Dünyadan Haberler

Starlink uydusu yörüngede patladı: SpaceX Dünya'ya düşeceğini doğruladı

Son birkaç gündür, patlamanın Çin'e ait bir uyduyla yaşanan çarpışmadan kaynaklandığına dair spekülasyonlar yapılıyordu.

Bu iddialar, her iki uydunun yörüngede birbirine çok yaklaştığına dair raporların ardından gündeme gelmişti. Ancak SpaceX, olayın herhangi bir dış müdahale veya çarpışma sonucu değil, uydunun kendi sistemindeki bir arıza nedeniyle yaşandığını açıkladı.

Teknik arıza patlamaya neden oldu

Starlink'in resmi sosyal medya hesabı üzerinden yapılan açıklamada, 17 Aralık tarihinde 35956 numaralı uyduda bir anomali yaşandığı ve 418 kilometre irtifada araçla iletişimin kesildiği belirtildi. Arıza sonucunda itki tankında sızıntı meydana geldiği ve uydunun yörüngesinin yaklaşık 4 kilometre hızla alçaldığı ifade edildi.

Şirket, patlama sonrası ortaya çıkan küçük parçaların takip edilebilir olduğunu ve düşük hızları nedeniyle alçak Dünya yörüngesindeki diğer uydular veya nesneler için bir tehdit oluşturmadığını bildirdi.

Buna rağmen yaşanan durum, gökbilimcilerin ve araştırmacıların son yıllarda sıkça dile getirdiği uzay çöplüğü sorununa dair endişeleri yeniden tetikledi. SpaceX, yörüngede yüzen bu parçaları izlemek için NASA ve ABD Uzay Kuvvetleri ile koordineli çalıştığını duyurdu.

Dünya'ya giriş süreci güvenli mi?

İşlevini yitiren uydunun şu anda kontrolsüz bir şekilde yalpalayarak alçaldığı ve önümüzdeki haftalarda Dünya atmosferine girmesinin beklendiği açıklandı. SpaceX, uydunun büyük ölçüde tek parça halinde olduğunu ancak atmosfere girdiğinde tamamen yanarak yok olacağını vurguladı.

Uydunun mevcut rotasının Uluslararası Uzay İstasyonu'nun altından geçeceği, bu nedenle istasyon veya mürettebat için herhangi bir risk teşkil etmediği belirtildi.

Özel uzay şirketi, yeniden girişin tam olarak ne zaman gerçekleşeceğine dair bir takvim paylaşmadı ancak aracın yer yüzeyine düşmeden atmosferde tamamen imha olacağı konusunda kamuoyuna güvence verdi.

Daha önce de Starlink uydularının diğer şirketlere ait araçlarla çarpışma tehlikesi atlattığı bildirilmiş ancak bugüne kadar herhangi bir fiziksel temas yaşanmamıştı.

MIT bilim insanları bağışıklık sistemini gençleştirmenin yolunu buldu

İnsanlar yaşlandıkça bağışıklık sistemi genellikle etkinliğini yitiriyor. T hücresi sayısının azalması ve bu hücrelerin istilacı mikroplara daha yavaş tepki vermesi, yaşlı bireyleri pek çok enfeksiyona karşı daha savunmasız hale getiriyor.

Bu sorunu çözmek için MIT ve Broad Enstitüsü'nden bilim insanları, karaciğer hücrelerini T hücresi performansını güçlendirecek şekilde geçici olarak programlayan bir yöntem geliştirdi. Bu yöntemle, T hücrelerinin normalde olgunlaştığı ancak yaşla birlikte işlevini yitiren timus bezinin eksikliğinin giderilmesi hedefleniyor.

Karaciğerde yapay bir fabrika kuruluyor

Kalbin önünde bulunan küçük bir organ olan timus, T hücresi gelişiminde kritik bir rol oynuyor. Ancak erken yetişkinlik döneminden itibaren küçülmeye başlayan bu organ, 75 yaşına gelindiğinde neredeyse işlevsiz hale geliyor.

Araştırma ekibi, vücutta timus tarafından üretilen sinyalleri taklit eden geçici bir "fabrika" kurmak için karaciğeri seçti. Karaciğerin yaşlılıkta bile yüksek protein üretim kapasitesine sahip olması ve kanın tamamının bu organdan geçmesi, bu tercihte etkili oldu.

Bilim insanları, T hücresi olgunlaşması için önemli olan üç bağışıklık sinyalini (DLL1, FLT-3 ve IL-7) mRNA dizilerine kodlayarak lipit nanoparçacıklar aracılığıyla karaciğere iletti. Kana enjekte edilen bu parçacıklar karaciğer hücreleri tarafından emilerek, hücrelerin bu kritik proteinleri üretmesini sağladı.

Aşı ve kanser tedavilerinde başarı sağlandı

Fareler üzerinde yapılan deneyler oldukça çarpıcı sonuçlar verdi. İnsanlarda 50'li yaşlara tekabül eden 18 aylık farelere uygulanan tedavi sonrasında, T hücresi popülasyonlarında ve işlevlerinde önemli artışlar gözlendi.

Araştırmacılar, bu tedavinin aşıya verilen yanıtı nasıl etkilediğini test etmek için fareleri belirli bir proteine karşı aşıladı. mRNA tedavisi alan farelerde, aşıya özel üretilen öldürücü T hücre sayısının almayanlara oranla iki katına çıktığı tespit edildi.

Yöntemin ayrıca kanser immünoterapisine verilen yanıtı da güçlendirdiği belirlendi. Tedavi uygulanan ve ardından tümör nakledilerek bağışıklık sistemini uyaran ilaçlar verilen farelerin, hayatta kalma oranlarının ve ömürlerinin ciddi şekilde arttığı görüldü.

Gelecek çalışmalar umut verici

Araştırmacılar, bağışıklık sistemini bu şekilde yenileyebilmenin insanların ömürleri boyunca hastalıklardan uzak kalmalarına yardımcı olabileceğini belirtiyor.

Ekip, şimdi bu stratejiyi diğer hayvan modellerinde incelemeyi ve bağışıklık fonksiyonunu daha da artırabilecek ek sinyal faktörlerini belirlemeyi planlıyor. Ayrıca bu yöntemin B hücreleri gibi diğer bağışıklık hücreleri üzerindeki etkilerinin de araştırılması hedefleniyor.

Kadın mühendis engelini aştı, uzaya çıktı

Amerikalı milyarder Jeff Bezos'un sahibi olduğu uzay şirketi, New Shepard yörünge altı görevini Texas'taki merkezinden yerel saatle 08.15'te gerçekleştirdi. Avrupa Uzay Ajansı bünyesinde havacılık ve mekatronik mühendisi olarak görev yapan Michaela Benthaus, yaklaşık 10 dakika süren uçuş sırasında uzayın uluslararası sınırı kabul edilen Karman hattını geçen yolcular arasında yer aldı.

Bir dağ bisikleti kazası sonrası omurilik yaralanması yaşayan ve o günden bu yana tekerlekli sandalye kullanan Benthaus, uçuş öncesi yayınlanan videoda engelli bireylerin yaşadığı zorluklara dikkat çekti.

Kapsayıcı toplum mesajı

Benthaus, kaza sonrası dünyanın engelli bireyler için ne kadar erişilemez olduğunu fark ettiğini belirterek, "Eğer kapsayıcı bir toplum olmak istiyorsak, sadece istediğimiz alanlarda değil her alanda kapsayıcı olmalıyız" ifadelerini kullandı.

Tamamen otonom olan küçük roket dikey olarak havalandıktan sonra turistleri taşıyan kapsül uçuştan ayrıldı. Kapsül, paraşütler yardımıyla yavaşlayarak Texas çölüne yumuşak bir iniş yaptı. Bu uçuş, Blue Origin'in New Shepard roketiyle gerçekleştirdiği 16. mürettebatlı görev oldu.

NASA Başkanı'ndan kutlama mesajı

NASA'nın yeni başkanı Jared Isaacman, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda Benthaus'u kutlayarak, "Tebrikler Michi! Milyonlarca insana gökyüzüne bakmaları ve nelerin mümkün olduğunu hayal etmeleri için ilham verdin" dedi.

Blue Origin ile bugüne kadar aralarında şarkıcı Katy Perry ve Star Trek dizisinin Kaptan Kirk'ü William Shatner'ın da bulunduğu onlarca kişi uzaya seyahat etti. Şirket, bu tür tanınmış isimlerle özel uzay şirketleri arasındaki rekabette kamuoyunun ilgisini canlı tutmayı hedefliyor.

Virgin Galactic de benzer bir yörünge altı uçuş deneyimi sunarken, Blue Origin aynı zamanda Elon Musk'ın SpaceX şirketiyle yörünge uçuşu pazarında rekabet etmeyi planlıyor. Bezos'un şirketi bu yıl, New Shepard'dan çok daha güçlü olan devasa New Glenn roketiyle iki başarılı insansız yörünge uçuşu gerçekleştirmişti.

Manş Denizi'nde göçmen rekoru: Bir günde 800'den fazla geçiş

Resmi verilere göre, dün Kuzey Fransa'dan 13 şişme botla yola çıkan 803 kişi tehlikeli yolculuğu tamamlayarak İngiltere'ye ulaştı. Bu son geçişlerle birlikte 2025 yılı toplam sığınmacı sayısı 41 bin 455'e yükseldi. Bu rakam, veri toplama işlemlerinin başladığı 2018'den bu yana kaydedilen en yüksek ikinci veri olurken, sadece 45 bin 774 kişinin geçtiği 2022 yılının gerisinde kaldı.

Cumartesi günü gerçekleşen yoğunluk, bin 75 kişinin geçtiği 8 Ekim'den bu yana bir günde kaydedilen en yüksek rakam olarak kayıtlara geçti.

Aralık ayındaki hareketlilik sürüyor

Bu ay şu ana kadar yaklaşık 2 bin 163 kişi İngiltere kıyılarına ulaştı. Bu rakamın, geçtiğimiz aralık ayında kaydedilen 3 bin 254 kişilik rekora yaklaştığı belirtiliyor. Cumartesi sabahı Dover Limanı'nda, denizdeki bir olayın ardından sığınmacıları taşıyan bir Sahil Güvenlik teknesi görüntülendi.

Fransız polisi ile botları denize indirmeye çalışan gruplar arasında Calais yakınlarında arbede yaşandı. Görüntülerde, Grand-Fort-Philippe kasabasındaki nehir kıyısında jandarmanın yaklaşık 30 kişilik gruba göz yaşartıcı gazla müdahale ettiği görüldü.

Dört haftalık sessizlik bozuldu

Yaşanan bu yoğunluk, 15 Kasım ile 12 Aralık tarihleri arasında İçişleri Bakanlığı tarafından hiçbir geçişin kaydedilmediği dört haftalık durgunluk döneminin ardından geldi. Olumsuz hava koşulları nedeniyle aralık ayı normalde geçiş girişimlerinin en az olduğu aylardan biri olarak biliniyor.

Söz konusu dört haftalık ara, 2018'den bu yana varışların yaşanmadığı en uzun kesintisiz süre olarak kaydedilmişti. Genel eğilim, bu yılın ilk 10 ayında varışların arttığını ancak 2022'deki rekor seviyelerin altında kaldığını gösteriyor.

Avrupa ülkeleriyle iş birliği artırılıyor

İşçi Partisi hükümeti, küçük tekne geçişlerini durdurmak için Avrupa ülkeleriyle iş birliğini artırdı. İngiltere'nin aylardır sürdürdüğü baskının ardından Fransa, Manş Denizi'ndeki botlara müdahale etmeyi kabul etti. Politika değişikliği kapsamında güvenlik güçleri, henüz yolcu almamış olan botları denizde durdurma yetkisine sahip olacak.

Almanya ise bu hafta sığınmacıları İngiltere'ye götürmeye çalışan insan kaçakçılarına 10 yıla kadar hapis cezası öngören yeni bir yasayı kabul etti. Yıl sonundan önce yürürlüğe girecek olan yasal düzenleme, kolluk kuvvetlerinin yetkilerini artırmayı ve İngiltere ile Almanya arasındaki bilgi paylaşımını güçlendirmeyi hedefliyor.

Brent petrolün varili 60,77 dolardan işlem görüyor

Cuma günü 60,28 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 60,16 dolardan tamamladı. Brent petrolün varil fiyatı, bugün saat 09.04 itibarıyla kapanışa göre yüzde 1 artarak 60,77 dolara yükseldi. Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 57,12 dolardan alıcı buldu.

Petrol fiyatları, ABD'li yetkililerin Venezuela açıklarında uluslararası sularda bir petrol tankerini daha takibe aldığına ilişkin haber akışı ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nda süren gerginliklerin piyasalarda arz endişelerine yol açmasıyla yükseldi.

ABD güçleri, Karayipler'de artan gerilimler kapsamında dün Venezuela açıklarındaki uluslararası sularda bir petrol tankerini daha takibe aldı.

Uluslararası haber kaynaklarına göre, ABD Sahil Güvenliği, Venezuela'nın yasa dışı yaptırım delme faaliyetlerinin parçası olduğu değerlendirilen ve yaptırım kapsamındaki bir "karanlık filo" gemisini aktif olarak takip ediyor. Gemi hakkında yargı kararıyla el koyma emri bulunduğu da belirtiliyor.

Operasyonun, Venezuela'ya petrol yüklemek üzere seyir halinde olan, Panama bayraklı ve yaptırım listesinde yer alan Bella 1 adlı petrol tankerini hedef aldığı ifade ediliyor. Söz konusu tankere el konulması halinde, bu adım 10 Aralık'tan bu yana bölgede gerçekleştirilen üçüncü tanker müdahalesi olacak.

Venezuela, son operasyona ilişkin henüz resmi açıklama yapmadı.

ABD Başkanı Donald Trump, 16 Aralık Salı günü, "uyuşturucu terörizmini finanse ettiği gerekçesiyle" Venezuela'ya giriş veya çıkış yapan yaptırım altındaki tüm petrol tankerlerine "tam ve eksiksiz bir abluka" uygulanması yönünde talimat vermişti. Venezuela'nın küresel arz içindeki payı sınırlı olsa da, söz konusu gelişmelerin petrol sevkiyatlarında gecikmelere yol açabileceği endişesi, fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturuyor.

Bunun yanı sıra, Rusya-Ukrayna Savaşı'na ilişkin barış çabalarındaki belirsizlik fiyatlamada etkili olmaya devam ediyor.

Rusya Savunma Bakanlığı, dün Rus güçlerinin, Ukrayna tarafından Zaporijya bölgesine döşenen mayınları insansız hava araçlarıyla temizlediğini bildirirken, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ise sosyal medya hesaplarından paylaştığı video mesajda, saldırıların sona ermesi için Rusya'ya baskının artırılması gerektiğini ve müzakerelerin ABD'de sürdüğünü belirtti.

Brent petrolde teknik olarak 66,63 dolar direnç, 57,56 dolar destek seviyesi olarak izleniyor.

İİT'den katil İsrail'in Gazze'de yerinden edilen sivillerin sığındığı okulu hedef almasına tepki

İİT'den yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyinde bir okulu hedef alarak 6 kişinin ölmesine yol açan saldırıya tepki gösterildi.

İsrail'in ateşkese rağmen Gazze Şeridi'ndeki Filistin halkına karşı sürdürdüğü suçların kınandığı açıklamada, şunlar kaydedildi:

"İsrail ordusunun Gazze'de işlediği son suç da yerinden edilen sivillerin sığındığı bir okula saldırısı oldu. Söz konusu saldırıda Filistinli masum sivillerden bazıları şehit olurken, onlarcası da yaralandı."

Gazze'deki bir okula düzenlenen İsrail saldırısının "uluslararası insancıl hukuku ihlal eden bir suç" olarak nitelendirildiği açıklamada, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi başta olmak üzere uluslararası toplumun İsrail tarafından Filistin halkına karşı işlenen suçların önüne geçmesi çağrısı yapıldı.

Uluslararası toplumun ayrıca Gazze'de kapsamlı ve kalıcı bir ateşkesi sağlaması talebinin yer aldığı açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki İsrail güçlerinin geri çekilmesi ve insani yardımların bölgeye engelsiz şekilde ulaşması çağrısında bulunuldu.

İİT açıklamasında, Filistin halkına karşı suç işleyen İsrailli yetkililerden hesap sorulması için uluslararası adalet mekanizmalarının harekete geçirilmesinin önemine dikkat çekildi.

İsrail ordusunun, 19 Aralık Cuma günü ateşkese rağmen Gazze'de bir okulu düğün töreni sırasında hedef alması sonucu aralarında 3 çocuğun da bulunduğu 6 kişi yaşamını yitirmiş, 5 kişi de yaralanmıştı.

İsrail ordusu ateşkese rağmen Gazze kentinin doğusundaki Et-Tuffah Mahallesi'ne düzenlediği ve 6 Filistinlinin hayatını kaybettiği saldırıda sivilleri hedef aldığını kabul etmişti.

Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşması

ABD Başkanı Donald Trump, 9 Ekim'de Mısır'da devam eden müzakerelerde İsrail ile Hamas'ın Gazze'de ateşkes planının ilk aşamasını onayladığını duyurmuştu.

Müzakerelerin yapıldığı Mısır'da anlaşma imzalanmış, İsrail hükümetinin onayıyla 10 Ekim'de devreye girmişti.

İsrail ordusunun anlaşmada belirtildiği üzere "Sarı Hatta" çekilmesinin ardından Gazze Şeridi'nde ateşkesin aynı gün yürürlüğe girdiği açıklanmıştı.

Hamas: Batı Şeria'da 19 yerleşimin yasallaştırılması yeni sömürgeci bir adımdır

Hamas'ın Siyasi Büro üyesi Harun Nasıreddin, İsrail nezdinde de kaçak kabul edilen Yahudi yerleşimlerinin yasallaştırılmasını öngören planın onaylanmasıyla ilgili yazılı açıklama yaptı.

Harun Nasıreddin, İsrail Güvenlik Kabinesi'nin, İsraillilerin Batı Şeria'da kaçak olarak inşa ettiği 19 yerleşimi yasallaştırmasının "sinsi ilhak politikasını pekiştiren, Filistin topraklarını yağmalamayı ve emrivaki yaparak Filistin halkının hukuki ve tarihi haklarını ellerinden almayı amaçlayan yeni sömürgeci bir adım" olduğunu ifade etti.

Nasıreddin, söz konusu plan ile yerleşimcilerin suç teşkil eden uygulamalarının, "İsrail'in Filistin halkını tehcir etmek için temel bir araç olarak kullandığı "yerleşimleri genişletme" konusundaki ısrarını gösterdiğini dile getirdi.

Mescid-i Aksa'ya yönelik baskınlarda yaşanan artışa da değinen Nasıreddin, bunun Kudüs'ü Yahudileştirme ve dini ve tarihi statüsünü değiştirme yönündeki sistematik bir politikanın parçası olduğunu aktardı.

Nasıreddin, Aksa'ya yönelik baskınlar ile yerleşim birimleri inşasının, Yahudileştirme ve saldırganlık politikasında madalyonun iki yüzünü temsil ettiğini kaydetti.

İsrailli aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ile Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın sunduğu 19 yeni yasa dışı yerleşim planı Güvenlik Kabinesinde onaylanmıştı.

Kabinenin onay verdiği plan çerçevesinde, Batı Şeria’nın tamamına dağılan, Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin kurduğu 17 kaçak yerleşim yeri İsrail nezdinde de tanınacak ve 2005’te boşaltılan "Ganim" ve "Kadim'in" yasa dışı yerleşim yerleri yeniden kurulacak.

ABD Adalet Bakanlığı: Epstein dosyalarındaki Trump'a ait tüm materyaller yayınlanacak

NBC haber kanalına konuşan Blanche, Epstein ile bağlantılı dosyalarda Trump'ın yer aldığı tüm materyallerin yayınlanacağını, ABD Başkanı'nın bu konuda "saklayacak bir şeyi olmadığını" söyledi.

Blanche, Epstein dosyalarındaki Trump'la ilgili her türlü belge ve fotoğrafın paylaşılıp paylaşılmayacağıyla ilgili soruya, "Evet, evet, bunu 3-4 kez söyledim, daha önce de söyledik ve Başkan Trump da seçilmeden önce defalarca söyledi. Seçildikten sonra da tüm yaz boyunca, 'Saklayacak hiçbir şeyim yok.' diye aynı şeyi söyledi." yanıtını verdi.

Epstein dosyalarında ister Trump olsun ister başka biri olsun herkesin fotoğrafının yayınlanacağını net şekilde ifade eden Blanche, sadece "hayatta kalan mağdurların hariç tutulacağının" altını çizdi.

Blanche, iki gün önce paylaşılan dosyalarda, Epstein'in fuhuş ağına düşmüş ve hala hayatta olan bazı kadınların da fotoğraflarının yer aldığının tespit edildiğini öne sürerek, söz konusu fotoğrafların kaldırılmasının Başkan Trump'la "hiçbir ilgisi olmadığını", bunun mağdurların avukatlarının talebi üzerine gerçekleştiğini kaydetti.

Bakan Yardımcısı, "Mükemmel bilgilere sahip değiliz. Bu nedenle mağdur hakları gruplarından bu tür fotoğraflarla ilgili bilgi aldığımızda fotoğrafı kaldırıp soruşturma başlatıyoruz." dedi.

Adalet Bakanlığı internet sitesinden 16 dosya kaldırılmıştı

ABD'de dün birçok medya kuruluşu, Trump'ın fotoğrafları da dahil 16 dosyanın Adalet Bakanlığı internet sitesinden kaldırıldığını bildirmişti.

Adalet Bakanlığı ise yanıt olarak "Ek bilgiler aldıkça yasalara uygun olarak fotoğraflar ve diğer materyaller incelenmeye ve gerektiğinde sansürlenmeye devam edecektir." açıklamasını yapmıştı.

Katil İsrail'in saldırıları Filistin ekonomisine ciddi zarar verdi

Filistin Merkezi İstatistik Kurumu ve Filistin Para Otoritesinden yapılan ortak açıklamada, Filistin ekonomisinin 2025 görünümüne ve 2026 yılına ilişkin ekonomik öngörülere yer verildi.

Filistin'deki GSYH'nin, 2025 yılında 2023'e kıyasla Gazze Şeridi'nde yüzde 84, Batı Şeridi'nde ise yüzde 13 gibi keskin bir düşüş kaydettiği belirtildi.

Gazze Şeridi'nde yüze 99, Batı Şeria'da yüzde 29'luk düşüş ile GSYH'de en yüksek düşüşün inşaat sektöründe yaşandığı kaydedildi.

Hizmet sektöründe kaydedilen düşüşün genel olarak yüzde 25 iken Batı Şeria'da yüzde 12, Gazze'de ise yüzde 82'lik bir düşüş görüldüğü aktarıldı.

Gazze'deki tarımsal faaliyetlerde yüzde 92 düşüş görüldüğü, Filistin'in dış dünya ile ticaret hacminin ise 2025 yılında bir önceki yıla göre yüzde 12 azaldığı, ithalatın da yüzde 17 düşüş kaydettiği ifade edildi.

Filistin ekonomisindeki durgunluk ve GSYH'de görülen düşüşün, İsrail'in Gazze ve Batı Şeria'daki saldırılarının ekonomide neden olduğu zararın boyutunu ortaya koyduğu vurgulandı.

Filistin'de işsizlik oranının 2025 yılında yüzde 46'ya ulaştığı bilgisine yer verilirken, Batı Şeria'daki işsizlik oranının yüzde 28, Gazze Şeridi'ndeki işsizlik oranının ise yüzde 78 olduğu kaydedildi.

Filistin ekonomisinin tahminlere göre 2026'da yüzde 4,1 ile 4,5 arasında bir artış kaydedeceği, bunun da 2024'te kaydedilen sert daralmanın ardından başlayan kademeli toparlanmanın devamı olacağı ifade edildi.

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı: İlaçların yüzde 52'si, tıbbi malzemelerin yüzde 71'i eksik

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in ateşkese rağmen yardım girişini kısıtladığı Gazze Şeridi'nde sağlık sektöründe yaşanan ciddi sıkıntılara ilişkin bilgi verildi.

Açıklamada, İsrail'in 2 yıl süren aralıksız saldırıları ve devam eden abluka nedeniyle sağlık sisteminin tanı ve tedavi hizmetlerinde eşi benzeri görülmemiş bir tükenmişlik yaşandığı kaydedildi.

İlaç depolarında 321 temel ilaç kaleminde stokların sıfıra düştüğü kaydedildi.

Acil servis ve yoğun bakım hizmetlerinin yüzde 38'inin yetersiz olduğu, buna bağlı olarak 200 bin hastanın acil servis hizmetinden, 100 bin hastanın cerrahi müdahaleden ve 700 hastanın ise yoğun bakım hizmetinden mahrum kalabileceği ifade edildi.

Diyaliz tedavisi görmesi gereken 650 böbrek hastasının diyalize giremediği belirtildi.

Onkoloji ilaçlarında yüzde 70'lik eksiklik olduğu, bu nedenle 1000 hastanın gerekli tedaviden mahrum kaldığı, tedavi eksikliğinin zaman zaman can kaybıyla sonuçlandığı aktarıldı.

Birinci basamak sağlık hizmetlerinde kullanılan ilaçların yüzde 62'sinin bulunmadığı; mevcut ilaç sayısının da 288 bini aşan hastanın ihtiyacını karşılamak için yetersiz kaldığı vurgulandı.

Tüm bunlara bağlı olarak hastaların ciddi sağlık komplikasyonları; beyin ya da kalplerinde pıhtıyla karşılaşabileceği uyarısı yapıldı. Sağlık hizmetlerindeki kısıtlı imkanlar nedeniyle bu durumun hastalar için ölüm riski anlamına geldiği belirtildi.

Bunlara ek olarak bazı sağlık malzemelerinin hiçbir türlü bulunamaması nedeniyle kalp kateterizasyonu ve açık kalp ameliyatı hizmetlerinin çok sınırlı sayıda yapıldığı, neredeyse tamamen durduğu bildirildi.

İsrail ordusu Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarla 34 hastane ve 80 sağlık merkezini hizmet dışı bıraktı, 132 ambulansı ise kullanılamaz hale getirdi.

İsrail, Gazze Şeridi'nde 10 Ekim'de varılan ateşkese rağmen çeşitli iddialarla sık sık Filistinlileri hedef alan saldırılarda bulunuyor, ilaç ve sağlık malzemelerinin girişini de kısıtlıyor.

İşgalci İsrail, Lübnan'ın güneyine İHA saldırısı düzenledi

İsrail, Kasım 2024'te yapılan ateşkes anlaşmasına rağmen Lübnan'ın güney bölgelerine saldırılarını sürdürüyor.

Lübnan basınında yer alan haberlere göre, sınıra yakın Yater beldesinde bir araç, İsrail'e ait İHA tarafından hedef alındı.

Saldırıya ilişkin Lübnan makamlarından henüz bir açıklama gelmedi.

Öte yandan İsrail ordusundan yapılan açıklamada ise Yater beldesine iki ayrı hava saldırısı düzenlendiği bildirildi.

Açıklamada, saldırılarda Hizbullah mensuplarının hedef alındığı ileri sürüldü.

Ateşkese rağmen İsrail'in saldırıları ve işgali sürüyor

İsrail, Ekim 2023'te Lübnan'a yönelik saldırı başlatmış, Eylül 2024'te bu saldırı geniş çaplı savaşa dönüşmüştü. Savaşta 4 binden fazla kişi hayatını kaybetmiş, yaklaşık 17 bin kişi yaralanmıştı.

Lübnan ile İsrail arasında 27 Kasım 2024'te sağlanan ateşkes anlaşmasına rağmen İsrail'in ateşkesi binlerce kez ihlal ettiği bildirilmişti.

İsrail, Lübnan'da 8 Ekim 2023'ten sonra ele geçirdiği 5 tepeyi hâla işgal altında tutarken, onlarca yıldır elinde bulundurduğu bazı bölgelerdeki varlığını da sürdürüyor.

Sağlık Bakanlığı, ateşkesi ihlal eden İsrail'in 27 Kasım 2024-20 Kasım 2025 tarihleri arasında Lübnan'a düzenlediği saldırılarda 331 kişinin hayatını kaybettiğini, 945 kişinin yaralandığını açıklamıştı.

İşgalci İsraillilerden Mescid-i Aksa’ya "Hanuka" baskını

Filistin resmi haber ajansı WAFA’ya göre, onlarca fanatik Yahudi, "Hanuka Bayramı'nı" kutlamak bahanesiyle Mescid-i Aksa'nın avlusuna girerek Talmudik ritüeller gerçekleştirdi.

Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde polis koruması eşliğinde Aksa’nın avlusuna giren Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin bir arada dans ettiği görüldü.

Yahudi takvimine göre 14 Aralık Pazar başlayan ve bir hafta süren Hanuka (Işık) Bayramı'nda, fanatik Yahudilerin Mescid-i Aksa'ya yönelik provokatif baskınlarında artış yaşanıyor.

Mescid-i Aksa baskınları

Mescid-i Aksa, İsrail ile Ürdün arasında 26 Ekim 1994'te imzalanan barış antlaşmasına göre Ürdün Vakıflar, İslami İşler ve Mukaddesat Bakanlığına bağlı Kudüs İslami Vakıflar İdaresinin himayesinde bulunuyor.

İsrailliler, 2003'ten bu yana İdarenin izni olmadan İsrail'in tek taraflı kararıyla polis eşliğinde kutsal mabet Mescid-i Aksa'ya giriyor. Bu girişleri baskın olarak nitelendiren Kudüs İslami Vakıflar İdaresi, Müslümanların egemenliğinin ihlal edildiğini vurguluyor.

İçinde Kıble Mescidi ile Kubbetu's Sahra'nın yanı sıra müze, medreseler ve büyük avlunun yer aldığı Mescid-i Aksa Külliyesi altında, "Süleyman Mabedi kalıntılarının bulunduğu" iddiasıyla kazı çalışmaları yapılıyor.

İsrail yönetimi, Mescid-i Aksa'da "sadece Müslümanların ibadet edebildiği diğer dinlerin mensuplarınınsa sadece ziyarette bulunabileceği" tarihi statükonun korunduğunu savunuyor.

Ancak fanatik Yahudilerin, İsrail polisi korumasında Aksa'ya düzenledikleri baskınlarda dua etmeleri ve dini ritüeller icra etmeleri sıkça kameralara yansıyor.

İsrail kabinesinden Batı Şeria'da 19 yeni işgal birimine onay

İsrail'in aşırı sağcı hükümeti, Gazze Şeridi'ne 8 Ekim 2023'te başlattığı saldırıların ardından yasa dışı yerleşim inşası ve İsrail nezdinde de kaçak kabul edilen Yahudi yerleşimlerinin tanınması ve Filistin topraklarının devlet arazisi ilan edilmesi kararlarıyla işgal altında tuttuğu Batı Şeria'yı ilhak etme çabasına hız verdi.

Haaretz gazetesinin haberinde, aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ile Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın sunduğu 19 yeni yasa dışı yerleşim planının "güvenlik kabinesi" toplantısında ele alındığı belirtildi.

Kabinenin onay verdiği plan çerçevesinde, Batı Şeria’nın tamamına dağılan, Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin kurduğu 17 kaçak yerleşim yeri İsrail nezdinde de tanınacak ve 2005’te boşaltılan "Ganim" ve “Kadim” yasa dışı yerleşim yerleri yeniden kurulacak.

İşgal altındaki Batı Şeria'nın ilhak edilmesini savunan Bakan Smotrich'in görev süresi boyunca, bölgede İsrail nezdinde de kaçak kabul edilen ancak tanınma kararı alınan yasa dışı yerleşim sayısı 69'a yükseldi.

Batı Şeria'da Filistin toprakları gasbedilerek kurulan 365 yasa dışı yerleşim bulunuyor

Batı Şeria'nın güneyindeki "Kefar Atsiyon" Yahudi yerleşim birimi, İsrail’in 1967’de Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ü işgal etmesinin hemen ardından kurulduğu için ilk Yahudi yerleşim birimi olarak kabul ediliyor. Sonrasında Batı Şeria'da yüzlerce yasa dışı yerleşim yeri inşa edildi.

Yahudi yerleşim birimlerini takip eden İsrailli sivil toplum kuruluşu "Peace Now" (Barış Şimdi) hareketinin 2024 yılı verilerine göre, Doğu Kudüs hariç, işgal altındaki Batı Şeria'da yaklaşık 3 milyon Filistinli yaşarken, Filistin topraklarını gasbeden İsrailli nüfusu ise 500 bini aşmış durumda.

İsrail hükümetinin 11 Aralık'ta onay verdiği 19 yerleşim haricinde, gasbedilen Filistin topraklarında 141 yasa dışı yerleşim mevcutken aşırı sağcı Yahudi grupların kurduğu ve İsrail yasalarına göre de kaçak sayılan 224 kaçak yerleşim yeri de bulunuyor.

Buna göre, Batı Şeria'da toplam 365 yasa dışı Yahudi yerleşimi bulunmakta. İsrail hükümetinin söz konusu "kaçak yerleşim" yerlerine sık sık aldığı kararlarla tek taraflı onay verdiği biliniyor.

İsrail'in işgal ettiği topraklarda kurduğu yerleşim yerleri ve buraya nüfusunu nakletmesi uluslararası hukuka göre yasa dışı kabul ediliyor.