ve bunların bir kısmı mahkemelerce durduruldu.

ABD Hava Kuvvetleri uçağı, Venezuela yakınlarında ikinci kez bir uçakla çarpışma riski yaşadı

CNN'in haberine göre, 12 Aralık'ta ABD'li hava yolu şirketine ait uçağın ABD Hava Kuvvetlerine ait yakıt ikmal uçağıyla Venezuela yakınlarında son anda kurtulmasından bir gün sonra benzer durum yaşandı.

Hava trafik kontrolörleriyle yapılan görüşmenin kayıtlarına göre, 13 Aralık'ta Aruba'dan Miami'ye giden özel jetin pilotu, ABD Hava Kuvvetlerine ait yakıt ikmal uçağıyla "neredeyse çarpışacaklarını" bildirdi.

Kayıtlarda pilotun, uçağın "gerçekten çok yakın" olduğu ifadesini kullandığı belirtildi.

CNN'e konuşan ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB) yetkilileri, art arda yaşanan olaylardan haberdar olduklarını bildirdi.

Venezuela açıklarında bulunan Curaçao'dan New York'ta John F. Kennedy (JFK) Havalimanı'na giden ABD'li hava yolu şirketi JetBlue 1112 sefer sayılı uçağın pilotunun, hava trafik kontrolüyle 12 Aralık'ta yaptığı görüşmenin kayıtları yayımlanmıştı.

Kayıtlara göre pilot, ABD Hava Kuvvetlerine ait bir yakıt ikmal uçağıyla "neredeyse çarpışacaklarını" belirterek, yakıt ikmal uçağının doğrudan uçuş güzergahından geçtiğini söylemişti.

ABD- Venezuela gerilimi tırmanıyor: Petrol tankerlerine blokaj talimatı

ABD ile Venezuela arasındaki gerilim yeni bir aşamaya geçti.

ABD Başkanı Donald Trump, yaptırıma tabi tüm Venezuela kaynaklı petrol tankerlerinin bloke edilmesi talimatını verdiğini açıkladı.

Trump, ABD donanmasının Venezuela’yı “tam anlamıyla kuşattığını” savunurken, operasyonların süreceği mesajını verdi.

Gelişmeler Birleşmiş Milletler’in de gündemine girdi.

"Venezuela ABD'den çaldı"

Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Venezuela yönetimini sert sözlerle hedef aldı. Venezuela’yı “yabancı terör örgütü” olarak tanımladıklarını belirten Trump, Güney Amerika’ya “tarihin en büyük donanmasının” gönderildiğini söyledi.

Kuşatmanın, Venezuela’nın ABD’den “çalındığını” iddia ettiği petrol, toprak ve diğer varlıklar iade edilene kadar süreceğini savunan Trump, bu kapsamda Venezuela’ya giren ve çıkan yaptırıma tabi tüm petrol tankerlerinin engelleneceğini duyurdu.

Trump, “Bu donanma giderek büyüyecek ve daha önce hiç görmedikleri bir şok yaşayacaklar” ifadelerini kullandı.

"Trump'ın açıklamaları pervasız"

Venezuela yönetimi ise açıklamaya sert tepki gösterdi.

Caracas’tan yapılan açıklamada, Trump’ın sözlerinin uluslararası hukuku, serbest ticareti ve seyrüsefer özgürlüğünü ihlal eden “ciddi ve pervasız” bir tehdit olduğu belirtildi.

ABD’nin bu adımının Venezuela’nın doğal kaynaklarını ele geçirmeye yönelik “sömürgeci” bir girişim olduğu savunuldu.

Venezuela hükümeti, konuyu Birleşmiş Milletler nezdinde resmi şikâyet konusu yapacaklarını açıkladı.

"Geri adım atmayacağız"

Devlet Başkanı Nicolas Maduro da Washington’u, Venezuela’nın petrolünü ve doğal zenginliklerini ele geçirmeye çalışmakla suçladı. Maduro yönetimi, ülkenin egemenliğinden geri adım atılmayacağını vurguladı.

Gerilim Washington’da da Kongre gündemine taşındı.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Savunma Bakanı Pete Hegseth, Venezuela’ya yönelik operasyonlarla ilgili senatörlere kapalı oturumda bilgi verdi. Hegseth, Venezuela açıklarında düzenlenen ve tartışmalara yol açan bir saldırıya ait görüntülerin kamuoyuyla paylaşılmayacağını, yalnızca Kongre’deki ilgili komitelerin izleyebileceğini açıkladı. Rubio ise Venezuela’ya yönelik operasyonların durmayacağını belirtti.

BM'den Venezuela eleştirisi

Öte yandan, Venezuela’daki durum Birleşmiş Milletler’in de radarında.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, ülkede sivil alana yönelik baskının arttığını, keyfi gözaltıların sürdüğünü ve insani krizin derinleştiğini söyledi. Türk, Venezuela halkının yaşadığı acıların sona ermesi çağrısında bulundu.

ABD–Venezuela hattındaki karşılıklı sert açıklamalar ve alınan yeni kararlar, bölgede tansiyonun daha da yükselebileceğine işaret ediyor.

SpaceX halka arz planları Elon Musk'ın servetini 600 milyar doların üzerine taşıdı

SpaceX'in yaklaşık yüzde 42'sine sahip olan 54 yaşındaki Musk'ın, önümüzdeki yıl gerçekleşmesi beklenen halka arzın başarıyla tamamlanması durumunda servetinin 168 milyar dolar daha artarak 677 milyar dolara ulaşabileceği öngörülüyor.

Tesla hisseleri ve robotaksi gelişmeleri

Musk'ın servetindeki artışta elektrikli araç üreticisi Tesla'daki hisseleri de önemli rol oynadı. Tesla'nın yaklaşık yüzde 12'sine sahip olan Musk'ın bu payının değeri 197 milyar dolar civarında seyrediyor. Satışlardaki yavaşlamaya rağmen Tesla hisseleri bu yıl yüzde 13 oranında değer kazandı.

Özellikle Musk'ın, ön yolcu koltuğunda güvenlik denetçisi bulunmayan robotaksilerin test edildiğini duyurmasının ardından şirket hisseleri pazartesi günü yüzde 4 yükseliş kaydetti. Ayrıca Tesla hissedarları, geçtiğimiz aylarda Musk için tarihin en büyük kurumsal tazminat paketi olan 1 trilyon dolarlık ödeme planını onaylamıştı.

Yapay zeka girişimi xAI değer kazanıyor

Musk'ın mart ayında kurduğu ve sosyal medya platformu X ile birleştirdiği yapay zeka girişimi xAI, 230 milyar dolar değerleme üzerinden 15 milyar dolar yatırım toplamak için ileri düzey görüşmeler yürütüyor. Şirketin başlangıçtaki değeri 113 milyar dolar olarak belirlenmişti.

Dünyanın ilk trilyoneri olma yolunda

Hali hazırda 336 milyar dolar değer biçilen SpaceX, Musk'ın en değerli varlığı olmaya devam ediyor. Analistler, beklenen halka arzın şirketin değerini neredeyse iki katına çıkarabileceğini ve bu durumun Musk'ı dünyanın ilk trilyoneri olma yoluna sokacağını belirtiyor.

Forbes'un gerçek zamanlı milyarderler listesinde Musk, en yakın rakiplerine büyük fark atmış durumda.

Google'ın kurucu ortağı Larry Page 253,3 milyar dolarla ikinci sırada, Oracle'ın kurucusu Larry Ellison ise 235,3 milyar dolarla üçüncü sırada yer alıyor.

Yeni yapay zeka modeli insan "zihnini okuma" konusunda şaşırtıcı bir başarı sergiliyor

"OmniPredict" adı verilen bu sistem, insanların görsel ve bağlamsal ipuçlarını gerçek zamanlı olarak yorumlayarak niyetlerini anlama yeteneği sergiliyor.

Yayaların davranışlarını öngören yeni teknoloji

OmniPredict, yayaların nasıl davranacağını tahmin etmek için Çok Modlu Büyük Dil Modeli (MLLM) kullanan ilk sistem olma özelliğini taşıyor.

Gelişmiş sohbet botlarında ve görüntü tanıma teknolojilerinde kullanılan alt yapıyı temel alan sistem, gördüğü sahneleri bağlamsal detaylarla eşleştirerek bir kişinin bir sonraki adımda ne yapacağını önceden kestiriyor.

Projenin baş araştırmacısı Dr. Srikanth Saripalli, şehirlerin ve yayaların öngörülemez olduğunu belirterek, "Yeni modelimiz, makinelerin sadece olanı biteni görmediği, insanların ne yapacağını da tahmin ettiği bir geleceğe bakış sunuyor" ifadesini kullandı.

Sokak zekası ve insan benzeri sezgi

Otonom sürüşü daha güvenli hale getirmeyi amaçlayan bu model, araçlara insan benzeri bir sezgi kazandırıyor. Sistem, bir yayanın mevcut hareketine tepki vermek yerine, o kişinin karşıya geçip geçmeyeceğini veya duraksayıp duraksamayacağını analiz ediyor. Bu yaklaşım, özellikle yoğun kentsel ortamlarda otonom araçların daha akıcı ve güvenli hareket etmesini sağlayabilir.

Dr. Saripalli, bu teknolojinin sadece yaya kazalarını azaltmakla kalmayacağını, aynı zamanda tehlikeyi oluşmadan önleyen proaktif bir yaklaşıma geçişi temsil ettiğini vurguladı.

Karmaşık ortamlarda davranış analizi

Sistemin kullanım alanları sadece şehir içi yollarla sınırlı kalmıyor. OmniPredict; vücut duruşundaki değişiklikleri, tereddütleri veya stres belirtilerini okuyarak askeri operasyonlar ve acil durum müdahaleleri için de önemli bir araç olabilir. Tehdit oluşturabilecek davranışların erkenden tespit edilmesi, güvenlik personeline durumsal farkındalık ve hızlı karar verme yeteneği kazandırabilir.

Başarı testleri ve performans verileri

Geleneksel otonom sistemler, binlerce veri setiyle eğitilen bilgisayarlı görü modellerine dayanırken; OmniPredict, görsel algıyı davranışsal muhakeme ile birleştiriyor. Araştırmacılar, sistemi herhangi bir özel eğitim vermeden yaya davranışı araştırmalarındaki en zorlu veri setleri üzerinde test etti.

Computers & Engineering dergisinde yayımlanan sonuçlara göre, OmniPredict yüzde 67 doğruluk oranına ulaşarak en güncel modelleri yüzde 10 geride bıraktı. Yapay zeka, yayaların kısmen gizlendiği veya araca doğru baktığı karmaşık senaryolarda bile yüksek performans sergilemeye devam etti.

İran'dan ABD'ye nükleer meselede "karşılıklı saygıya dayalı diplomasi" çağrısı

Erakçi, Al Jazeera'ya verdiği röportajda, ülkesinin nükleer tesislere yönelik İsrail ve ABD'nin hazirandaki saldırılarının ardından ABD Başkanı Donald Trump'a "barışçıl çözüm için güçlü bir diplomasi" çağrısı yaptı.

ABD ile karşılıklı saygıya dayanan müzakerelere hazır olduklarını dile getiren Erakçi, "Eğer her iki taraf birbirinin haklarına saygı gösterir ve karşılıklı çıkarlara dayalı bir anlaşmaya hazır olursa, barışçıl çözüm tamamen mümkündür." dedi.

İran'ın nükleer tesislerine saldırıların tesislerde ciddi hasara yol açtığını kabul eden Erakçi, ancak İran'ın nükleer programının "bilgi ve teknolojisinin yok edilemediğini" ifade ederek, "Nükleer teknoloji ithal edilmiş bir şey değil; İranlı bilim insanlarının ürünüdür ve yeniden üretilebilir." değerlendirmesinde bulundu.

Savaşın sonuç değiştirmeyeceğini savunan Erakçi, "Bunu savaşla bile deneseler, sonuç değişmez. Eğer aramızda savaş çıkarsa, ABD nükleer tesislerimize saldırırsa, Amerikan askeri üslerini ve tesislerini vurmamız beklenmelidir." şeklinde konuştu.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, "ABD Başkanı'na tavsiyem ve önerim, diplomasiye ve müzakere edilmiş bir çözüme dönmesidir." dedi.

Kuzey Kutbu, kayıtlara geçen en sıcak yılını yaşadı

Bilim insanları, iklim değişikliğinin tetiklediği bu durumun buzulların erimesinden küresel hava durumu değişimlerine kadar bir dizi yıkıcı etkiye yol açtığı konusunda uyarıyor.

Kuzey Kutbu'nda rekor sıcaklıklar

Ekim 2024 ile Eylül 2025 arasındaki dönemde sıcaklıklar, 1991–2020 ortalamasının 1,60 santigrat derece üzerine çıktı. Rapor, bu dönemin 1900'den bu yana Arktik'teki en sıcak sonbahar, ikinci en sıcak kış ve üçüncü en sıcak yaz olduğunu kaydediyor.

"Arktik Amplifikasyonu" olarak bilinen fenomen nedeniyle bölge, küresel ortalamadan çok daha hızlı ısınıyor. Erüyen deniz buzlarının yerini güneş ısısını daha fazla emen koyu renkli okyanus sularına bırakması, bu ısınma döngüsünü daha da hızlandırıyor.

Deniz buzlarındaki çekilme ve ekosistem kaybı

Mart 2025'te deniz buzu miktarı, 47 yıllık uydu kayıtlarındaki en düşük zirve seviyesini gördü. Bu durum, buzu avlanma, ulaşım ve doğum yapma platformu olarak kullanan kutup ayıları, foklar ve deniz filleri için doğrudan bir tehdit oluşturuyor. Modellemeler, 2040 yılına kadar bölgede deniz buzunun tamamen yok olduğu ilk yazın yaşanabileceğini öngörüyor.

Okyanus akıntıları ve "paslanan nehirler"

Kuzey Kutbu'ndaki ısınma sadece bölgeyi değil, tüm dünyayı etkiliyor:

Akıntı Bozulması: Eriyen buzlar ve artan yağışlar Kuzey Atlantik'e tatlı su pompalayarak Avrupa'nın kışlarını ılıman tutan Körfez Akıntısı (Gulf Stream) gibi sistemleri zayıflatıyor.

Kıyı Erozyonu: Grönland buz tabakasındaki erime, küresel deniz seviyesinin yükselmesine ve kıyı bölgelerinde şiddetli sellere neden oluyor.

Paslanan Nehirler: Permafrostun (donmuş toprak) çözülmesiyle topraktan salınan demir, 200'den fazla nehir ve akarsuyun turuncu renge bürünmesine yol açtı. Bu durum suların asitliğini artırarak su biyolojik çeşitliliğine zarar veriyor.

Arktik tundralarda yeşillenme artıyor

Isınan ve nemlenen koşullar, Arktik tundrasının "yeşillenmesine" neden oluyor. 2025 yılı, son 26 yıllık uydu kayıtlarında en yüksek üçüncü yeşillik seviyesine ulaştı. İlginç bir şekilde, tarihteki en yüksek beş değerin tamamı son altı yıl içinde kaydedildi.

NASA yeni nesil teleskobunu tamamladı: Evrenin görülmemiş alanlarına ulaşacak

Maryland'deki Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nde gerçekleşen bu kritik eşik, teleskopun fırlatılmaya hazır hale gelmesi yolundaki en büyük adımlardan biri olarak kabul ediliyor.

Roman teleskobu hakkında temel bilgiler

Teleskop, 25 Kasım 2025'te ana bölümlerinin birleştirilmesiyle tam formuna kavuştu. İşte bu devasa gözlemevinin öne çıkan özellikleri:

Geniş Görüş Alanı: Teleskopun Geniş Alan Enstrümanı (WFI), Hubble Uzay Teleskobu'ndan 100 kat daha geniş bir görüş alanına sahip. Bu sayede Hubble’ın 30 yılda tarayabildiği gökyüzü alanını Roman sadece 5 yılda tarayabilecek.

Karanlık Enerji ve Madde: Evrenin hızlanarak genişlemesine neden olan gizemli "karanlık enerji"yi ve galaksilerin oluşumunu etkileyen "karanlık madde"yi inceleyecek.

Ötegezegen Avcısı: Görevi süresince 100.000'den fazla yeni dünya keşfetmesi bekleniyor. Sahip olduğu gelişmiş Koronagraf Enstrümanı (CGI) sayesinde, ana yıldızlarının ışığını engelleyerek yakındaki gezegenleri doğrudan görüntüleyebilecek.

Veri Devrimi: 5 yıllık birincil görevi süresince yaklaşık 20 petabayt (20.000 terabayt) veri üretmesi planlanıyor.

Fırlatma takvimi ve gelecek

Resmi fırlatma tarihi Mayıs 2027 olarak belirlenmiş olsa da, projenin beklenenden hızlı ilerlemesi sayesinde fırlatmanın 2026 sonbaharında gerçekleşebileceği belirtiliyor.

Teleskop, bir SpaceX Falcon Heavy roketiyle fırlatılarak Dünya'dan yaklaşık 1,5 milyon kilometre uzaklıktaki L2 noktasına (James Webb'in de bulunduğu bölge) yerleştirilecek.

Trump seyahat yasağını genişletti: 5 ülke daha eklendi, kısıtlamalar geldi

Salı günü açıklanan karar, Şükran Günü hafta sonunda iki Ulusal Muhafız askerinin vurulmasıyla ilgili bir Afgan vatandaşının tutuklanmasının ardından geldi.

Donald Trump, ilk döneminin en çok tartışılan politikalarından biri olan seyahat yasağını haziran ayında yeniden yürürlüğe koymuştu. Son güncellemeyle birlikte ABD'ye giriş standartlarının daha da sıkılaştırılması hedefleniyor.

Listeye eklenen yeni ülkeler

Yeni kararnameyle birlikte Burkina Faso, Mali, Nijer, Güney Sudan ve Suriye tam seyahat yasağı uygulanan ülkeler listesine eklendi.

Ayrıca Filistin yönetimi tarafından düzenlenen seyahat belgelerine sahip kişilerin ABD'ye girişi de tamamen kısıtlandı.

Haziran ayındaki ilk listede Afganistan, Myanmar, Çad, Kongo Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi, Eritre, Haiti, İran, Libya, Somali, Sudan ve Yemen yer alıyordu. Son eklemelerle birlikte tam kısıtlama uygulanan ülke ve bölge sayısı artmış oldu.

Kısmi kısıtlama getirilen ülkeler

Yönetim ayrıca 15 ülkeyi daha kısmi kısıtlamalar uygulanan listeye dahil etti. Bu ülkeler arasında Angola, Antigua ve Barbuda, Benin, Fildişi Sahili, Dominika, Gabon, Gambiya, Malavi, Moritanya, Nijerya, Senegal, Tanzanya, Tonga, Zambiya ve Zimbabve bulunuyor.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, kısıtlama getirilen ülkelerin birçoğunda yaygın yolsuzluk, sahte veya güvenilmez sivil belgeler ve suç kayıtları gibi sorunlar olduğu belirtildi. Bu durumun, söz konusu ülke vatandaşlarının güvenlik taramasından geçirilmesini zorlaştırdığı ifade edildi.

Ulusal güvenlik gerekçesi

Beyaz Saray bildirisinde, kısıtlamaların ABD'nin risk değerlendirmesi yapmak için yeterli bilgiye sahip olmadığı yabancı uyrukluların girişini önlemek amacıyla gerekli olduğu vurgulandı.

Açıklamada, bu adımın göç yasalarının uygulanması ve ulusal güvenlik hedeflerinin ilerletilmesi için kritik öneme sahip olduğu kaydedildi.

FIFA eleştirilerin ardından 60 dolarlık Dünya Kupası bileti satacak

FIFA, bu biletlerin turnuvaya katılmaya hak kazanan ülkelerin "sadık taraftarlarına" ayrılacağını açıkladı.

FIFA yetkilileri, geri bildirimleri dikkate aldıklarını ve bu kararın oy birliğiyle alındığını belirtti.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, kararı memnuniyetle karşıladığını ifade ederek, gerçek taraftarların oyunla bağının kopmaması için biletlerin daha erişilebilir olması gerektiğini vurguladı.

Yeni bilet yapısının detayları

Yeni düzenleme kapsamında, en düşük fiyatlı kategoriyi oluşturan 60 dolarlık biletler, turnuvaya ev sahipliği yapan Kanada, Meksika ve ABD'deki maçlarda her futbol federasyonuna ayrılan kontenjanın yüzde 10'unu oluşturacak.

Taraftar dernekleri ise bu adımı yetersiz buluyor.

Futbol Taraftarları Birliği (FSA) Başkanı Tom Greatrex, açıklamayı "boş bir jest" olarak nitelendirirken, orijinal fiyatlandırma yapısının taraftarlar için hala maliyetli olduğunu savundu. Avrupa Futbol Taraftarları (FSE) grubu da düzenlemenin taraftarların taleplerini tam olarak karşılamadığını belirtti.

Dağıtım süreci federasyonlara bırakıldı

FIFA'dan yapılan açıklamada, giriş seviyesindeki bu biletlerin seçim ve dağıtım süreçlerinin katılımcı üye federasyonlar tarafından yönetileceği bildirildi. Her federasyon, kendi uygunluk kriterlerini belirleyerek biletlerin milli takımlarına bağlı sadık taraftarlara ulaşmasını sağlayacak.

Yeni kota sistemine göre, federasyonlara ayrılan toplam bilet kontenjanının yüzde 50'si en uygun fiyat aralığında yer alacak. Bu dilimin yüzde 40'ı "taraftar değer" kategorisinde, yüzde 10'u ise "taraftar giriş" kategorisinde sunulacak.

Geri kalan kontenjan ise standart ve premium kategoriler arasında eşit olarak paylaştırılacak.